Opluchting na lancering


Foto: Bram Saeys

Het is nu uit de handen van TU/e-hoogleraar prof.dr.ir. Gerrit Kroesen. Vorige week donderdag werd de hardware voor het Arges-project de ruimte ingeschoten in een Progress-raket om twee dagen later aan te komen bij het International Space Station (ISS). In het Arges-project onderzoekt de groep van Kroesen samen met Philips hoe een zeer energiezuinige plasmalamp zich gedraagt in een toestand van gewichtloosheid.

De Nederlandse astronaut André Kuipers gaat op 19 april met een Sojoez-raket naar het ISS ruimtestation. Hij zal daar tien dagen verblijven en onder meer de proeven voor het Arges-project doen. Kroesen is meer dan een jaar bezig geweest met het project. “Het is toch wel een opluchting dat de hardware nu de ruimte in is. Als de lancering goed is gegaan, komt de raket meestal ook goed aan bij het ruimtestation. Zowel de Progress als de Sojoez is ontzettend betrouwbaar. Op honderden lanceringen is er nog maar één fout gegaan.”

Bij het European Space Agency (ESA) in Noordwijk was de lancering van de Progress te volgen via een audioverbinding met Baikonur in Rusland, vanwaar de raket is gelanceerd. “We hoorden het aftellen en er werd omgeroepen dat de eerste trap eraf was. Na vijf minuten weet je dat het oké is. Het duurt daarna twee dagen voordat de raket in dezelfde baan is als de ISS. Afgelopen zaterdag is ie aangekomen en zijn de astronauten begonnen met het uitladen van de raket. Aangezien ons project als eerste is ingeladen, duurt het nog wel drie tot zes weken voordat ‘wij’ uitgeladen worden.” Bij ESA in Noordwijk was vorige week een pr-evenement opgezet waarin alle experimenten die de ruimte ingaan, uitgelegd werden (zie foto boven). Ook de TU/e was hier aanwezig met Kroesen, Erwin Dekkers van de Gemeenschappelijke Technische Dienst, die de hardware heeft gemaakt, en Natuurkundestudent Marc van Kemenade. Behalve het Arges-project ging ook de hardware voor een experiment met hittepijpen voor ruimtevaartechniek de lucht in met de Progress-raket. Ook een vest voor astronauten, een experiment met een apparaat dat oogbeweging vastlegt in gewichtloosheid en ‘Matroschka’ gingen alvast richting ISS. De laatste is een Russische proef. Matroschka is een pop in de vorm van een menselijk torso dat aan de buitenkant van het ruimtestation wordt bevestigd om te zien wat de straling doet met het menselijk lichaam.

Alle apparatuur waaraan zo hard gewerkt is voor Arges, onder meer door de Gemeenschappelijke Technische Dienst van de TU/e, vindt haar einde waarschijnlijk in de ruimte. “Als ze klaar zijn met de tests wordt alles weer ingeladen in de Progress-capsule en die verbrandt vervolgens in de atmosfeer van de aarde. Ze kunnen deze spullen niet terugvliegen in de Sojoez omdat deze te groot zijn”, zegt Kroesen. Alhoewel hij nog wel wil proberen de spullen langer in ISS te houden voor extra experimenten.
Overigens heeft Kroesen al geld toegezegd gekregen voor het vervolgproject van Arges. Hij wil de lampen ook testen onder centrifugale kracht. Dit gebeurt in het Academisch Medisch Centrum en op vliegbasis Soesterberg.


Foto: RSC Energia