Film maken is een ingewikkelde puzzel, waar heel veel elementen op hun plaats moeten vallen: het acteren, het geluid, het cameragebruik, de belichting, de montage en zelfs de aftiteling. Van de montage mag je in principe niet merken dat een film uit losse onderdelen bestaat, die samen een geheel vormen. In dat laatste was Hitchcock een meester. Hoewel de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Saul Bellow, ook verantwoordelijk voor onder meer de aftiteling, de douchescène bedacht, niet de oude Master of Suspence zelf.

Hitchcock blijft, ook nu nog, een rijke bron van informatie voor wie films wil analyseren, bijvoorbeeld op stijl en aankleding. Zijn films zitten vol tips die verwijzen naar de dader en het plot, zoals de vele opgezette dieren in ‘Psycho’. Tal van technische trucs stammen van hem af. In de zwart-witfilm ‘Suspicion’ (1941) benadrukt hij een vergiftigd (?) glas melk door in het witgeschilderd glas een brandend lampje aan te brengen. In ‘Vertigo’ (1958) vond hij een nieuwe cameratechniek uit. Hitchcock liet de camera op hoge snelheid achteruitrijden en tegelijkertijd met diezelfde snelheid inzoomen. Daardoor blijft het beeld hetzelfde, maar verandert het perspectief en ontstaat de illusie van hoogtevrees. Het is ontelbare malen in andere films nagedaan.

Al die trucs gebruiken regisseurs om de kijker een bepaalde richting richting op te sturen. Kennis hiervan maakt het leuker om naar films te kijken en bewondering te hebben voor de makers. Of juist niet. In ‘Ordinary People’ (1980) van regisseur Robert Redford draait het plot om het sluimerende conflict tussen moeder en jongste zoon. Heel consequent laat Redford overal in de film als beiden samen in beeld zijn, iets tussen hen in staan: een tafel, een stoel, een auto, etc. Nergens maken ze contact, op één scene na.

Wie het heeft over geluid bij film denkt meestal aan aanzwellende violen bij dramatische scènes. Het is een bekende, maar niet de belangrijkste functie. Geluid typeert bijvoorbeeld ook iemand. Wie in ‘Once upon a time in the west’ de mondharmonica hoort, weet dat hoofdpersoon Charles Bronson -buiten beeld- aanwezig is. (GV)

Wie meer wil weten, kan vanaf 25 mei bij Plaza Futura terecht voor de cursus ‘Filmkijken’. Er zijn vier thema’s: acteren, montage, camera en geluid. Zie www.plazafutura.nl voor data, kosten en begintijden. Losse bijeenkomsten volgen kan ook, reserveren voor de hele cyclus is goedkoper.