Slagbomen op de campus

Parkeerbeleid/Gerard Verhoogt
Illustraties/Paul Weehuizen

Begin 2006 wordt het universiteitsterrein afgesloten met slagbomen. Vanaf dan moeten automobilisten die de campus op willen, een kaartje trekken en betaald parkeren. TU/e-medewerkers met een auto kunnen, op vertoon van hun kentekenbewijs, een pasje aanvragen. “Met de afsluiting van de campus komt er voorlopig een oplossing voor het parkeerprobleem. Maar het autobezit blijft toenemen. Het grote voordeel hiervan is dat we nu een middel hebben om dit te sturen. Je kunt kijken wie gratis mag parkeren en wie niet. Als het probleem aanhoudt, kunnen we minder mensen een vergunning geven óf het aantal parkeerplaatsen uitbreiden”, zegt drs. Martin Boers, hoofd van de Dienst Interne Zaken en leider van het project om de campus af te sluiten.

Voor het eerst in zijn geschiedenis wordt het TU/e-terrein afgesloten met slagbomen en komt er betaald parkeren. Er is al vaker over gesproken en gedacht, al ten tijde van het masterplan, en het idee kwam weer terug met de invoering van de parkeervakken. Die functioneren overigens goed: foutparkeerders worden consequent beboet, wat de eerste weken opliep tot zo’n zestig boetes per week. Na een tijdje nam dat aantal snel af.
Voorafgaand aan de beslissing om de campus met slagbomen af te sluiten, zijn diverse rapporten gemaakt en onderzoeken gedaan. In december 2004 is het eindrapport voorgelegd aan het College van Bestuur. Die heeft dit voorjaar het groene licht gegeven voor het afsluiten van de campus. Met de realisatie hiervan wordt begin 2006 gestart; deze zomer nog zal de Europese aanbesteding plaatsvinden. Momenteel wordt over de regeling overlegd met derden op het terrein, zoals TNO, Fontys Hogescholen, het Multi Media Paviljoen en het Twinning Centre en met de vaste leveranciers. Gesprekken met Grafisch Atelier Daglicht en kunstenaarwerkplaats Beeldenstorm volgen nog.
Al met al is er enige tijd overheen gegaan voor het plan een feit was. Roeland van der Velden adviseerde de projectgroep namens Grontmij over de plaatsing van de slagbomen en het soort betaalautomaten. “Er is ook sprake van voortschrijdend inzicht. Als een rapport is uitgebracht, roept dat weer vragen op die in het volgende rapport worden beantwoord, bijvoorbeeld door verkeerstellingen te houden. Dat kost tijd, maar zo kom je tot een gewogen oordeel.”

Fuik
Het probleem wordt, zo lijkt het althans, vooral veroorzaakt door de zogenoemde ‘gastparkeerders’: mensen die niet aan de TU/e werken, maar hier wel parkeren omdat ze naar de stad, het station of Kennispoort gaan. Wat mede een rol speelt, is dat de gemeente Eindhoven in de buurt rond de TU/e en De Bunker betaald parkeren heeft ingevoerd. Mensen zijn naar alternatieven gaan zoeken en vonden die op de campus, die als een fuik voor het parkeerprobleem is gaan fungeren. Bijkomend probleem is dat de gastparkeerders juist rond het Hoofdgebouw en Vertigo parkeren, waar toch al weinig parkeerplaatsen zijn. Bovendien is er een structureel parkeertekort als er evenementen -congressen en dergelijke- in het Auditorium zijn.
Het aantal gastparkeerders zal, samen met de groei van het autobezit, alleen maar toenemen, zo is de verwachting. Tenzij er maatregelen worden genomen. Van der Velden: “Alle universiteiten kampen met dit probleem, te beginnen in de randstad. Ook in Utrecht, dat alleen de parkeerplaatsen heeft afgesloten, en Nijmegen hebben de universiteiten inmiddels maatregelen genomen”.
Maar om hoeveel auto’s gaat het nu en hoeveel overlast bezorgen ze? Een van de rapporten, ‘Resultaten parkeer- en passantenonderzoek TU/e terrein’ (2003), geeft het antwoord en concludeert: ‘Het aantal gastparkeerders is ten opzichte van de parkeervraag laag (namelijk minder dan tien procent, red.). Op dinsdag zijn er 170 gastparkeerders geteld op een parkeervraag van 2.002 parkeerders; op vrijdag zijn er 86 geteld op een parkeervraag van 1.646 parkeerders. Hoeveel parkeervraag gastparkeerders oproepen, is niet vast te stellen, omdat de voetgangerstelling geen uitsluitsel kan geven over de terugkeer van gastparkeerders’.
Het is dus de vraag of en in hoeverre er momenteel echt sprake is van een parkeertekort. DIZ-hoofd Boers: “Dat is er wel degelijk, het is de laatste jaren steeds drukker geworden met auto’s. Ik zie het zelf ook”, zegt hij, wijzend naar het parkeerterrein achter zijn kantoor in Traverse. “Toen ik hier twee jaar geleden kwam werken, werd deze parkeerplaats nauwelijks gebruikt, nu staat hij vaak vol omdat andere parkeerplaatsen bezet zijn.”
Ing. Mirjam Jahnke, hoofd BHV en beveiliging van de TU/e: “Ook uit de verkeerstelling blijkt dat de parkeerdruk is toegenomen, juist bij een aantal dagelijkse pieken. Bij slecht weer, in de herfst en winter en in de spitsuren zijn steeds meer parkeerplaatsen overvol. En het autobezit groeit alleen maar, dus we moeten toch maatregelen gaan nemen. Gastparkeerders zijn overigens niet het enige probleem. Mensen van buiten gebruiken de campus ook als sluiproute. Dit gebeurt met name tijdens de spitsuren, als het erg druk is op de rondweg. Ze komen via de Kennedylaan de campus op en gaan er via De Zaale weer af, de Insulindelaan op. We schatten dat twintig tot dertig procent van de automobilisten die de over De Zaale rijden die als sluiproute gebruiken. En aan het eind van de dag zie je de omgekeerde beweging. Het grote probleem is nog niet eens dat ze hier aanwezig zijn, wél dat ze vaak veel te hard over De Zaale scheuren”.

Wielklem
Er is gekozen voor een totale afsluiting van het TU/e-terrein en niet voor een partiële, zoals in Utrecht het geval is. Dat is daar ook moeilijker, omdat het terrein geen eigendom is van de universiteit. De Radboud Universiteit in Nijmegen heeft eveneens de volledige campus afgesloten, zij het met zeer nadelige gevolgen voor de daar omheen liggende buurt (zie Nijmegen: betaald parkeren voor studenten én medewerkers).
Een bijkomende reden voor de totale afsluiting is dat er op de campus veel langs de openbare weg wordt geparkeerd. Die parkeerplaatsen zijn hard nodig en daar wil men dan ook graag controle over houden. In totaal zijn er op de campus 2.290 parkeerplaatsen. Er zijn vooralsnog geen plannen om dat aantal in de naaste toekomst uit te breiden, na de laatste uitbreiding op het terrein van het voormalige Faciliteitengebouw. Met de groei van het autobezit zal er binnen enkele jaren ongetwijfeld een tekort aan parkeerplaatsen komen op de campus, ondanks deze beperkende maatregelen.
Boers: “Er zullen zo’n honderdzeventig tot honderdtachtig parkeerplaatsen vrijkomen in de piekuren, dat zal wel wat ruimte geven. Maar of dat opweegt tegen de groei van het autobezit?”.Met andere woorden, de slagbomen zijn dus maar een tijdelijke ‘oplossing’? Boers: “Met dit instrument kunnen we het parkeergedrag wel sturen. Als de parkeerproblemen blijven, kun je minder mensen een vergunning geven óf het aantal plaatsen uitbreiden”.
De totale kosten voor het project zullen zo’n negenhonderdduizend euro bedragen. Daartegenover staat een geschatte jaarlijkse opbrengst van tachtigduizend euro. In tegenstelling tot bij de invoering van de parkeervakken, zal de regiopolitie straks het beleid op de campus níet handhaven. Wel kan de bewaking, in overleg met de regiopolitie, in uiterste gevallen een wielklem aan brengen./.