Ritzen overweegt claim voor vergrijzende universiteiten

door Hanne Obbink HOP
Minister Ritzen overweegt het kabinet extra geld te vragen om de vergrijzing van het universitaire personeel aan te pakken. Hij heeft de vereniging van universiteiten VSNU om cijfers gevraagd waarmee hij een verzoek aan het kabinet kracht kan bijzetten.

Aan de universiteiten groeit het gat tussen enerzijds jongeren met tijdelijke aanstellingen (zoals aio’s) en anderzijds verouderend wetenschappelijk personeel in vaste dienst. De universiteiten willen daarom de mobiliteit van hun personeel vergroten. Alleen als dat lukt, kunnen jongeren doorstromen naar andere plaatsen aan de universiteit. De universiteiten vinden dat onder meer belangrijk vanwege de wachtgelduitgaven. Tijdelijk personeel dat niet doorstroomt binnen de universiteit, wordt vaak werkloos. De universiteit draait dan op voor de kosten van het wachtgeld. Ook als zij ruimte zou maken voor tijdelijk personeel door ouderen weg te sturen, komt zij met wachtgelduitgaven te zitten. De universiteiten klagen al jaren dat zij te weinig geld hebben om hun wachtgelduitkeringen te betalen. Pas over tien jaar denken zij genoeg te hebben aan het budget dat het ministerie van Onderwijs hun ter beschikking stelt. Maar tot die tijd zouden de tekorten zich wel eens kunnen opeenstapelen tot een bedrag van achthonderd miljoen gulden, stelde de VSNU, de vereniging van universiteiten, al eerder. Minister Ritzen heeft zich tot nu toe echter niet gevoelig getoond voor pleidooien om meer geld. Wel ziet hij in dat de vergrijzing een probleem is. Deze twee problemen komen nu bij elkaar. Voor de wachtgelden heeft Ritzen geen extra geld over, maar voor de vergrijzing wil hij zich wel inspannen - door er geld voor te vragen in het kabinet.
De minister heeft de VSNU gevraagd met cijfers te laten zien hoe de twee pieken in de leeftijdsopbouw en het groeiende gat ertussen er precies uitziet. Zodra hij die cijfers heeft - één dezer dagen verstuurt de VSNU die aan het ministerie - wil hij beoordelen of hij op grond daarvan extra geld kan vragen in het kabinet. Insiders uit VSNU-kringen durven niet te voorspellen hoeveel geld er met Ritzens claim gemoeid zou kunnen zijn. Het is de universiteiten uiteraard om het even of zij geld krijgen voor wachtgelden of voor mobiliteitsbevorderende maatregelen. In het tweede geval denken zij met het geld de wachtgelduitgaven structureel te kunnen terugdringen.
Het ministerie van Financiën treft momenteel de eerste voorbereidingen voor de rijksbegroting van 1997. Naar verluidt heeft Ritzen al een paar honderd miljoen gulden extra gevraagd voor wachtgelden in het basis- en voortgezet onderwijs. Desondanks gaat het ministerie van Onderwijs ervan uit dat een beroep op het kabinet voor mobiliteit aan de universiteiten niet kansloos is, omdat vergrijzing hoog op de politieke agenda staat.