Witte Dame komt op gang

door Gerard Verhoogt
De Witte Dame, het toekomstige centrum voor design, kunst, informatie en technologie, begint op gang te komen. Na de opening van het Architectuur Centrum Eindhoven enkele weken terug, startte afgelopen zaterdag het project ‘De Huid van de Witte Dame’. Op 29 maart organiseren Studium Generale en de Witte Dame het project ‘Digitaal’ over techniek en kunst en op 1 april begint ‘De Indiaan’ over architectuur/stedebouw en kunst. ‘De Huid’ is een project van Arctic Foundation dat zich richt op culturele transmissie, ofwel de uitwisseling en samenwerking tussen verschillende culturen. Voor ‘De Huid’ benaderde Arctic Foundation zo’n 170 westerse- en niet-westerse kunstenaars. De geïnviteerden werd gevraagd om een diaserie te maken over zes onderwerpen: een krant, een patroon, de kunstenaar in zijn omgeving, een fragment van een gebouw, een boom en één vrije opdracht. De dia’s van de 71 geselecteerden worden beurtelings, van binnenuit, geprojecteerd op de ramen van de Witte Dame, waardoor er ‘s avonds een groot kleurrijk mozaïek ontstaat op de huid van het gebouw.

Wisselwerking
Stuwende kracht achter de Witte Dame, kunstenaar Bert Hermens, ontwierp een bronzen replica van een indiaan voor het gelijknamige project. Het beeld wordt uiteindelijk acht meter hoog en komt tijdelijk op de hoek van de Keizersgracht en de Emmasingel te staan. Hermens koos voor de indiaan naar aanleiding van het boek ‘De indiaan van ons bewustzijn’ van de filosoof Ton Lemaire. Dat verwijst naar de tegenstrijdigheid dat de indiaanse cultuur door de westerse beschaving verdrongen werd, maar nu als steeds vaker als inspiratiebron fungeert. Het is niet alleen een verrassend beeld op die plaats, ‘De Indiaan’ wil ook een voorbeeld zijn om op een nieuwe manier met kunst in openbare ruimten om te gaan: tijdelijke kunstwerken zijn actueel en veranderbaar, terwijl vaste kunstwerken makkelijk verworden tot oriëntatiepunt of straatmeubilair. Om de band van de uiteindelijke ‘bewoners’ van de Witte Dame te symboliseren bouwt Studium Generale de installatie ‘Digitaal’. Twee gasballonnen zijn met een touw onder de grond door met elkaar verbonden. Het touw van de ballon boven de Witte Dame gaat door het dak naar een buis onder de grond. Het uiteinde daarvan komt bij de nieuwbouw van het gebouw van Scheikunde weer boven de grond en eindigt aan de ballon die boven dat gebouw hangt. Een motor zorgt ervoor dat de ene ballon dertig meter daalt en de ander evenredig stijgt en vice versa. Om het project ook ‘s avonds te benadrukken, verlichten schijnwerpers de ballonnen, steeds in wisselende complementaire kleuren.

In de aanloop naar de opening van de Witte Dame in 1997 zullen de gebruikers ervan zich regelmatig aan het publiek presenteren. Op 1 april is er een symposium in De Effenaar over het Architectuur Centrum en de Witte Dame. Het thema is ‘Kunst in relatie tot architectuur en stedebouw’ en sluit aan op het project ‘De Indiaan’. Het symposium begint om 19.00 uur, de entree is gratis en de avond wordt afgesloten met een feest.