U-Raadswerk U-Raadswerk Raadswerk U-Raadswerk U-Raadswerk
Universitair Nederland is momenteel in rep en roer. De projectplannen voor het Studeerbaarheidsfonds moeten worden ingediend. De studenten letten vooral op ‘studeerbaarheid’. De docenten vooral op ‘kwaliteit’. Natuurlijk vooral kwaliteit van hun specifiek vakgebied, wat de studeerbaarheid van de totale programma’s weer teniet doet. Een eye-opener in dit verband was een discussie over architectuur-onderwijs in het buitenland op 17 maart jongstleden.
Het Nederlands Architectuurinstituut had een aantal buitenlandse studenten uitgenodigd die via de ERASMUS-regeling in Nederland studeren. En daarnaast Nederlandse studenten met buitenlandse ervaringen. Een Spaanse studente verkondigde dat ze voor Nederland gekozen had omdat het Nederlands onderwijs zo goed aangeschreven staat: veel docenten, veel voorzieningen, inhoudelijke begeleiding, et cetera. Dit hadden de organisatoren uiteraard nìet verwacht. Maar ja, als je het zó bekijkt... op de Escuela Techica Superior de Arquitectura de Universidad Politecnica de Madrid (leuke naam trouwens) heb je hooguit één docent op honderd studenten, in dit geval toepasselijk Gonzalo Moure geheten. Gonzalo komt zoals gewoonlijk twee uurtjes te laat (te veel verkeer voor zijn scootertje). De studenten rennen naar hem toe. Gooien hun tekeningen voor hem op tafel. De bovenste worden met driftige potloodstrepen gecorrigeerd. Discussie is niet mogelijk. Waarom de student die oplossing gekozen had is niet belangrijk. De Meester bepaalt de norm. Hij mag zich dan ook professore noemen (dit waarschijnlijk als symbolische vergoeding voor zijn armoedig salaris, de meeste professores staan na de siësta als verkoper in het warenhuis). Na een uurtje is het genoeg geweest en gaat hij naar de docentenlounge. De overige 85 studenten moeten wachten totdat hij -misschien nog deze week- terugkomt.
Als ik nu terugdenk aan mijn bezoek aan Madrid moet ik aan het ideaal van drs. Jaap Hardon, oud U-raadslid denken: de ‘Stoffige Universiteit’. Hardon pleit ervoor om al het OBP-personeel (en daarmee alle voorzieningen) af te schaffen. Dit geld geef je aan de student, die dan langer kan studeren. Denk hierbij een minimalisering van de docentensalarissen en je hebt de ideale stoffige universiteit. Wellicht dat Hardon -als goed voorbeeld- zijn pensioenaanspraken inlevert (zoiets als het ABP kenden ze in Madrid ook niet).
Als je als overheid -zoals de Spaanse overheid- géén geld in het onderwijs steekt, hoef je als overheid ook géén eisen aan studenten en docenten te stellen. Géén tempo- of prestatiebeurs voor studenten. Géén studeerbaarheidseisen aan docenten. En als compensatie voor de teruggang in salaris krijgen we er allemaal twee titeltjes bij. Bovendien helpen we met onze tweede baan de Nederlandse 24-uurs economie.
Ook leerzaam is een bezoekje aan Denemarken en Zweden. Hier waan je je echt in de jaren zeventig. In Denemarken aan Det Kongelige Danske Kunstakademi Kunstakademiets Arkitektskole (weer zo’n mooie naam ) praat de groep docenten en studenten wel een halve middag over jouw persoonlijk ontwerp. Men ziet dingen in jouw ontwerp, waar je in de verste verte nog nóóit aan had gedacht. Je krijgt ook geen cijfer. Alleen een vaag ‘matig’ of ‘goed’. En na afloop is er op dezelfde zolderruimte ‘bruin café met flesjes bier’. Het Deense alcoholgewenningspercentage maakt het jaren-zeventig-beeld compleet. Volgens een ‘ERASMUS-ganger’ schijnt hier en daar in Zweden de studentenbegeleiding nog omslachtiger te zijn. In het begin van zijn verblijf maakte hij de blunder om gewoon te vertellen wat hij van een ander ontwerp vond. Pas later hoorde hij de anekdote dat als twee Zweden met elkaar praten er vier mensen aanwezig zijn: de twee sprekers plus hun alter-ego’s, die zich continu afvragen of ze de ander niet kwetsen.
Een reactionair stukje, zult u denken, maar een ander U-raadslid, die de situatie in Madrid eveneens heeft meegemaakt, kan het bevestigen. Wellicht dat zij er in een volgende bijdrage nogmaals op terugkomt. Mijn bedoeling is niet om het streven van de Landelijke Commissie Kwaliteit en Studeerbaarheid te bagatelliseren. Door wederzijdse samenwerking van studenten en docenten in kwaliteitsmanagentplannen wordt ‘haalbaar en betaalbaar’ Nederlands universitair onderwijs mogelijk. Wellicht helpt wat minder gehakketak en wat meer het gevoel van ‘Escuela Techica Superior’?
Adri Proveniers
In de rubriek ‘Raadswerk’ geven U-raadsleden hun visie op onderwerpen die in de vergadering van de U-raad ter sprake komen. In de rubriek schrijven Monique Bouman (WP-UR), Willem Buurke (OBP-UR), Paul Janssen (Groep 2000/ISO), Adri Proveniers (TUE 2005) en Fulco Treffers (Progressieve Fractie).