Architectuuropleiding met de billen bloot

door Ilse Schuts

Half februari ontstond uit een discussie onder afstudeerders aan de faculteit Bouwkunde spontaan het studenteninitiatief (IC)². Zij spraken, zoals iedereen tegenwoordig doet bij de differentiatie Architectonisch Ontwerpen, over het nijpende tekort aan (afstudeer)begeleiders. Daarnaast concludeerden zij dat de visie van de architectuurrichting alles behalve duidelijk is. Op vrijdag 10 mei organiseert (IC)² een debat met als centrale vraag: ‘Wat is, was en vooral wordt de kwaliteit van het architectuuronderwijs in Eindhoven?’.

De naam (IC)2 staat voor enerzijds Initiatie Commissie en anderzijds Intensive Care. Sinds de oprichting op 19 februari trad (IC)² verscheidene malen naar buiten als commissie met publikaties in de Bouwpers, het facultaire blad van Bouwkunde. In deze stukken gaf men uiting aan de onvrede en onrust met betrekking tot het architectuuronderwijs binnen de faculteit. Het doel wat (IC)² nastreeft is openheid. De grote vraag is daarbij welke kant het opgaat met de kwaliteit van het architectuuronderwijs in Eindhoven. Het moet voor jongerejaars en aanstaande studenten duidelijk worden wat de opleiding Architectonisch Ontwerpen in Eindhoven inhoudt.

Integratie
‘Op de vakgroep heerst onrust’, aldus Evelien Rodenburg, lid van (IC)². ‘De achtergronden van het geharrewar zijn niet duidelijk voor de studenten, maar uiteindelijk worden zij de dupe van dit alles.’ Hot item is de bestuurscrisis binnen de faculteit. ‘De crisis heeft ongetwijfeld verbanden met de onduidelijkheden waarover wij het hebben’, aldus Rodenburg, ‘maar dat is geen onderwerp van het debat. Het gaat ons puur om de vraag: ‘Gaat het hier nog om studeren en studenten?’.’
Volgens (IC)² komen er signalen uit de groep tweedejaars studenten dat er te weinig begeleiding zou zijn. Tweedejaars behoren ontwerpprojecten te volgen waar-in twee disciplines zijn vertegenwoordigd, zogenaamde integratie-projecten. Nu komt het voor dat actieve begeleiding komt vanuit slechts één vakgroep. ‘Dan is er dus geen sprake meer van integratie’, is de conclusie van (IC)². Oorzaken zijn te druk bezette begeleiders, dubbele agenda’s en de groepen studenten zijn vaak veel te groot.
Ook is het al enige tijd bekend dat de drie deeltijd-professoren Dirrix, Ruijssenaars en Loerakker van de differentiatie Architectonisch Ontwerpen per 1 juni vertrekken. Er had een overlap-periode moeten zijn met betrekking tot de aanstelling van één nieuwe voltijd hoogleraar, maar tot nu toe is er nog niets bekend over zo’n aanstelling. Dit betekent dat twee groepen studenten in de problemen komen. De groep die bezig is om een afstudeercommissie bij elkaar te zoeken en de groep die momenteel begeleid wordt door één van deze drie professoren. ‘Niemand weet wat er met hen gaat gebeuren, en dat is het meest zorgwekkende van alles’, aldus Rodenburg.

Dieptepunt
Een geheel ander probleem dat aan de orde is, heeft te maken met de visie op wat het architectuuronderwijs zou moeten inhouden. Volgens Raymond van den Broek, lid van (IC)², zijn er meningsverschillen tussen de verschillende leerstoelen binnen de afstudeerrichting Architectonisch Ontwerpen. Het gaat over de rol van de vormgeving enerzijds en de bouwtechniek anderzijds. In beginsel was de opleiding Bouwkunde in Eindhoven meer technisch georiënteerd, terwijl die in Delft de vormgeving vertegenwoordigde. De zogenaamde ‘jaren zestig revolutie’ gaf een nieuwe impuls aan de opleiding in Eindhoven, met name op het gebied van de architectuur. Inmiddels is de stafomvang bij de sectie Architectonisch en Stedebouwkundig Ontwerpen drastisch geslonken. ‘Je mag gerust spreken van een dieptepunt’, aldus Van den Broek. ‘Het probleem is dat wij niet weten wat de TUE met de opleiding Bouwkunde wil. Moet de opleiding Architectonisch Ontwerpen over vormgeving gaan, of is het juist een beroepsopleiding waar je techniek krijgt aangeleerd. Hierover mag geen onduidelijkheid bestaan, omdat je anders als student geen weloverwogen keuze kunt maken voor de opleiding in Eindhoven of Delft.’

Discussie
Op vrijdag 10 mei organiseert (IC)² een debat. Zij achten het van groot belang een open en inhoudelijke discussie te voeren de kwaliteit van het architectuuronderwijs in Eindhoven. Tijdens het ochtendprogramma neemt een negental sprekers, onderwijsgevers en architecten uit de praktijk, het woord. Onder hen zijn grote namen als prof. Coenen, prof. Quist, ir. Uytenhaak en de Eindhovense bouwkunde professoren. Zij geven een kwalitatieve terugblik op hun ervaring met de Eindhovense architectuuropleiding, daarna volgt hun visie op deze opleiding vanuit hun huidige beroepspraktijk. Naar aanleiding daarvan schetsen zij een patroon volgens welke zij denken dat de Eindhovense architectuuropleiding zich zou moeten ontwikkelen.
‘s Middags vormen de sprekers het forum en aan de hand van een aantal stellingen voeren zij met de zaal de discussie. Dr.ir. De Vreeze, directeur van het Stimuleringsfonds voor de architectuur, zit de dag voor en leidt de discussie. Iedereen met interesse voor deze kwestie is uitgenodigd om te komen luisteren en hun bijdrage te leveren.
Het debat vindt plaats in zaal P1 van het paviljoen en het programma begint om 10.00 uur. Aanmelden kan bij Hans Stotijn, Kromhoutstraat 29, Eindhoven. Deelnamekosten zijn fl. 10,- inclusief reader met het programma, de stellingen en achtergrondinformatie. Voor studenten is de toegang gratis en wordt de reader tegen kostprijs verkocht.