Nieuwe LSVb-voorzitter:
‘Het moet afgelopen zijn dat instellingen voor ons en zonder ons denken’
door Matthé ten Wolde HOP
Noem het een bliksemcarrière. Een jaar geleden bood Christel Grimbergen in haar eerste ludieke actie haar universiteit te koop aan, vanaf 29 juni is ze voorzitter van de landelijke studentenvakbond, de LSVb. Ze zal een zeer democratische voorzitter zijn, belooft ze: ‘Je discussieert met z’n allen. Afhankelijk van de uitkomst neem je een beslissing.’
Het politieke bewustzijn van Grimbergen (21), derdejaars
geneeskunde in Maastricht, ontwaakte pas in het vorige studiejaar. Toen wilden de onderwijsinstellingen een bezuiniging op studenten afwentelen door het collegegeld met duizend gulden te verhogen. Grimbergen was zo boos, dat zij in haar eentje op de ramen van de bibliotheek, die naast de A2 ligt, grote vellen papier plakte. ‘Universiteit te koop’, luidde de tekst. ‘Ik vond dat de studenten in de uitverkoop werden gedaan. Bestuurders moesten weten dat dat absoluut niet kon’, zegt Grimbergen terugkijkend.
Sindsdien ging het hard. Ze werd lid en niet lang daarna ook voorzitter van de Maastrichtse studentenvakbond NSEM. Geleidelijk aan ging ze meer voor de LSVb doen. En nu is ze ook daarvan voorzitter. Maar wie is deze Grimbergen? Bij een belronde om informatie over haar te verzamelen, noemden wat mensen die haar kennen van de universiteitsraad in Maastricht haar zeer actief, maar ook drammerig. Klopt dat beeld? ‘Als daarmee wordt bedoeld dat ik mijn ideeën niet zomaar opgeef, dan wel ja. Ik ben niet iemand die details van een voorstel wil wijzigen. Ik kom graag met een eigen tegenvoorstel. Dat formuleer je op basis van een visie. En die geef ik niet zo gauw op.’
In de LSVb breekt met enige regelmaat een discussie los tussen de realo’s en de fundi’s, de pragmatici en de ideologen. Grimbergen laat in het midden tot welke groep zij behoort. Als een echte politica zegt zij bovendien dat zij zich niet in dit beeld van de LSVb ‘herkent’. ‘Natuurlijk, er wordt stevig gediscussieerd over de richting die de LSVb op moet. Maar dat is ook goed. Een organisatie die dat niet doet, dut in. En zo er toch een richtingenstrijd zou zijn, vind ik het adagium ‘eenheid in pluriformiteit’ zeer waardevol.’
Grimbergen doet geen uitlatingen over hoe de LSVb zich onder haar leiding moet ontwikkelen. Want zo werkt het niet, legt ze uit. ‘De LSVb is bepaald geen organisatie waarvan je als bestuurder kunt zeggen: zo doen we het en volgend jaar moet we die en die punten bereikt hebben. Je discussieert met z’n allen. Afhankelijk van de uitkomst neem je een beslissing. Als je volgens je eigen blauwdruk wilt besturen, kom je in de problemen. De lidbonden pikken dat niet. En terecht.’
Toch heeft Grimbergen wel ideeën wat de LSVb het komend jaar te doen staat. Allereerst is daar het K&S-fonds. De nieuwe LSVb-voorzitter vindt het ‘diep treurig’ dat studenten geen inspraak hebben gehad in de eerste K&S-plannen die de instellingen hebben ingediend voor het fonds van 500 miljoen gulden. ‘Het excuus was dat de instellingen te weinig tijd hadden en dat ze niet wisten wat ze moesten doen. Ze namen het in het begin ook niet erg serieus.’ Nu hebben ze een heel jaar de tijd om studenten erbij te betrekken, waarschuwt Grimbergen.
Lobbyen
Een ander hot item is de MUB, de modernisering van de universitaire bestuursstructuur. In dit wetsvoorstel krijgen de colleges van bestuur een sterkere rol in het bestuur van de universiteit, ten koste van de universiteits- en faculteitsraden. Die raken een deel van hun bevoegdheden kwijt. Grimbergen beschouwt de strijd om de MUB nog zeker niet als verloren. ‘De Tweede Kamer begint gelukkig te aarzelen of de MUB nou wel zo’n goede zaak is. Daar moeten we met lobbyen op inspelen.’ Ook de medezeggenschap in het HBO wordt een aandachtspunt. Volgend jaar moet elke HBO-opleiding een commissie hebben waarin ook studenten zitting hebben. Omdat inspraak van studenten in het HBO een relatief onbekend fenomeen is, wil de LSVb hen graag de helpende hand bieden. ‘Waarbij we ons ervoor moeten hoeden om de situatie in het WO als ideaal te schetsen. Die fout wordt teveel gemaakt.’ In het boek Werken aan kwaliteit en studeerbaarheid stelt Grimbergen voor dat de LSVb opleidingen aan een eigen visitatie onderwerpt en een kwaliteitskeurmerk geeft. Aankomende studenten krijgen daardoor een goed beeld van wat zij werkelijk kunnen verwachten van een studie. Nu maken universiteiten en hogescholen in hun voorlichting teveel reclame, vindt Grimbergen. ‘Het zijn net com-mercials, die voorlichtingsdagen en -brochures. Ze zijn niet representatief, want alles is erop gericht om zoveel mogelijk studenten binnen te halen.’ De visitatie-rapporten van de HBO-Raad en de VSNU gaan Grimbergen nog niet ver genoeg. ‘Ze zijn vaak zeer verhullend en geven niet echt aan waar de schoen wringt. Wat dat betreft geeft de Keuzegids Hoger Onderwijs een eerlijker beeld. Daarin wordt de mening van studenten ook meer betrokken. Die kant moet het in het Hoger Onderwijs veel meer op.’