Muziek op Internet nog van middengolfkwaliteit

door Fred Gaasendam

Even vervaarlijk als zijn omvangrijke gestalte was de wijze waarop David Thomas, grote man achter de cultgroep Pere Ubu, afgelopen zaterdag het nieuwe medium Internet verketterde. Thomas was één van de sprekers op een symposium over nieuwe media en popmuziek, georganiseerd door De Effenaar.

‘Eerst maar wat negatiefs, en dan straks iets positief’, zo begon Thomas zijn verhaal voor het publiek in De Effenaar. Cyberspace bleek al het negatieve te bevatten, de cd-rom van Thomas kennelijk al het goede. In cyberspace loopt een verkeerd slag mensen rond, zo meende Thomas. ‘Propellerheads en square daddies’, zo vatte hij de bevolking van ‘s werelds eerste virtuele werelddeel samen. Nerds en mediamensen: vormaanbidders die geen boodschap hebben aan de inhoud van kunst. Sterker nog, ‘they’re messin’ with art’, aldus Thomas. Wat kunstenaars durven en beide voornoemde soorten niet is ‘rocking the boat’. Kunstenaars hebben het lef ‘nee’ te zeggen, maar dat kan op Internet niet, want daar is nivellering troef. Cyberspace: ‘the new flatlands’.

Geluidskwaliteit
Als er dan kunst in de vorm van muziek op het Internet moet komen, laat het dan door professionals gemaakt worden. De kunstenaar is een professional; kunst moet dan ook aan hem worden overgelaten. Wat dat laatste aangaat is Thomas consequent: de cd-rom die hij liet zien van Pere Ubu had hij zelf gemaakt. De luisteraar van deze cd-rom kan een beetje interactief met de muziek omgaan door bijvoorbeeld bepaalde partijen in een soundtrack aan of uit te zetten. Voor de leek een nieuw en interessant verschijnsel; vréselijk opzienbarend was het echter niet.
Overigens gold dat ook voor het symposium als geheel: het leverde een aantal nieuwe gezichtspunten op; echt schokkend was het echter ook niet. Dat ligt overigens deels aan het door alle sprekers gesignaleerde feit dat popmuziek op het Internet bepaald niet van goede kwaliteit is, terwijl je er wel veel moeite voor moet doen. Wie een soundtrack via het Internet wil downloaden moet, zo rekende David Thomas het publiek voor, rekening houden met 10 Mb per minuut. Een track van 4 minuten is derhalve een bestand van 40 Mb. Dat haal je met een gewoon modempje niet snel op uit de States. Behalve dergelijke ‘off-line-muziek’ kun je via Internet ook ‘on-line’ luisteren naar radioprogramma’s. Een van de sprekers, Jon Luini, geeft in San Francisco niet alleen het digitale popmagazine Addicted to noise uit (http://www.addict.com), maar exploiteert ook het digitale radiostation Mediacast (http://www.mediacast.com). Via Internet kun je de soundbytes uit Californië op de pc afspelen. Maar als je het resultaat vergelijkt met het geluid van een transistorradio met middengolf zal het er nog om spannen welke van de twee het mooiste geluid geeft. Een belangrijke reden voor de slechte geluidskwaliteit is de forse compressie die op het digitale geluid moet worden toegepast.

Aerosmith
Behalve de geluidskwaliteit is ook het copyright op Internet een probleem. Paul Solleveld, president van de Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van Beeld- en Geluidsdragers (NVPI), gaf twee voorbeelden van aantasting van het copyright op Internet. Zo hadden vorig jaar twee Noorse studenten hun favoriete cd’s op Internet gezet via de server van hun universiteit. Een van de slachtoffers was Aerosmith, die prompt een klacht indiende bij de universiteit. Dat hielp: de gewraakte bestanden werden op last van de rector verwijderd. In Duitsland is enige tijd een firma, Magiccom geheten, actief geweest die via Internet illegale cd’s aanbood. Onlangs dook deze firma weer op via een Luxemburgse server.
Het symposium werd afgesloten met een gesprek over de veranderingen die zouden kunnen komen bij het optreden van artiesten. Internet biedt in principe de mogeliijkheid tot on-line optredens van artiesten over de gehele wereld. Derek Richards, een musicus en docent uit Engeland, vertelde over het project Hyper Jam, een on-line multimedia-event van artiesten uit Engeland en Amerika. Paradiso is ook bezig dit terrein te verkennen, zo vertelde Caroline Nevejan van de Maatschappij voor Oude en Nieuwe Media. In oktober zal Paradiso, in samenwerking overigens met Derek Richards, een aantal hyperjam-projecten starten. Maar voorzichtigheid is vooralsnog troef: de concertganger wil het zweet ruiken van zijn idool en zal niet tevreden zijn met een grotere afstand dan de twee meter die het podium scheiden van de zaal.