Prettig gesprek
En die waren er gelukkig genoeg. Zo had bijvoorbeeld Theo van Gogh gedurende de dag een aantal ‘prettige gesprekken’ met enkele PvdA-kamerleden. Een van hun was Rick van der Ploeg. Af en toe stoppend om een hap uit zijn boterham te nemen sprak Van der Ploeg in een informeel gesprek met Van Gogh over zaken als milieu en werkloosheid.
Van der Ploeg: ‘Als je een effectief milieubeleid wil voeren moet je kunnen accepteren dat er ontslagen zullen vallen. In sectoren zoals transport en landbouw zullen er flinke veranderingen moeten komen. Dat brengt met zich mee dat de werkloosheid in die sectoren zal stijgen.’ Van der Ploeg vond dat Nederland zich teveel toelegde op grondstofverbruikende producten. ‘Moet je je voorstellen: Dit land heeft net zoveel varkens als inwoners. Geen land ter wereld heeft zo’n grote dichtheid van kippen als Nederland. Nou, al die stront moet dus ergens naar toe. Die blijft nou gewoon in Nederland. Van dit soort productie moeten we dus af. We moeten overstappen op producten die met een kleiner gewicht een grotere toegevoegde waarde hebben.’ Hij was tevens voorstander van een groen belastingsstelsel: ‘Ik ben voor een in Europees verband vastgelegde belasting op vervuiling.’ Deze stelling zou hij later op de middag nog een keer herhalen tijdens het einddebat met Wim Kok en Hedy d’Ancona.
Lichtpuntje
Gespreksleider en tevens één van de organisatoren Lennart Booij greep het einddebat aan als gelegenheid om de aanwezigen erop te wijzen dat de conferentie niet was bedoeld om te eisen dat alle oudjes uit de regering weg moesten. Voor hem moest regeren een kwestie zijn van samen willen en samen delen. Hij wees Hedy d’Ancona erop dat zij precies diezelfde ideeën had aan het begin van haar carrière. Het debat ging verder over onderwerpen als het Nederlandse voorzitterschap bij de EU komend jaar en de Agenda 2000 Plus. Daarna kregen de mensen die gedurende de dag de diverse gesprekken hadden geleid de kans om even wat te zeggen over wat zoal uit de discussies was voortgekomen.
Toen Van der Ploeg begon met het losschroeven van onderdelen aan de tafel waarachter het panel zat achtte Booij het welletjes en sloot hij het debat en daarmee het politieke gedeelte van de middag af. De meningen over de conferentie waren verdeeld. Booij vond het een geslaagde middag. Voor hem was het niet belangrijk of er nieuwe leden bij waren gekomen, hij was tevreden met het feit dat er die dag diepgaand over een aantal onderwerpen was gesproken. Sommige studenten waren dit niet met hem eens en vonden het jammer dat moeilijke onderwerpen uit de weg waren gegaan. Leo Schmit, student aan de Universiteit van Amsterdam, wilde zijn mening over de conferentie wel kwijt: ‘Het debat over de gezondheidszorg vond ik wel interessant. Hoewel de voorzitster een beetje teveel haar eigen ideeën probeerde te spuien. Het interview met Ritzen was helemaal niets. Op zich leek het mij wel leuk om wat over hemzelf te horen, maar op verhalen van die duffe studenten in dat panel zat niemand te wachten.’ Wat hem het meest zou bijblijven van de dag? ‘Nou, eigenlijk de prijs van de koffie. Ik vond die wel belachelijk hoog.’
Maar het congres bevatte ook een lichtpuntje voor de student. Ritzen maakte tijdens zijn interview de volgende opmerking: ‘Politiek is niet hetzelfde als passie. Het is meer een kwestie van aangetrokken worden uit onvrede van ‘wat wordt er daar toch geklungeld, dat moet beter kunnen’.’ Psychologen zeggen altijd dat erkenning de eerste stap naar genezing is. Misschien is er dus nog hoop voor Ritzen en daar-
mee voor de student.