Stevige toename aantal allochtone studenten

door Matthé ten Wolde HOP
Allochtone studenten beginnen de weg naar het hoger onderwijs te ontdekken. Dat blijkt uit een onderzoek van Forum, het vroegere Nederlands Centrum voor Buitenlanders. Het aantal universitaire studenten van Turkse of Marokkaanse komaf is in tien jaar tijd verzesvoudigd. In absolute aantallen blijft hun deelname aan het hoger onderwijs echter nog bescheiden. Vooral beroepsgerichte opleidingen zijn bij hen in trek. Erg betrouwbaar zijn de verzamelde cijfers overigens niet: de universiteiten en hogescholen houden hun gegevens niet erg goed bij. In het studiejaar 1985/86 stonden 141 Turkse en 57 Marokkaanse studenten ingeschreven aan een Nederlandse universiteit. In 1995 waren dat er 663 en 512. Samen vormden beide groepen maar 0,7 procent van de universitaire bevolking.
In het hbo was geen vergelijking tussen verschillende jaren. Forum geeft cijfers van de Onderwijsinspectie uit 1991. Toen studeerden daar 5000 allochtonen. Dat was 2,1 procent van het totaal aantal hbo-studenten. Tweederde van de allochtone hbo’ers was overigens van Surinaamse en Antilliaanse herkomst. Daarbij zijn ook de overzeese studenten meegeteld die speciaal voor een studie naar ons land komen.
In het algemeen kiezen de allochtone studenten meestal voor beroepsgerichte studies. Dat geldt vooral voor de Turken en Marokkanen. De meesten van gaan naar het hbo, en als ze naar de universiteit gaan kiezen ze met name rechten, geneeskunde of een technische studie. Opvallend is de zeer sterke voorkeur van Marokkaanse jongens voor techniek. De deelname van meisjes uit deze groepen aan het hoger onderwijs ligt twee keer zo laag als die van jongens. Ze kiezen vooral rechten en letteren.
Van de vijfduizend allochtone hbo-studenten kreeg een ‘aanzienlijk’ deel zijn vooropleiding in het buitenland. Forum haalt de conclusie van de Onderwijsinspectie aan dat deze groep veel kans loopt op studievertraging. In 1991 bleek dat na drie jaar pas een derde van hen de propedeuse heeft. Taalbarrières zijn het grootste struikelblok. Recent onderzoek lijkt deze conclusie te bevestigen.
Onlangs werd bekend dat de Hogeschool van Amsterdam is gestopt met een experiment waarin allochtone studenten structureel studiebegeleiding kregen in een internaat. Het idee was dat studenten zo beter konden studeren dan in de drukke omgeving van hun ouderlijk huis. Er kwamen echter slechts tien studenten op het project af, terwijl jaarlijks op dertig was gerekend. Vooral de kamerhuur van driehonderd gulden per maand was voor sommige studenten aantrekkelijk. Toen provincie en gemeente het project niet wilden subsidiëren, hield het voor de hogeschool ook op.