Cola is niet zozeer een recept, als wel een image. Zo beweren de kenners aan de zijlijn. Niet de vinding van ‘Doc Pemberton’ maakte het goedje mondiaal drinkbaar, maar vooral de uitgekiende marketingstrategie. Probeer maar eens een bruisende zwarte vloeistof aan de man te krijgen! Alsof je een scheikunde-experiment opdrinkt (wat natuurlijk ook het geval is).
Brouwsels
Het recept voor cola ziet er eenvoudig uit. Men neme als basis koolzuurhoudend water. De bub-bels maken de vloeistof al licht zurig, daarbovenop komt nog een flinke scheut (fosfor)zuur. Omdat niemand bruisend azijn drinkt, moet de vloeistof zoeter. Hier komen de bedrijfs-tovenaars te voorschijn. Met een beetje van dit en een beetje van dat maken ze samen met cola- en koka-extracten en een flinke schep suiker hun frisdrank. De fruitboomgaard wordt daarvoor flink geplunderd: limoen-, citroen- en sinaasappel-smaken geven de verschillende brouwsels hun karakteristieke smaak. Zo zou Coca-Cola wat meer nadruk op sinaasappel leggen, terwijl de voornaamste concurrent Pepsi wat meer met limoenen in de weer gaat.
Zijn de A-merken echt lekkerder dan de rest, of proef je vooral de reclamecampagne? Cursor’s achtkoppige Testlab ging op onderzoek uit. Op de testbank kwamen elf merken cola terecht. Varianten als ‘light’, ‘zonder cafeïne’, ‘light en zonder cafeïne’, ‘cherry’ enzovoorts mochten niet meedoen. Iedere laborant kreeg dus elf genummerde bekertjes voor zijn of haar neus geschoven. Met de opdracht: zet ze maar op volgorde.
Gasvorming
Al snel blijkt dat het testen van deze frisdrank niet meevalt. De verschillen zijn miniem, het zit ‘m in de nuances. Bovendien rijst het vermoeden dat de ene slok cola invloed heeft op de smaak van de volgende. Grote hoeveelheden water tussendoor moeten dit probleem verhelpen. Bovendien blijkt dat deze test ook lichamelijk niet meevalt. Het koolzuur veroorzaakt sterke gasvorming in de maag. Alleen het laten van een (al dan niet beschaafde) boer kan de druk verminderen, en dat uit acht kelen. Cola geldt als een uitstekende kruipolie; muurvast geroeste bouten laten zich na een behandeling met dit goedje eenvoudig losdraaien. Het glazuur merkt dit ook. De tanden krijgen deze avond een zware aanval te verduren. Met een licht zeurderige pijn laten ze weten deze behandeling niet op prijs te stellen.
Onderaan op de smaakladder treft het testteam Summit en Kinderkola aan. De Kinderkola van Raak komt als één-na-slechtste uit de bus. Als verzachtende omstandigheid geldt dat deze variant zich eigenlijk niet laat vergelijken met de rest. Kinderkola bevat immers geen cafeïne, geen fosforzuur en geen conserveermiddelen of kunstmatige kleurstoffen. De frisdrank die fabrikant Raak met deze zelfopgelegde beperkingen heeft gemaakt, kan het testteam niet waarderen: ‘Smaakt naar snoep, maar weet niet naar wat precies’, ‘Je proeft alleen de nasmaak’. ‘Alleen voor kinderen’, meldt het etiket, en dat mag wat het testteam betreft zo blijven.
Kauwgomballen
De eerder genoemde verzachtende omstandigheden gelden niet voor Summit (C1000). Dit merk scoort nog slechter dan Kinderkola en belandt dan ook op de allerlaagste sport. ‘Uiterst vlakke smaak’, ‘Ze zijn uitgeschoten met de cherry-smaak’, zijn enkele van de onverbiddelijke kritieken.
Verder naar boven klimmend komen we Helly (Aldi) en Limfa (Albert Heijn) tegen. Ook dit vindt het testteam nog onder de maat. Men vindt het nog te scheikundig en te zoet, voor zover je dat een cola kwalijk kan nemen. ‘Smaakt naar kauwgomballen’, ‘Het is alsof je te lang aan het plastic zakje van een waterijsje blijft zuigen’.
Het merk 3 Es roept bij het testteam herinneringen op aan schoolreisjes en zomers zwembadplezier. Deze cola uit de stal van Bavaria eindigt net onder de grijze middenmoot. Men vindt het nog steeds veel te zoet, maar het eerste ‘Mwa, gaat wel’ begint te klinken. ‘Goede kinderdrank’.
Ajax-effect
Vier cola’s eindigen vlak bij elkaar. Echt onderscheid kan achteraf bij het bepalen van de gemiddelde klassering niet gemaakt worden. Opvallend feit: Coca-Cola bevindt zich in dit peloton. Deze torenhoge favoriet stelt bij het (blind)-testen teleur. Gezien de mooie verpakking (fles en etiket) en het tegenvallend resultaat spreekt men al voorzichtig van het Ajax-effect. Andere collega’s in dit groepje: Herschi, Sundrink (Basismarkt) en First Choise (De Boer). De smaak is wat minder zoet en chemisch, alhoewel Herschi nog het oordeel ‘te fruiterig’ krijgt.
Op de tweede plaats eindigt -heel verrassend- Kwamerk, het eigen merk van de C1000. Van het image moeten ze het niet hebben. De verpakking is net als de meeste andere te saai om naar te kijken en de frisdrank zit in eenzelfde PET-fles als de collega’s. Maar Kwamerk doet het bij het testteam goed. De fruitsmaak overheerst niet en een deel van het testteam geeft het oordeel ‘zuur’, terwijl het andere het zoet vindt. ‘Goed in balans’, dus.
Als winnaar komt Pepsi uit de bus. Het testteam blijkt vrij unaniem in haar keus. De meesten plaatsten deze variant op de eerste of tweede plek. Weinig opmerkingen: ‘Goed’, ‘Stevig’, maar ook ‘Veel koolzuur’.
Conclusie
Terugkijkend op de resultaten blijkt dat de meeste cola’s geen eigen karakter bezitten. Het blijft een donkerbruine plas, met kleine verschillen. Het kan daarom voorkomen dat een verstokte Coca-Cola-drinkster haar favoriet ijskoud op de laagste plaats zet. Ook de spreiding in de resultaten is vrij groot. Neem bijvoorbeeld Pepsi. Drie eerste plaatsen, drie tweede plaatsen, maar ook twee lage. Dit beeld gaat voor de meeste varianten op. Zo weet de Kinder-kola bij één van de testers een twee plek in de wacht te slepen.
Conclusie: de gemiddelde testla-borant vindt Pepsi het lekkerst, hoewel de verschillen met de andere niet zo groot zijn als verwacht. Coca-Cola moet het doen met een plaats in de middenmoot. Image telt dus wel degelijk mee. Ook eigen merken doen het goed. Zo weet C1000 een tweede plek te veroveren, hoewel ze ook de onderkant van de smaakmarkt bewerken. De anderhalve liter-fles heeft de markt veroverd. Veel merken zijn slechts in deze verpakking te koop.
| Klassering | Merk | Leverancier | Prijs/1,5liter | Standaarddeviatie | Waardering |
| 1 | Pepsi | - | 2,29 | 1,9 | 8,5 |
| 2 | Kwamerk | C1000 | 1,49 | 1,5 | 8,0 |
| 3 | First Choise | De Boer | 1,79 | 1,6 | 6,8 |
| 4 | Sundrink | Basismarkt | 0,89 | 1,7 | 6,5 |
| 5 | Herschi | - | 1,59 | 1,4 | 6,5 |
| 6 | Coca-Cola | - | 2,29 | 1,5 | 6,4 |
| 7 | 3 es | - | 1,19 | 1,3 | 5,9 |
| 8 | Limfa | Albert Heijn | 1,19 | 1,1 | 5,1 |
| 9 | Helly | Aldi | 1,09 | 1,5 | 5,0 |
| 10 | Kinderkola | - | 1,79 | 1,4 | 3,4 |
| 11 | Summit | C1000 | 1,15 | 1,2 | 3,5 |
In de rubriek ‘Testlab’ zullen allerhande artikelen en diensten met een kritische doch rechtvaardige blik bekeken worden. Een wisselend panel zal regelmatig verslag doen van haar bevindingen.
Over de uitslag kan gecorrespondeerd worden.