Kamer wil prestatienorm niet verhogen

door Hanne Obbink HOP

De Tweede Kamer voelt er weinig voor om volgend jaar de prestatienorm te verhogen naar zeventig procent van de studiepunten. Ook de verhoging van het collegegeld krijgt minister Ritzen niet zonder slag of stoot door de Kamer aanvaard.

Minister Ritzen wil dat studenten vanaf september 1997 in hun eerste jaar ten minste zeventig procent van hun studiepunten halen. Nu is dat nog vijftig procent. Wie die norm niet haalt, moet zijn studiefinanciering terugbetalen; van degenen die wèl de vereiste punten halen, wordt de lening omgezet in een beurs.
Bij de behandeling van de onderwijsbegroting in de Tweede Kamer bleek deze week dat de grote fracties weinig voor dat voorstel voelen. De VVD is het meest principieel. Een student moet in zijn eerste jaar enige ruimte hebben ‘een fout te maken’, aldus VVD-woordvoerster M. de Vries, zonder daarvoor meteen ‘financieel afgestraft’ te worden.
Met PvdA en CDA valt er voor latere jaren wel te praten over een hogere prestatienorm, maar voor 1997 niet. Eerst moeten de kwaliteit en de studeerbaarheid van het hoger onderwijs verbeterd zijn. Dat is komend studiejaar nog niet het geval. Universiteiten en hogescholen hebben weliswaar een stortvloed aan plannen opgesteld om het onderwijs te verbeteren, - en Ritzen heeft daarvoor ook geld gegeven -, maar van een werkelijke kwaliteitsverhoging is nog geen sprake.
D66 houdt nog een slag om de arm. De kleinste regeringspartij denkt komend voorjaar al te kunnen beoordelen of de plannen echt tot verbetering leiden. Als dat inderdaad het geval is, kan de prestatienorm wat deze fractie betreft toch nog in september 1997 omhoog.

Collegegeld
De grote fracties aarzelen ook over de verhoging van het collegegeld. Dat moet in drie stappen van 2250 gulden (in 1995/96) naar 2750 gulden (in 1998/99). De Kamer moet nu beslissen over de tweede stap, van 2400 naar 2575 gulden per september 1997. Vorig jaar was van deze tweede stap al afgesproken dat die pas kon doorgaan als de onderwijskwaliteit omhoog ging.
Er is verschil van mening over de vraag of het collegegeld omhoog kan nu blijkt dat de kwaliteit alleen nog maar op papier verbeterd is. Alleen de VVD vindt dat universiteiten en hogescholen hebben gedaan wat er van hen verwacht mocht worden; zij steunt de collegegeldverhoging dan ook. D66 heeft ‘vraagtekens’ gezet en namens het CDA liet A. Koekkoek - uitgedaagd door M. Rabbae van GroenLinks - weten dat de verhoging ‘eigenlijk niet kan’.
Die laatste mening is ook de PvdA toegedaan, maar zij heeft er geen gat in de begroting voor over. ‘Om de studenten toch nog iets te bieden’, aldus woordvoerster S. Dijksma, zou er een commissie moeten komen die de voortgang beoordeelt van de projecten die universiteiten en hogescholen gaan uitvoeren ter verbetering van hun onderwijs.
Als deze commissie - ‘onder leiding van studenten’ - oordeelt dat een universiteit of hogeschool die projecten niet goed uitvoert, dan moet het geld dat ze ervoor van Ritzen gekregen heeft ‘per direct worden teruggestort’, aldus Dijksma.