Welbespraakt en nietszeggend

‘De terugtrekkende overheid’ is geen loze term de laatste jaren. Grote nationale bedrijven als de spoorwegen, de post en de sociale verzekeringen gingen in zelfstandige handen over. Er spoelt een privatiseringsgolf door Nederland. Minder overheidsbemoeienis is van oudsher één der idealen van de liberale politiek. Derhalve nodigde Studium Generale een zwaargewicht van de VVD uit om over dit onderwerp te praten. Henk Vonhoff verdiende zijn sporen in de politiek onder andere als burgemeester (Utrecht), staatssecretaris (Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk) en als Commissaris van de Koningin (Groningen). Maandag demonstreerde hij bij SG-Aktueel zijn politieke vaardigheden, met name de kunde om veel te praten en weinig te zeggen. Een gebrek aan eloquentie kan men Vonhoff niet verwijten. In lange zinnen pratend, daarbij het gebruik van vele bijzinnen niet mijdend, langzaam en duidelijk articulerend, waardoor de voornoemde zinnen in tijdsduur nog verlengd werden, zijn betoog larderend met fraaie woorden en citaten, oreerde Vonhoff voor zijn publiek. Dat publiek bestond overigens slechts uit een handjevol toehoorders, waarbij opviel dat de studenten verstek lieten gaan. De politicus stond meer te filosoferen en te theoretiseren dan dat hij een mening gaf, laat staan oplossingen aandroeg. Over privatisering had Vonhoff weinig te melden. Wel liet hij duidelijk merken dat hij niets moest hebben van een marktgerichte overheid. ‘Dat is maar modieus gebabbel van organisatieadviseurs’, aldus Vonhoff. ‘De overheid moet niet marktgericht, maar maatschappijgericht opereren.’ Hoe de VVD’er dit bedoelde, kwam niet uit de verf.
Uiteindelijk kunnen drie stellingen uit zijn redevoering gedestilleerd worden: overheidsinstellingen mogen van Vonhoff geprivatiseerd worden, echter nooit het justitieel apparaat; politici kunnen alleen afgerekend worden op hun daden bij benoemingen, verkiezingen of ze kunnen hoogstens naar huis gestuurd worden; de overheid zich moet inzetten voor een veelkleurige en veelvormige samenleving.

VVD-zwaargewicht Henk Vonhoff. Foto: John Claessens