Jong talent en oude meesters
door Gerard Verhoogt
De Effenaar bezorgt muziekliefhebbers een drukke week met de oervaders van de ska, The Skatalites, en Laurel Aitkin en een oude, muzikale cabaretier met een jong hart, genaamd David Thomas. Tegenover die oude rotten staan De Heideroosjes, De Travolta’s en Lodewijk Crijns, nu al hèt Nederlandse filmtalent met zijn ‘Lap Rouge’ en ‘Kutzooi’.
De Limburgse punkers De Heideroosjes kunnen zich in diverse talen meten met hun internationale collega’s, gezien teksten als ‘I’m not deaf, I’m just ignoring you’ en ‘Hol em raus Klaus, da kommt ja Saus aus’ en het bekende ‘Sjonnie en Anita, samen op de Cita’. Vanavond, 14 november, komen ze met De Travolta’s, met surfpunkpopnummers als ‘Saturdaynight beaver’ en ‘Virgins from planet Sex’.
Op de ska-avond, vrijdag 15 november, zijn onder meer levende legendes als Laurel Aitkin en de oer-ska’ers The Skatalites te bewonderen. Toen platenbaas C.S. Dodd in 1963 al zijn geld investeerde in zijn Jamaica Recording & Publishing Studio, maakten The Skatalites er exclusief muziek voor zijn dance-avonden. Daarmee was de ska geboren. Ze maakten ook producties voor grote bands als The Wailers en The Maytals, begeleidden grootheden als Jimmy Cliff op zijn toernee, en waren de inspiratiebron voor skabands als Madness en Bad Manners.
Nog een ouwe rot is David Thomas, mèt de The Two Pale Boys. De voormalige popjournalist Thomas leidde jarenlang Pere Ubu, maker van experimentele psychedelische muziek. In ’82 ging hij solo met cabarateske, hallucinerende blues, van spitsvondige tot dromerige, ijle en geheimzinnige songs, soms op het randje van vals. Thomas is te zien op donderdag 21 november.
Optimaal bedrog
Regisseur Lodewijk Crijns was dit jaar het middelpunt van het Nederlands Filmfestival met zijn afstudeerfilm ‘Lap Rouge’ en het eerdere ‘Kutzooi’. En dat terwijl de VPRO ‘Lap Rouge’ eerder vervloekte, het Filmfestival van Rotterdam er schande van sprak en men het op een Duits filmfestival veroordeelde als zijnde een amorele film.
Beide films lijken documentaires, maar blijken uiterst nauwkeurig gemaakte speelfilms. Dat kun je als een vorm van optimaal bedrog bestempelen, of je kunt het zien als een nieuwe richting in het filmen. In het absurde ‘Lap Rouge’ volgt Crijns een vrouw en haar twee zoons die naar Frankrijk zijn verhuisd. De vrouw vertelt dat ze liever een dochter had gehad. De foetus van die dochter bewaart ze na een abortus op sterk water. De zonderlinge zonen met hun ZZ-Top-baarden hebben een obsessie voor het buurmeisje. De komst van Crijns verstoort die balans: het meisje verlaat het dorp, de zonen blijven wanhopig en vol jaloezie achter. In ‘Kutzooi’ volgt Crijns drie spijbelaars. In beide films doet hij er alles aan om ze een documentair karakter te geven. De scholieren bepalen bijvoorbeeld wanneer Crijns ergens mee naar binnen mag, of niet. Halverwege zegt hij tegen zijn cameraman: ‘Stop maar, Hans’, die uiteraard gewoon doorfilmt.
Crijns, geboren in Eindhoven en opgegroeid in Son, werd eerst afgewezen door de filmacademie, ging naar de kunstacademie, stopte, ging werken, waarna hij alsnog naar de filmacademie in Amsterdam kon. Hij twijfelde zelf lang tussen speelfilm en documentaire. Crijns koos voor speelfilm omdat je daar het geluk een handje kunt helpen, bij documentaires moet je maar afwachten wat je tegenkomt. Te zien op woensdag 20 november.
Eldorado voor vrouwen
door Huibert Spoorenberg
Het komend weekend vindt voor de zesde maal het Vrouwenboekenfestival plaats. De vereniging Vrouw en Cultuur organiseert daarvoor een groot aantal activiteiten: een filmavond, een literaire middag, dansworkshops en een feest, allemaal in het teken van Zuid-Amerika.
Het festival opent op vrijdagavond 15 november in het Centrum voor de Kunsten (Stratumsedijk) met twee films van de Argentijnse regisseuse Maria Luisa Bemberg: ‘Ik, de slechtste aller vrouwen’ (1990), een verfilming van de roman van Octavio Paz, en ‘Daar wordt niet over gesproken’ (1993), met Marcello Mastroianni en Luisina Brando. De aanvangstijden zijn 19.00 en 21.00 uur, de toegang bedraagt fl. 7,50 per film, of
fl. 12,50 voor beide.
Zaterdag staat in het teken van muziek en dans. Vanaf 11.00 uur zijn er in Café Centraal aan de Markt workshops met Afro-Braziliaans en merengue-salsa dansen.
‘s Avonds is er vanaf 20.00 uur een spetterend optreden van de geheel uit vrouwen bestaande band Perfume de Salsa, en om 23.00 uur start er een feest, waarbij uiteraard volop van Zuidamerikaanse muziek te genieten valt.
De afsluiting van het festival is op zondag 17 november met een literaire middag in De Effenaar. Schrijfster Inez van Dullemen spreekt over haar laatste roman Het land van rood en zwart, waarvoor ze dit jaar de Henriëtte Roland Holst-prijs ontving. Het gaat over de Zwitserse fotografe Gertrude Blom, die in Mexico streed voor het behoud van het tropisch regenwoud en zich bekommerde om het lot van de Lancadón-indianen. Verder zal journaliste Gaby Wertenbroek de schrijfster Fleur Bourgonje interviewen over haar laatste boek De Bruiden, en de rol die Zuid-Amerika in haar werk speelt. Vervolgens laat regisseuse/actrice Anneberth van Walraven ons kennismaken met de Mexicaanse kunstenares Frida Kahlo. Dit onderdeel begint om 14.30 uur, de toegang bedraagt fl. 10,-.
Beeldende kunst en architectuur verenigd
De beeldend kunstenaars Peter Beerens en Frans van Houten werken sinds anderhalf jaar samen. Daarvoor liepen ze, onafhankelijk van elkaar, al jaren met hetzelfde idee rond: beeldende kunst, film, zang en geluid moet je niet apart van elkaar tentoonstellen in aparte ruimten. Ze werken juist beter als je ze niet geïsoleerd presenteert.
Met dat uitgangspunt zijn ze aan de slag gegaan bij De Fabriek. Ze bouwden er vier ruimten: een ‘slaapkamer’, een stilte-ruimte, een glazen ruimte en een woon-werkkamer. De kamers werden afgestemd op het (kunst)werk en niet andersom. Zaterdag 16 november is de opening, de toegang is gratis (de drank niet), vanaf 20.30 uur in De Fabriek, Baarsstraat 38 (zijstraat van de Hoogstraat), Eindhoven.