Middelbare scholieren goed in exacte vakken
door Matthé ten Wolde HOP
Nederlandse leerlingen in de eerste en tweede klas van het voortgezet onderwijs presteren internationaal gezien goed in de vakken wiskunde en science; de verzamelnaam voor de Nederlandse vakken biologie, natuurkunde, scheikunde en aardrijkskunde. Dat blijkt uit een vergelijkende toets onder 13- en 14-jarige scholieren uit 41 landen.
Nederland eindigde in de wiskunde-toets in beide leerjaren in de Top-10. In klas 2 zijn alleen leerlingen uit Singapore, Korea, Japan en Hongkong beter in wiskunde. Dat is opmerkelijk, want uit het onderzoek blijkt dat 43 procent van de Nederlandse scholieren wiskunde eigenlijk niet leuk vindt en ook niet zo belangrijk. Zij denken niet dat je goed in wiskunde moet zijn om een geschikte baan te vinden. In de andere landen die hebben meegedaan aan het onderzoek, gaat de relatie ‘wie in wiskunde goed is, vindt het ook leuk’ wel op.
In het vak science zijn alleen de tweedeklassers uit Singapore beter dan de Nederlandse scholieren. Bij de science- opgaven scoren Nederlandse leerlingen in beide leerjaren vooral hoog bij de milieu-opgaven. De scheikundevragen worden slechter gemaakt. Uit de Third International Mathematics and Science Study blijkt dat jongens aanzienlijk beter in science zijn dan meisjes. Maar in Nederland valt het mee: alleen in het tweede jaar presteren jongens aanzienlijk beter bij natuur- en scheikunde. Ze vinden deze vakken ook leuker dan de meisjes. Bij wiskunde zijn de verschillen in prestaties tussen jongens en meisjes sinds de beginjaren tachtig overal kleiner geworden. Destijds scoorden jongens in alle deelnemende landen opvallend beter.
In het rapport wordt geen verband gelegd met het hoger onderwijs, waar de belangstelling voor technische studies fors terugloopt. Toch heeft onderzoeker dr. W. Kuiper van het Onderzoek Centrum Toegepaste Onderwijskunde in Twente dat het Nederlandse deel van het internationale onderzoek uitvoerde, daar wel een idee over. Scholieren in havo-5 en vwo-6 vinden technische opleidingen niet leuk genoeg, vermoedt hij. ‘De scholieren in ons onderzoek zijn goed in wiskunde en science, maar bijna de helft zou die vakken direct laten vallen als ze niet verplicht waren. Kennelijk vindt men technische studies in het hbo en wo ook niet zo leuk. En dan speelt de vraag of je goed bent in exacte vakken maar een geringe rol bij het kiezen van een opleiding of beroep in de techniek’, aldus Kuiper.