“Heel veel energie wordt omgezet in warmte”, vertelt Johanna Myrzik, coördinator van het onderzoek in het nieuwe Power Quality Laboratorium van de TU/e. Het onderzoek is onder andere gericht op het integreren van duurzame energieopwekkers in het centrale elektriciteitsnetwerk. “Ik kan de cijfers niet met eigen onderzoek bevestigen”, waarschuwt Myrzik, “maar op het internet zijn hierover wel wat algemene cijfers te vinden. Daaruit blijkt dat de auto in een gemiddeld huishouden ruim 35 procent van het totale energieverbruik voor zijn rekening neemt en de verwarming meer dan 42 procent. Televisie, video en pc verbruiken een half procent. Je kunt dus veel winst behalen met isolatie.”
“Als ik rondkijk op mijn eigen bureau, zie ik meteen al vier adapters: van een pc, een laptop, een externe schijf en een netsplitter. Die adapters voelen allemaal hartstikke warm aan. Dat betekent energieverlies. Ze zijn goedkoop, maar hebben een rendement van zo’n tachtig procent. Het zou beter zijn als ze allemaal op één adapter konden worden aangesloten. Daarvoor moeten we ze op eenzelfde standaard spanningsniveau brengen.”

Leveren ‘duurzame’ producten als de spaarlamp ons veel energiewinst op, of zijn ze slechts druppels op een gloeiende plaat?
“Nogmaals, ik kan geen eigen cijfers geven. Maar diverse bronnen op het internet tonen dat huishoudens zo’n 400 kWh per jaar kwijt zijn aan stand-by-gebruik. Door de toename van elektrische apparaten is hun elektriciteitsverbruik in 2005 gestegen met ongeveer 2,4 procent. Slechts ongeveer 2 procent van het huishoudelijk energieverbruik gaat in de verlichting zitten.”
“We hebben metingen gedaan aan spaarlampen. Er is inderdaad een actieve vermogensbesparing die zichtbaar is voor de klant. Wat echter onzichtbaar blijft, dat zijn de harmonische stromen die de lampen injecteren in het elektriciteitsnet. Die belasten de kabels en zorgen op die manier voor een verlies. Bepaalde energiebesparende apparaten vereisen een reactief vermogen door de elektronica die ze in zich dragen. Een reactief vermogen, ook wel ‘blind’ vermogen genoemd, wordt uitsluitend uit het net opgenomen voor het genereren van een elektrisch veld. Dit veroorzaakt verliezen aan de interne lijn en aan kabelweerstanden. Je kunt dus niet zo makkelijk zeggen dat een apparaat energie bespaart, als je niet het hele energiesysteem bekijkt.”
“In de zwaardere industrie kunnen slimme aandrijfsystemen waarschijnlijk veel elektrische energiebesparing opleveren. Dat moet per geval bekeken worden. Maar ook in de industrie wordt de meeste energie verbruikt in de vorm van proceswarmte. Eigenlijk moet bij elk bedrijf iemand zich bezighouden met energiebesparing in alle sectoren.”/.

Dr.ir. Johanna Myrzik. Foto: Bart van Overbeeke