Het Eindhovense tuktuk-team, vijf studenten onder begeleiding van Werktuigbouwdocent dr. ir. Theo Hofman, verbleef twee weken in India om kennis te maken met potentiële gebruikers van hun start-stopsysteem, en om de afsluitende praktijktesten -door echte tuktuk-chauffeurs- voor te bereiden. Sinds oktober 2008 hadden ze gesleuteld aan een tien jaar oude tuktuk, die vanuit India naar Eindhoven was verscheept. Het doel van de door de Nederlandse overheidsinstantie Enviu georganiseerde wedstrijd: de extreem vervuilende tuktuk met een goedkope ingreep zuiniger en schoner maken.

In India en de rest van de derde wereld rijden miljoenen tuktuks rond. De gemotoriseerde driewielers worden veelal als taxi ingezet. Meestal maken ze gebruik van goedkope en robuuste tweetakt motoren. Deze zijn echter alles behalve zuinig en schoon, zodat ze sterk bijdragen aan de luchtvervuiling in grote steden in Afrika en Azië.

Volgens teamlid Sebastiaan van der Tas, student Werktuigbouwkunde, bespaart het start-stopsysteem zo’n vijftien procent aan brandstof.  “Dat komt omdat de motor vanzelf afslaat als de tuktuk stilstaat. Bij het gas geven start de motor ook weer automatisch.” Het systeem kan voor zo’n honderdvijftig dollar binnen een paar uur in een bestaand motorvoertuig worden gemonteerd, aldus Van der Tas. De tuktuks beschikken nu niet over een elektrisch startsysteem; ze worden als het ware aangezwengeld met een hendel. Het Eindhovense systeem biedt daarom niet alleen besparingen, maar ook extra comfort: een van de redenen waarom de lokale chauffeurs zeer enthousiast waren over de vinding.  Van der Tas: “En door de brandstofbesparing verdien je het systeem binnen een jaar terug.”

Bas Laugeman, bijna afgestudeerd bij Technische Bedrijfskunde, is uiteraard blij dat ‘zijn’ businessplan als beste uit de bus kwam. Gesterkt door de enthousiaste reacties in India is hij samen met Van der Tas en de Tilburgse bedrijfskundestudent Gijs Peeters van plan het start-stopsysteem op de markt te brengen met een eigen bedrijfje dat KISS (Keep It Short and Simple) moet gaan heten. Ze worden daarbij ondersteund door het Innovation Lab van de TU/e.  “We hebben in Chennai al met verschillende partijen gesproken en die waren heel positief”, zegt Laugeman.

De eerste prijs in de tweetakt-klasse ging in India naar de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) met een LPG-injectiesysteem dat tot wel vijftig procent aan brandstofkosten bespaart. Verder deden uit Nederland ook de TU Delft en de Hanzehogeschool Groningen mee. De aangepaste tuktuks worden weer naar Nederland gebracht voor verdere ontwikkeling.