Zijn toespraak voor de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen klonk als een geruststelling: net als andere liberale bewindslieden wil hij het economische nut van wetenschap versterken, maar hij beloofde het belang van fundamenteel onderzoek daarbij niet uit het oog te verliezen. Hij wil het bedrijfsleven “geen laaghangend fruit serveren”: wetenschapsbeleid heeft een langere adem nodig.

Zijlstra roemde de Radboud Universiteit, die “de moed had” te investeren in een supermagneet. Zonder die apparatuur had natuurkundige en Nobelprijswinnaar André Geim geen grafeen kunnen bedenken, meende Zijlstra.

Ook prees hij de ‘state-of-the-art’-datafaciliteiten voor alfa- en gammaonderzoek en de biobanken voor medische wetenschappers, evenals geavanceerde mri-scanners voor grensverleggend hersenonderzoek. “Investeringen in dit soort faciliteiten vind ik heel belangrijk”, benadrukte Zijlstra. “Om een tipje van de sluier van mijn toekomstige beleid op te lichten: hieraan geef ik een belangrijke prioriteit, zo niet de belangrijkste.”

Over geld sprak hij niet, maar hij klonk royaler dan in de speech die hij vorig jaar hield op een bijeenkomst over grote onderzoeksfaciliteiten. Toen riep hij wetenschappers vooral op tot samenwerking met elkaar en met het bedrijfsleven. Want: “De overheid kan niet al uw voorstellen bekostigen.”

In 2008 is er een Nederlandse roadmap gemaakt voor grootschalige researchfaciliteiten. Er is twintig miljoen euro per jaar voor beschikbaar. Of dat budget verruimd wordt, zal moeten blijken. Zijlstra heeft onderzoeksfinancier NWO gevraagd de roadmap opnieuw tegen het licht te houden. (HOP)