Uit angst dat Iran een atoombom ontwikkelt, hebben de Verenigde Naties in december 2006 een resolutie aangenomen: alle landen moeten voorkomen dat Iraanse onderdanen erachter komen hoe atoombommen precies gebouwd worden.

Nederland maakte hierop een eigen richtlijn. Als studenten met een Iraanse achtergrond bepaalde technische of natuurwetenschappelijke masteropleidingen willen volgen, dan moeten ze eerst een ontheffing aanvragen bij het ministerie van OCW. De TU/e biedt overigens geen opleidingen aan die onder deze regeling vallen.

Dat is discriminatie, vonden enkele Iraanse studenten en wetenschappers. Ze spanden een rechtszaak aan tegen de Nederlandse staat. Die wonnen ze. De staat ging in hoger beroep, maar verloor opnieuw.

De sanctieregeling veronderstelt ten onrechte dat alleen mensen met de Iraanse nationaliteit een risico vormen, oordeelde de rechtbank. De staat vond dat de rechtbank het non-discriminatiebeginsel er helemaal niet bij mocht halen, omdat de resolutie van de VN belangrijker zou zijn.

Daar denkt de rechtbank anders over. De VN schrijven niet voor hoe de resoluties precies moeten worden uitgevoerd. Het gaat alleen om het resultaat dat de Veiligheidsraad wil bereiken, en volgens de rechtbank hoeft de staat Iraniërs daartoe niet te discrimineren.

De staat gaat nu in cassatie bij de hoogste rechter, schrijft minister Rosenthal van Buitenlandse Zaken aan de Tweede Kamer. Bovendien zou de uitspraak alleen gelden voor degenen die de rechtszaak hebben aangespannen. Voor anderen met een Iraans paspoort blijft de sanctieregeling onverkort van kracht.

Dat laatste is onzin, zegt Behnam Taebi, een van de Iraniërs die de rechtszaak aanspande. Hij was destijds promovendus, maar is intussen universitair docent van de TU Delft, gespecialiseerd in de ethiek van kernenergie. “De rechter heeft de regeling immers niet alleen voor ons verworpen; zo bijzonder zijn wij niet. Als mensen in de Delftse reactor gevaarlijke kennis kunnen verwerven, moet de staat iedereen controleren. Niet alleen de Iraniërs, want dat is stigmatiserend.” (HOP)