Cursor | Nieuws

Economische recessie zorgt voor schonere lucht in Europa

17 februari 2012 - In de periode 2004 tot en met 2010 is de concentratie stikstofdioxide (NO2) in de lucht boven Europa flink afgenomen, tot vijftig procent toe. In Nederland is de concentratie tot een kwart lager. Deze daling is voor ongeveer de helft het gevolg van milieubeleid, de andere helft van de daling komt door de economische recessie van 2009. Onderzoekers van het KNMI en TU/e publiceerden deze resultaten 16 februari in het journal Scientific Reports van de Nature Publishing Group.

De gemiddelde concentraties stikstofdioxide boven Europa in de periode 2005-2009.

Op basis van satellietmetingen van het Nederlandse ozon meetinstrument (OMI) hebben Patricia Castellanos (KNMI) en Folkert Boersma (TU Eindhoven, KNMI) jaarkaarten gemaakt van NO2-concentraties boven Europa. De kaarten tonen duidelijk dat de NO2-concentraties tussen 2004 en 2010 jaarlijks verschillen. Daarnaast laten de zesjarige metingen zien dat de ontwikkeling van dit soort luchtvervuiling grillig verloopt, en niet lineair zoals eerder werd aangenomen.

De gestage NO2-afname in de Europese lucht tot 2008 is volgens de onderzoekers het gevolg van maatregelen die de uitstoot van luchtvervuilende stoffen terug moeten dringen, zoals schonere motoren en industrie. Op de kaarten is ook duidelijk het in gebruik nemen van kolengestookte elektriciteitscentrales in Europa terug te vinden, maar ook is te zien dat er elektriciteitscentrales schoner zijn gaan produceren.

De analyse van Castellanos en Boersma toont aan dat de afname in NO2 niet alleen komt door milieumaatregelen, maar voor een minstens zo groot deel door de economische recessie. Hierdoor is er minder verkeer en neemt de industriële productie af, waardoor ook de uitstoot van vervuilende stoffen minder wordt. Dat effect is duidelijk te zien op de kaarten met satellietmetingen van OMI in 2009 en 2010.

OMI meet sinds 2004 als eerste in de wereld nauwkeurig en binnen een dag de samenstelling van de atmosfeer. Zo kan wereldwijd bekeken worden hoe sterk de luchtvervuiling is en hoe deze zich ontwikkelt. Het voordeel van OMI ten opzichte van grondmeetstations is dat satellietmetingen een consistent beeld geven van de luchtvervuiling omdat er overal op dezelfde wijze gemeten wordt. Een ander verschil is dat OMI de hele luchtkolom meet terwijl de grondmeetstations alleen op leefniveau meten. Ook wordt met OMI het effect van de groeiende uitstoot door zeeschepen duidelijk.

Het artikel in Scientific Reports heeft als titel "Reductions in nitrogen oxides over Europe driven by environmental policy and economic recession", DOI 10.1038/srep00265. De auteurs zijn dr. Patricia Castellanos (KNMI) en dr. Folkert Boersma (TU Eindhoven en KNMI). Folkert Boersma kreeg in 2009 een Vidi-subsidie van NWO voor onderzoek naar ozon als luchtvervuiler en broeikasgas.

Economic recession results in cleaner air in Europe
From 2004 through 2010, the concentration of nitric oxide (NO2) in European skies has seen a considerable drop of up to fifty percent. In the Netherlands, the concentration is now about 25 percent lower. The drop has to do with our environmental policy on the one hand, and the economic recession of 2009 on the other. KNMI and TU/e researchers published their findings in the Journal Scientific Reports of the Nature Publishing group on February 16.