Wanneer moet je je winst pakken of je verlies nemen? Voor gokkers is dat geen rationele keuze - “gamblers never stop” zegt een gokker in het filmpje over Las Vegas dat Van der Hofstad vertoont. De flamboyante hoogleraar kansrekening behandelde in zijn onderhoudende lezing enkele strategieën voor kansspelen die spelers met onbeperkte middelen (“spelers met oneindig diepe zakken”) gegarandeerd winst opleveren. De winstverwachting van elk ‘eerlijk’ spel is -helaas voor de goklustigen in het publiek- altijd nihil, aldus Van der Hofstad.

De uitkomsten van kansrekening druisen vaak in tegen de intuïtie. Van der Hofstad illustreerde dit aan de hand van een spel met speciale dobbelstenen (met bijvoorbeeld alleen maar drieën, of twee zessen en vier tweeën). Geen van zijn dobbelstenen is beter dan alle andere, zo legde hij uit. “Bij elke dobbelsteen kun je een andere vinden die een grotere winstkans oplevert. Dat is raar, maar met dat soort rare dingen zit de kansrekening vol.”

Ook sociale druk speelt een belangrijke rol bij het maken van keuzes binnen en buiten het casino en dat is voor wiskundigen lastig in modellen te vangen. Toch is dat wat Van der Hofstad in zijn dagelijkse werk aan kansen in netwerken wel probeert. In zijn lezing behandelde hij ook recent onderzoek aan sociale netwerken. Uit analyses van Facebook blijkt bijvoorbeeld dat iedere gebruiker gemiddeld slechts vier stappen is verwijderd van elke andere gebruiker. Aangezien mensen de neiging hebben hun mening aan te passen aan die van hun vrienden, kan deze ontwikkeling verstrekkende gevolgen hebben voor ontwikkelingen in de wereld. Dat wil overigens niet zeggen dat we het straks allemaal met elkaar eens zijn. “Het komt natuurlijk ook voor dat je juist niet dezelfde mening wilt hebben als iemand anders. Dat beschrijven we met een zogenaamde negatieve koppelingsconstante.” (TJ)