18 december 2008 -
Van de eerste grote computer op de campus, die de nodige vierkante meters besloeg, tot de krachtige en steeds compactere machines van nu: ir. Marten van der Woude zat de afgelopen 33 jaar vanuit de ict-dienstverlening bovenop de ontwikkelingen. Niet dat hij zich erdoor liet meeslepen: “De computer is een goed gereedschap, maar maakt de dingen niet vanzelfsprekend beter.” Deze week trekt hij voor het laatst de deur van zijn kantoor achter zich dicht.
Hij wist naar eigen zeggen niks over elektrotechniek, maar geaarzeld over deze studierichting heeft Van der Woude geen moment. “Ik wilde gewoon weten hoe tv’s werken.” Na de hts elektrotechniek in Leeuwarden verruilde hij het Friese Oosterbierum midden jaren zestig voor Eindhoven, waar hij in vier jaar zijn studie voltooide. Daarna stortte hij zich bij het Natlab van Philips op computers - geboeid door de ‘EL X8’ waarmee hij tijdens zijn studie had kennisgemaakt. Van zaken als tekstverwerken of het maken van spreadsheets was nog lang geen sprake: “De computer werd gebruikt voor rekenen in de ruimste zin van het woord. Daarvoor moest je eerst zelf het programma schrijven.” Op zogeheten ponsbanden konden in algol-taal programma’s worden ingetikt. “Als je een foutje maakte, kon je opnieuw beginnen. Of proberen de band met knip- en plakwerk te herstellen.”
Na vijf jaar keerde hij terug naar de TU/e. “Ik zag mezelf bij het Natlab geen carrière maken; ik ben niet van het uitvinderslag.” Begin 1976 ging hij aan het werk binnen het toenmalige Rekencentrum; eerst als lokaal coördinator voor de faculteit Elektrotechniek, later werd hij leider van de groep Toepassingen en Gebruikersvoorlichting.
De ontwikkelingen op ict-gebied gingen in die tijd snel, aldus Van der Woude. Van het eerste computernetwerk op de campus (met terminals die in verbinding stonden met de grote computer in het Laplace-gebouw, maar nog niet meer elkaar) tot de eerste pc’s van IBM, begin jaren tachtig, waartussen een netwerk mogelijk werd dat enigszins begon te lijken op de netwerken van nu. “Plots kon je met iedereen contact leggen. Mensen waren er dan ook erg op gebrand om zo’n ding op hun bureau te hebben.” Wennen was het wel: “Als je iemand een mailtje had gestuurd, moest je er achteraan bellen. Want in hun mailbox keken mensen maar zelden.”
Eind jaren negentig werd het Rekencentrum gereorganiseerd en werd Van der Woude overgeplaatst naar het Systeemhuis (dat later opging in Dienst ICT). Van daaruit richtte hij zich op het internet en toepassingen, waaronder op het online beschikbaar stellen van allerlei informatie. Niet lang daarna werd hij ict-coördinator bij Wiskunde & Informatica, waar hij zich allerminst beperkte tot ict-zaken. Zo maakte hij met Dienst Huisvesting afspraken over verbouwingen en herinrichtingen, en was hij onder meer coördinator van een project waarbinnen de hele faculteit van nieuw meubilair werd voorzien.
Vlak voor kerst is zijn laatste werkdag, maar zijn officiële afscheid was donderdag 11 december, met ‘33 jaar de computer als nuttig gereedschap’ als thema. “De computer is een gemak, maar niet zaligmakend. Het is slechts een gereedschap, waarvan niet vanzelfsprekend is dat het dingen beter maakt. Vóór 1980 waren er geen pc’s op de TU/e en deden de diensten gewoon hun werk. Inmiddels heeft iedereen zó’n krachtig instrument op zijn bureau, maar langszij dringt zich steeds meer werk op. Mensen hebben de neiging om dingen die ze vroeger eenvoudig deden, veel ingewikkelder te doen, bijvoorbeeld doordat ze veel meer gegevens tot hun beschikking hebben.”
Van der Woude (64) had al eerder met FPU kunnen gaan, maar het werk beviel hem nog te goed. “Maar ik wilde ook weer niet zó lang doorgaan dat ik geen goed evenwicht meer in mijn tijd zou kunnen vinden.” Er wachten straks thuis in elk geval wat klusjes, Van der Woude blijft zingen in TU/e-koor CantaTU en wandelt graag. Zo heeft hij nog ongeveer een derde te gaan van de ‘GR5’, een langeafstandswandelpad van Hoek van Holland naar Nice. Overigens vrat Van der Woude tijdens zijn loopbaan aan de TU/e ook al de nodige kilometers. Vanuit Veldhoven kwam hij bijna altijd op de fiets naar de campus, dagelijks zo’n twintig kilometer: “Zo ben ik op de fiets ruim drie keer de wereld rond geweest.”/.
Interview/Marten van der Woude door Monique van de Ven Foto/Rien Meulman
Cursor als PDF
