/Voorpagina /Mensen /Nieuws /Opinie /Cultuur /Studentenleven /Achtergrond /English page /Onderzoek /Reportage /Bestuur /Ruis /Ranzigt /Colofon

/Faculteits Berichten /Vacatures /Mensa /Oude cursors /pdf formaat /TUE /Zoeken:

jaargang 43, 14 september 2000 Cultuur

ëMarie is die nacht bevallen.í Veel eerstejaarsstudenten taalkunde zullen zich deze zin herinneren als hÈt voorbeeld van een ambigue zin. Drie betekenissen kan deze zin hebben: Marie heeft die nacht een kind gekregen, Ûf is in de voorbereidselen tot het krijgen van een kind negen maanden daarvoor erg aardig geweest voor de aanstaande vader. De derde betekenis geeft aan dat Marie zelf aan die nacht veel prettige herinneringen heeft overgehouden. Ambigue zinnen zaaien in het normale taalgebruik nogal eens verwarring. Een toneelrecensent kan in huiselijke kring zonder gevaar de zin ëIk schiet graag op toneelspelersí debiteren. Maar in de schouwburg, tijdens een voorstelling is het niet verstandig een dergelijke zin in de buurt van een suppoost te uiten. In een gedicht echter worden de dubbele betekenissen van woorden en het creatief toepassen daarvan door een dichter op een heel andere manier geÔnterpreteerd, omdat de dubbele betekenissen meer op zichzelf staan en niet aan een bepaalde context gebonden zijn. Het zijn vooral context-gebondenheid en de associaties die woorden en begrippen bij mensen oproepen die het voor een computer moeilijk maken om bijvoorbeeld een sonnet van Shakespeare van de ene naar de andere taal om te zetten. ìMaar het is juist wel goed dat natuurlijke talen gebruik maken van eenheden die meer dan ÈÈn betekenis hebbenî, zegt Harry Bunt, hoogleraar Taal en Informatica aan de Katholieke Universiteit Brabant. ìAls een natuurlijke taal geen ambiguÔteit zou kennen, dan zou zoín taal meteen een heel groot vocabulaire nodig hebben, veel groter dan nu, om al die verschillende betekenissen te kunnen duiden.î AmbiguÔteit, kortom, is een kwestie van efficiÎntie. Kunstmatige talen, zoals computers die gebruiken, zijn derhalve niet efficiÎnt, als je ze beoordeelt naar de grootte van het vocabulaire en de opdrachten die je er mee kunt uitvoeren. Nieuwe woorden Er is nog een ander probleem waardoor natuurlijke taal voor computers ongeschikt is: ze is onregelmatig. Niet altijd is duidelijk wat een grammaticale zin is en wat niet. Dat is bij een kunstmatige taal die voor computers gebruikt wordt niet erg handig. Bovendien is een taal in beweging. Voortdurend komen er nieuwe uitdrukkingen bij en nieuwe woorden. Wie anno 2000 de uitdrukking ëIk zal even bij mijn collega inloggení gebruikt als hij die collega wil consulteren, zal geen rare blikken krijgen. In 1970 zou zoín uitdrukking onbegrijpelijk zijn. Bunt betoogt dat de eigenschappen die computerverwerking van natuurlijke taal moeilijk maken juist de eigenschappen zijn die deze talen geschikt maken voor menselijke communicatie. Maar hoe zit het dan met de communicatie tussen mens en computer? Woensdag 20 september, van 11.45 uur tot 13.00 uur, spreekt Bunt op uitnodiging van Studium Generale in collegezaal 4 van het Auditorium over kunstmatige en natuurlijke talen. /.

Studium Generale heeft vorige week een paar banieren in gebruik genomen om mensen te attenderen op bijeenkomsten van SG. ìWe gebruiken de banieren alleen op donderdagî, aldus Maarten Pieterson, hoofd Studium Generale. ìHet gaat ons er om dat mensen die van buiten het TU/e-terrein naar een SG-activiteit komen, die ook snel kunnen vinden.î Geen overbodige luxe inderdaad, want het Auditorium is vergeven van de deuren. De banieren zijn een logisch gevolg van het toegankelijker maken van het Auditorium voor bezoekers. Al eerder werd het terrein vÛÛr het Auditorium geÎffend, waardoor het gebouw voor bezoekers gemakkelijker te vinden is. Foto:Bram Saeys

Seed Het neukend brons, zo wordt Seed (nummer 4), het kunstwerk van de Japanse beeldhouwer Shinkichi Tajiri (1923), ook wel genoemd in de TU/e-wandelgangen. Vreemd is de benaming voor een exemplaar uit de serie Seeds van de Japanse kunstenaar niet, want zijn werk heeft een duidelijke erotische lading. De beelden in de serie Seeds (1962-1964) zijn gemaakt van gehamerd messing en brons. De enorme, zwangere zaden balanceren op stengels van meer dan vier meter hoog. In deze zaden weet Tajiri in een beeld de plantaardige en mannelijke anatomie te verbeelden. De triomfantelijke zaden kunnen ook worden gezien als een sterk vergrote, omhoog priemende penis met daaronder het scrotum. In de serie Seeds komt de verbondenheid tussen vruchtbaarheid en erotiek samen. De uitbeelding van het mannelijk geslachtsdeel roept een associatie op met het overweldigende van de onverstoorbare oerkracht van de natuur. Tajiri raakte door de geboorte van zijn tweede dochter, Ryu Vinci, hevig gefascineerd door het leven en groei. Daaruit kwam de serie Seeds voort. Tajiri heeft eens gezegd dat zijn objecten zijn gebaseerd op drie componenten, te weten vaart, erotiek en hevigheid. ëVaart, dat is voor Tajiri de noodzaak en de kans de toekomst te veroveren. Erotiek is, in zijn kunst, de nooit aflatende aanval tot zelfherhaling, die leven en dood in zich draagt. En hevigheid, dat is strijd en oorlog, die eeuwige menselijke condities.í Het beeld Seed no. 4 (1963) is in 1965 aangekocht door de toenmalige Technische Hogeschool Eindhoven. Het is te vinden bij de ingang van de faculteit Elektrotechniek./. Dit is de eerste aflevering van een nieuwe serie die tweewekelijks op de cultuurpagina verschijnt. Hierin worden de vele kunstwerken die de TU/e rijk is, voor het voetlicht gehaald. Foto: Bram Saeys

Tom Lanoye De woede in schrijver Tom Lanoye blijft aangewakkerd. Al jarenlang uit Lanoye zijn verbitterdheid in gedichten, columns, boeken en scenarioís. Dat er niets verandert aan de huidige ellendige situatie heeft hem ertoe bewogen politiek actief te worden. Zijn frustraties, woede en bemoeienissen in zijn schrijfsels bleken niet genoeg om de maatschappij tot veranderingen aan te zetten. Hopelijk lukt het Lanoye als politicus wel het ÈÈn en ander te veranderen. Hij leest voor uit eigen werk op donderdag 21 september in de Blauwe Zaal. Aanvang 20.30 uur. De Koorts Een westerling wordt tijdens zijn verblijf in een Derde Wereldland geconfronteerd met de fundamentele verschillen tussen arm en rijk en de onrechtvaardigheid die hiermee gepaard gaat. Een koortsachtige droom brengt de westerling in een penibele situatie. Moet hij zich gaan verzetten of kan hij beter zijn ogen sluiten voor de harde realiteit. De koorts is een film naar het gelijknamige theaterstuk van Wallace Shawn en werd geregisseerd door Marcel Lenssen. De Koorts, donderdag 14 tot en met zaterdag 16 september in Plaza Futura, aanvang 20.30 uur. Bj–rn Again Het is al bijna twintig jaar geleden dat Benny, Agnetha, Frida en Bj–rn van de wereldberoemde popgroep ABBA uit elkaar gingen. Toch zijn ze nog lang niet vergeten. Zeker de laatste tijd is er sprake van een enorme ëABBA revivalí. Hun muziek en uiterlijke kenmerken worden door veel popbands geÔmiteerd, maar dat komt vaak niet in de buurt van de echte ABBA verschijning. Bij Bj–rn Again lijkt dit wÈl het geval. De Australische groep gaf in dertig landen voorstellingen en wordt gezien als ÈÈn van de populairste musical-acts ter wereld. Bj–rn Again, zaterdag 16 september in de Grote Zaal van de Stadsschouwburg, aanvang 20.00 uur. Filmkomedie De halfblinde Giancinto woont met zijn familie in een krottenwijk in Rome. Ze leiden een zeer arm bestaan totdat Giancinto voor het verlies van zijn ene oog geld van de verzekering weet los te krijgen. Het gaat om een bedrag van ÈÈn miljoen lire. Familieleden willen zich het geld toe eigenen, maar Giancinto verdedigt zijn geld op alle mogelijke manieren. De filmkomedie van Ettore Scola is hard, maar realistisch. Te zien van 18 tot en met 25 september in Plaza Futura. Aavang 20.00 uur. Ierse avond MuziekcafÈ De Groot houdt zondag 17 september om 17.00 uur een Ierse Folkhappening. Het De Groot-Huisorkest onder leiding van Brendan White treedt op. Het wordt een avond met veel Ierse traditie, sfeer, liedjes en ballads, Guiness en Jameson. Voor wie wil, bestaat de mogelijkheid muzikaal in te haken of zelf een lied te brengen. De Groot is te vinden aan het Wilhelminaplein 8 in Eindhoven.