Er zijn twee soorten hoogleraren volgens professor Jan Blom. Je hebt het knapste jongetje van de klas dat medewerkers voorgaat in het bedrijven van wetenschap en je hebt de hoogleraar nieuwe stijl. Die gedraagt zich als een regisseur van een toneelgezelschap. Deze zorgt er voor dat een stuk wordt gespeeld wat past bij het talent van de spelers. Dat de opvoering wordt gewaardeerd door het publiek. En hij zorgt voor geld. Voltijdhoogleraar Electral Power Systems Jan Blom beschouwt zichzelf als zo’n regisseur.

Hij kijkt tevreden terug op zijn carrière als een gelukkig mens. “Ik heb mijn hele leven gezegd dat ik me mateloos amuseer. Het leven is een spel, zolang je gezond bent. Elk mens heeft talenten en de kunst van het leven is je zo te positioneren dat je deze optimaal gebruikt. Wanneer ik straks bij onze lieve Heer kom, moet ik een goed verhaal hebben, denk ik.”

En dat heeft hij. Zesentwintig minuten na het stellen van de eerste vraag over zijn loopbaan bij de TU/e, zegt Jan Blom: “Maar om op de vraag terug te komen; ik ben in’66 afgestudeerd, in ’73 naar Amerika gegaan, ben teruggekomen naar de TU/e , opnieuw vertrokken en in 2000 weergekeerd als hoogleraar”.

Het halve uur daarvoor heeft de scheidend hoogleraar verteld over zijn studie- en promotietijd op de TU/e, zijn periode in Palo Alto op de Stanford University, maar vooral over zijn zogenaamde Magneto Hydro Dynamische energieconversie. Twee keer kan hij het niet laten om zaken uit te tekenen op zijn lesbord. “Ik geef nou eenmaal graag college”, verontschuldigt hij zich. Normaal genereer je elektriciteit door met een vlam water tot stoom te brengen, daarmee maak je met een turbine en een generator in meerdere stappen stroom. Bij het ‘MHD blow down’ experiment werden met opzet stappen overgeslagen. De onderzoekers leidden een enorme vlam direct door een magneetveld alwaar de elektroden een gigantische hoeveelheid elektriciteit opwekten. “We bewezen dat je met deze methode bijna een megawatt elektriciteit kunt genereren.” Hij noemt het onderzoek naar directe energieconversie de mooiste tijd van zijn leven. Nagenietend: “Het is fantastisch om met een team te werken aan een doel dat iedereen interessant vindt. Met vijfentwintig mensen waren we ’s nachts bezig de temperatuur van het gas hoog te krijgen, de magneten te koelen en de metingen te verrichtten. We werkten met keramische materialen en er kwam chemie bij te pas. We waren, kortom, zeer multidisciplinair bezig. ”

Na het bereiken van dit onderzoeksdoel, trad Blom in 1981 in dienst van KEMA als hoofd van de afdeling Elektrotechnisch Onderzoek. Zeven jaar later was hij statutair directeur. In deze jaren werd KEMA omgevormd van een Arnhemse instelling naar een wereldwijde onderneming op gebied van Advies Keuringen en Onderzoek voor de elektriciteitssector. Blom speelde een actieve rol in het aankopen van ingenieursbureaus in de VS en Rusland. Hij herinnert zich lachend hoe zijn eerste voorstel ontvangen werd: “Ze keken alsof ik een drol op een bordje had gelegd.”

Jan Blom is een welbespraakte man. Ad rem reageert hij op iedere opmerking. Maar over de vraag wat hij anders zou hebben willen doen in zijn carrière, denkt hij lang na. “Tja, ik ben een geluksvogel. Ik heb niet altijd bewust keuzes gemaakt, ik maakte gebruik van het moment.”

Voorbeeld is dat hij eind ’99 werd gebeld met het verzoek hoogleraar te worden op de TU/e. “Als ik deze kamer krijg, doe ik het, zei ik. Dit is de mooiste kamer van de hele TU/e. Zie het uitzicht op de boorden van de Dommel!”

Na dit collegejaar gaat Blom met pensioen. Maar of hij kan stoppen met zijn werk? Meteen: “Nou, er is nog een heel interessant thema blijven liggen. We zouden eigenlijk informatie moeten gaan keuren. We zitten allang in een informatiemaatschappij maar wie keurt de informatie? Zoals KEMA ook elektrische producten keurt, zo zou er een onafhankelijke instantie moeten zijn om onder andere internetsites onder de loep te nemen. Misschien dat ik dat nog eens oppak.”/.