“Het project vormt natuurlijk een heel mooi visitekaartje voor Nederland”, zegt prof.ir. Wim Zeiler van de groep Building Physics and Systems van de faculteit Bouwkunde. De hoogleraar houdt zich onder andere bezig met warmte-/koudeopslag. “Het project heeft alleen al succes omdat het veel publiciteit genereert. Voor de subsidieverstrekkers is dat een belangrijk punt. Warmte-/koudeopslag, het opslaan van warmte of koude ten behoeve van verwarming of koeling van gebouwen, is natuurlijk al een heel oud principe. De Italianen deden het al in de middeleeuwen: ze bouwden woningen boven grotten en gebruikten de lucht die via de grotten in hun woning kwam om deze te koelen. In hun vloeren zaten roosters. Door het opstijgen van de warme lucht in hun woningen ontstond er een onderdruk, waardoor de koude lucht vanuit de grot door de roosters omhoog trok. Een dergelijk systeem is toegepast op het Federation Square in Melbourne. Onder dat plein is een kunstmatige ‘grot’ gecreëerd, een ondergrondse ruimte met betonnen platen. De temperatuur van de lucht daarin is constant zo’n twaalf graden Celsius. Door middel van luchtuitwisseling worden de gebouwen op het plein koel gehouden.”

“In Nederland maken we veel gebruik van aquifers, dat zijn waterhoudende zandlagen die geschikt zijn voor warmte- en koudeopslag. Het water wordt opgepompt en gaat via een warmtewisselaar naar de bovengrondse ruimte. Hier op de campus hebben we ook zo’n systeem. In tachtig procent van Nederland zijn die aquifers te gebruiken, maar in die Limburgse gebieden kan dat niet, omdat er geen waterhoudende zandlagen zijn. Daar is de mijnwatercentrale een heel goed alternatief.”

Het project heeft vele miljoenen gekost. Levert de mijnwatercentrale genoeg energiebesparing op om dit ooit terug te verdienen? “Een pilotproject als dit is nooit op korte termijn rendabel. Er gaan heel veel leerkosten in, vandaar dat er ook subsidies voor nodig zijn. Het systeem kan vermoedelijk zo’n veertig jaar mee en het kan zijn dat de investeringen pas na vijfentwintig jaar zijn terug verdiend. Normaal is dat niet economisch verantwoord, maar bij pilotprojecten kies je ervoor om toch door te zetten. Het gebruik van aquifers als opslagplaats voor warmte is ook ooit een proefproject geweest. Zoals bij het Groenehart Ziekenhuis in Gouda, in 1994. Inmiddels wordt de techniek al grootschalig toegepast, op vijf- tot zeshonderd plaatsen in Nederland. Je ziet dus dat zo’n ontwikkeling dus wat tijd nodig heeft, maar uiteindelijk kan deze heel succesvol zijn.”/.

Prof.ir. Wim Zeiler. Foto: Bart van Overbeeke