27 november 2008 -
Na bijna 36 jaar trouwe dienst, eerst als ontwerper en later als docent handtekenen bij Bouwkunde, neemt Cliff Hasham afscheid van de TU/e. Hij doet dat met een speciale tentoonstelling van zijn werk, getiteld ‘Between Colour and Architecture’, die van 2 tot 16 december te zien is in Vertigo. De expositie bestaat uit aquarellen die Hasham maakte van gebouwen op zijn geboorte-eiland Curaçao.
“Misschien ben ik wel te bescheiden”, zegt de aimabele Antilliaan. “Collega’s vinden dat ik ook mijn oude werk op de tentoonstelling in een vitrine moet zetten. Maar ik heb veel werk van vroeger niet bewaard, gewoon weggegooid zonder er een foto van te maken. Achteraf best zonde.” Toch kan hij een zekere trots niet verhullen als hij door een map bladert met oude foto’s van ontwerpen en documenten die wel bewaard zijn
gebleven uit zijn tijd als vormgever bij het ontwerpbureau van de TU/e. Hij wijst op een afstudeerbul met sierlijke rode letters. “Kijk, die heb ik gekalligrafeerd. Tot 1997 deed ik dat met de hand. Nu doe je dat natuurlijk in Photoshop.”
Op zijn zeventiende kwam Hasham van Curaçao naar Nederland. Hij was van plan om een opleiding Engels te volgen, maar daarvan is niet veel terechtgekomen. In militaire dienst vond hij onverwacht zijn roeping. “Ik werkte als schrijver voor een generaal, en ik moest elke week een krantje maken. Veel typen en stencilen dus, maar ik maakte ook de illustraties. Dat beviel heel goed, en toen ik afzwaaide heeft de generaal me geadviseerd om hierin door te gaan.” En zo kwam Hasham terecht op de Academie voor Industriële Vormgeving - de huidige Design Academy.
Hasham ontwierp lange tijd vrijwel alle logo’s voor de TU/e en verwante instellingen, zoals het logo van kinderdagverblijf De TUimelaar, en detacheringbureau Euflex. “Dat vind ik nog steeds een heel sterk beeld”, zegt hij over het laatste logo. “Maar de mooiste opdracht was toch wel die voor de TUE-huisstijl.” Het bijbehorende ‘ronde’ TUE-logo was het eerste na de overgang van technische hogeschool naar universiteit, en hield het dertien jaar vol. Toen Hashams huisstijl in 1999 werd vervangen, deed dat hem echt pijn. “Maar in die tijd kwam er een nieuw College van Bestuur en die wilden alles veranderen,
zo gaan die dingen”, zegt hij berustend.
Een jaar of tien geleden belandde Hasham bij Bouwkunde, waar hij handtekenen onderwijst aan de studenten. “Het is echt ontzettend leuk om die jongens en meiden te leren kijken en schetsen. De mooiste dingen beginnen met een simpele schets. Ik geniet erg van het contact met de studenten. Het meest nog van de uitwisselingsstudenten, misschien doordat ik me verwant voel met die jonge mensen die in een vreemd land alles zelf moeten uitvinden.”
Dat hij omgekeerd ook door de studenten gewaardeerd wordt, blijkt wel uit een beeldje dat hij kreeg van studievereniging CHEOPS: ‘Vriendelijkste docent 2006’ staat erop. Hasham houdt van mensen, en dat komt ook in zijn werk terug. “Je zult niet snel een schilderij of foto van mij zien waarop geen mensen staan.”
In zijn afscheidstentoonstelling speelt de kleur van gebouwen een grote rol. “Je begint met een kleur, en dan pas maak je het ontwerp van een gebouw, wat mij betreft.” Die filosofie paste hij ook toe op het huis dat hij zelf ontwierp en op Curaçao heeft laten bouwen. “Ik heb alleen de vormgeving gedaan hoor, de rest is gedaan door een echte architect.” Hij heeft voor geel gekozen, de kleur van het gewas aloë dat in de koloniale tijd op het eiland werd verbouwd.
De vakanties brengen hij en zijn Nederlandse vrouw in hun Curaçaose woning door. “Als ik straks gestopt ben met werken, wil ik in ieder geval daar de winter doorbrengen, en op termijn definitief verhuizen.” Als hij zijn vrouw daarvan kan overtuigen, tenminste. “Ik laat haar eerst een tijd acclimatiseren”, zegt Hasham lachend. Hij heeft goede hoop dat het lukt om zijn vrouw over te halen. “Het is gewoon Holland in de tropen. De meeste dingen zijn net als hier, de mensen spreken Nederlands, de wetten zijn hetzelfde. Allemaal heel vertrouwd.”
Op Curaçao gaat Hasham schoolkinderen leren tekenen, zodat hij toch met jonge mensen in contact blijft. “Ik wil geen verplichtingen meer, maar tussen oude mensen gaan zitten, is ook niets voor mij. En ik blijf dus tekenen. Dat is namelijk het enige wat ik kan!”/.
Interview/Cliff Hasham door Tom Jeltes Foto/Bart van Overbeeke
Cursor als PDF
