3 december 2009 -
Seks is belangrijk in de literatuur. Maar nog belangrijker is eenzaamheid, want je kunt eenzaam zijn met of zonder seks, maar niet omgekeerd - of is het juist andersom? Hoe dat zij, eenzaamheid is een geliefd thema; het komt veel in boektitels voor. Dat begon al bij Wilhelmina, op wier verjaardag ik begin jaren veertig moest zingen en zaklopen om voor een krentenbol en een glaasje ranja in aanmerking te komen: ‘Eenzaam, maar niet alleen’.
Na ‘De eenzaamheid van de langeafstandsloper’ hebben we nu de wat overschatte bestseller ‘De eenzaamheid van de priemgetallen’; in het Italiaans nog pathetischer: ‘La solitudine dei numeri primi’. Alle Italiaans klinkt een beetje als de maffia (Italiaans: mafia). De maffia van Calabrië heeft trouwens een Griekse naam: Ndrángheta, samengesteld uit de Griekse woorden Anèr (genitief Andros: man) en Agathia (goedheid). Ndrangheta betekent dus zoiets als ‘goedmannigheid’: moed. Het zijn natuurlijk toch geen helden. Ze spreken nog een Grieks dialect, Crita, de taal van Pythagoras, die daar lang geleden woonde. Dit alles terzijde.
Kampioene van de eenzaamheid is Carson McCullers, die ik wél kan aanbevelen. Van de titels van haar werk krijg je al een brok in je keel: ‘The Heart is a Lonely Hunter’, ‘Clock Without Hands’ en ‘The Ballad of the Sad Café’. Helemaal zonder seks gaat dat natuurlijk toch ook niet. Ik herinner me een uitspraak van iemand die wordt verweten dat ie een dikke kont heeft: ‘It takes a heavy hammer to drive an eight inch nail’; het kan ook seven inch geweest zijn, hoewel dat minder lekker ‘bekt’. Je mag er niet aan denken. Doe ik toch; het herinnert me aan de man die bij de geringste ‘opwinding’ flauwviel: te weinig bloed in zijn hoofd. ‘It’s a great big wonderful world!’
McCullers was bevriend met Truman Capote (spreek uit Kapódie). Toen wij tijdens ons eerste bezoek aan New York een rondvaart om Manhattan maakten, werden we op zijn flat aan de East River gewezen. Al rijk en beroemd door eerdere boeken, werd Capote nog rijker en beroemder door zijn boek ‘In Cold Blood’, over twee jonge moordenaars. Eén van de twee -zeer eenzame- jongens is door zijn aanhoudende hoofdpijn verslaafd aan aspirines, die hij voortdurend loopt te kauwen; hij eet ze zonder te drinken.
The heart is a lonely hunter.
Cursor als PDF
