De wereld is doorgeschoten in haar hang naar informatie en openheid, vindt prof.dr.ir. Henk van Tilborg. “De privacy van burgers gaat helemaal naar de knoppen.” De hoogleraar coderingstheorie en cryptologie kijkt er bezorgd bij. Collega prof.dr. Sandro Etalle, hoogleraar embedded systems security, vult aan: “Er zijn doorlopend vernieuwingen waarin onze persoonlijke gegevens een rol spelen: neem het elektronisch patiëntendossier, de OV-chipkaart, het rekeningrijden. Veel burgers zeggen: ‘Ik ben geen terrorist, ik heb niks te verbergen’ en vertrouwen er maar op dat de overheid weet en doet wat goed is. Terwijl het maar de vraag is of dat vertrouwen terecht is.”

Van Tilborg vervolgt: “Een OV-chipkaart hoeft in feite alleen maar te laten zien dat jij betaald hebt voor je reis - terwijl intussen ook al je reisgegevens worden opgeslagen. Daar mag je best vraagtekens bij zetten. En toen Britney Spears twee jaar terug wegens drugsproblemen werd opgenomen, wist bij wijze van spreken elke kliniekmedewerker een paar uur later precies wat er met haar aan de hand was. Oké, dat was in Amerika en het ging om een ster - maar toch.” Het vertrouwen van veel burgers is te vanzelfsprekend, vindt de hoogleraar: “We moeten ons ervan bewust zijn dat overheid, bedrijven, instellingen en burgers vaak verschillende belangen hebben.”

Dat geeft een spanningsveld waarmee ook TU/e-onderzoekers te maken hebben, aldus Van Tilborg - ook al richten wetenschappers zich vooral op de technologie, en minder op bijvoorbeeld de ethische of juridische aspecten van hun werk. Als voorbeeld noemt hij ‘Digital Rights Management’, een techniek om digitale rechten van makers of uitgevers van bijvoorbeeld muziek en films te beheren: “Hierin wordt onze technologie gebruikt, maar ik ben niet zo enthousiast over de manier waaróp. Voor dvd’s is de wereld bijvoorbeeld opgedeeld in regio’s: als ik in Azië een film op dvd koop, kan ik die hier in Nederland niet afspelen. Bedrijven gebruiken artiesten en hun inkomens als argument, terwijl ze er intussen vooral op uit zijn kunstmatig hun winst te verhogen.”

Ander probleem: digitale veiligheid staat of valt voor een groot deel met hoe de gebruiker daar zelf mee omgaat. Van Tilborg: “Gebruiksvriendelijkheid en veiligheid lijken haaks op elkaar te staan, terwijl de mens zélf simpelweg vaak de zwakste schakel is.” Collega Sandro Etalle: “Als iedereen zijn password op een sticker schrijft en op zijn computer plakt, is het middel erger dan de kwaal.”

Met de SuperTU/esday hopen de professoren bezoekers vooral wat ‘digibewuster’ te maken. De groepen van Van Tilborg (Wiskunde) en Etalle (Informatica) vormen samen het Eindhoven Institute for the Protection of Systems and Information (EIPSI), dat de SuperTU/esday organiseert. Ook betrokken is alumni-officer dr.ir. Marloes van Lierop, tevens adjunct-opleidingsdirecteur bij Technische Informatica.
Internetfraude, identiteitsdiefstal en voorbeelden van schade bij bedrijven en instellingen door een onvoldoende beveiligde digitale omgeving zijn enkele van de onderwerpen die op de dag aan bod komen. Op het programma staan voordrachten (van onder anderen misdaadschrijver Charles den Tex, Andy Clark van Detica Forensics en Jan de Boer die voor Capgemini met gladde praatjes bedrijven binnendringt om hun informatiebeveiliging te ontleden), workshops en een forumdiscussie. De lezingen zijn verdeeld over vijf tracks voor de verschillende doelgroepen: van scholieren tot alumni, van bedrijven tot overheidsinstanties, van belangstellende leken tot onderzoekers.

Het onderwerp digitale veiligheid wordt niet alleen vanuit technisch perspectief bekeken; ook juridische, sociale, economische en psychologische aspecten komen aan bod. Hiervoor haalt de organisatie de nodige sprekers van buiten de TU/e naar de campus. “Het is geen wetenschappelijk congres; het gaat niet over ons onderzoek op dit gebied”, benadrukt Etalle. “Dit komt in bepaalde tracks natuurlijk wel aan de orde, maar verder willen we vooral bepaalde ontwikkelingen, problemen en uitdagingen onder de aandacht brengen.”

In de week van de SuperTU/esday laat het Tilburgse museum Scryption in de Posthumuszaal (Traverse) zien wat er door de eeuwen heen zoal aan geheimschrift ontwikkeld is. Op de dag zelf kunnen scholieren aan de slag in de ‘crypto-werkplaats’. En in de Senaatszaal achterin het Auditorium is een kleine expositie van het Nationaal Bureau voor Verbindingsbeveiliging (onderdeel van de AIVD), dat een Enigma en andere apparaten en codeboeken laat zien.

Voor de SuperTU/esday meldden zich tot nu toe bijna vierhonderd mensen aan. Dat de dag niet op een dinsdag, maar een donderdag plaatsvindt, komt simpelweg doordat de Blauwe Zaal de eerstkomende tijd op dinsdag al bleek volgeboekt. “We hebben nog overwogen om het dan maar ‘SuperTHursday’ te noemen”, bekent Van Tilborg lachend, “maar dat was leuker geweest als de TU/e nog ‘TH’ had geheten.” (MvdV)/.

Voor meer informatie en aanmelding: www.win.tue.nl/supertuesday.