Bij alle Nederlandse universiteiten is het in financieel opzicht alle hens aan dek. Het nieuwe kabinet heeft een reeks maatregelen aangekondigd, waar ook het College van Bestuur in Eindhoven grote zorgen over heeft. Voor 2011 presenteerde het CvB maandag nog een sluitende begroting, maar bij de meerjarenraming staat al vermeld dat er geen rekening is gehouden met mogelijke kortingen die voortvloeien uit het regeerakkoord. Naar verwachting zullen de maatregelen leiden tot een vermindering van de eerste geldstroom met vele miljoenen euro’s. Aan de Universiteit Twente werd al gesproken over een tekort dat kan oplopen tot vijftien miljoen per jaar. Maandag 29 november vergadert de Tweede Kamer erover.

De meest ingrijpende maatregel betreft de langstudeerders. Universiteiten krijgen al met ingang van het komend studiejaar een boete van zesduizend euro opgelegd voor studenten die langer dan de nominale studieduur plus één jaar over hun studie doen. De universiteit mag deze studenten drieduizend euro meer collegegeld vragen, wat echter nog steeds leidt tot een verlies drieduizend euro. Het Onderwijs en Studenten Service Centrum (STU) kan niet aangeven hoeveel langstudeerders er op dit moment precies rondlopen aan de TU/e. Dat heeft te maken met de inschrijfhistorie van elke individuele student. Het CvB schat uit te komen op een verlies van vier tot acht miljoen, wat neerkomt op respectievelijk 1.333 tot 2.666 langstudeerders. Studiekiezers, en dan met name degenen die denken aan een ‘lastige’ technische opleiding, kunnen door de maatregel afgeschrikt worden, zo denkt het CvB. De mogelijke invoering van een sociaal leenstelsel voor masterstudenten komt daar dan nog eens bovenop.

Op het verenigingsleven zal de maatregel ook een enorme impact hebben. Een bestuursfunctie zal in dat extra jaar vervuld moeten worden en verder moet een student nominaal studeren. Peels: “Er kan een grote terughoudendheid ontstaan om nog in een bestuur plaats te nemen. Wij vinden dat echter nog altijd iets dat bijdraagt om een volwaardig ingenieur te kunnen worden.”

Ook zullen de innovatieprogramma’s van de overheid in de toekomst niet meer gevoed worden met bijdragen uit de aardgasbaten, de zogeheten FES-gelden. Dat de TU/e daar de afgelopen jaren veel baat bij gehad heeft, is duidelijk, al is dat voordeel op dit moment nog niet precies in geld uit te drukken. Dienst Financiën en Economische Zaken (DFEZ) probeert de naderende financiële problemen zo goed mogelijk in beeld te krijgen.

Vorige week heeft Peels samen met zijn collega’s uit Twente en Delft een brief gestuurd naar staatssecretaris Halbe Zijlstra. Daarin wordt melding gemaakt van een directe bezuiniging van twintig miljoen per jaar voor de drie TU’s. Ook spreekt men de vrees uit dat zowel de kwaliteit van de opleidingen als van de afgestudeerden hiermee naar beneden gaat. Zijlstra wordt gevraagd om de maatregel voor langstudeerders pas over vier jaar in te voeren en daarbij de grens van zes jaar voor technische studies te verhogen. (HK)