spacer.png, 0 kB
Volg Cursor via Twitter Volg Cursor via Facebook Cursor RSS feed
spacer.png, 0 kB

spacer.png, 0 kB

Zwoegen of de zweep
Cursor in PDF formaatCursor als PDF
    PrintE-mail Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook
    Holstlezing 2010:
    “Water, het molecuul van de geest?”
    2 december 2010 - Dr. Denis Le Bihan, pionier op het gebied van een revolutionaire MRI-techniek, kreeg donderdag 25 november in het Auditorium van de TU/e de 34ste Holst Memorial Lecture Award. De erudiete Fransman gaf tevens de Holstlezing, waarin hij het publiek in razendsnelle vogelvlucht meenam van Einstein tot de rol die water speelt in de hersenen.
    Dr. Denis Le Bihan tijdens de Holstlezing. Foto | Bart van Overbeeke

    De 53-jarige onderzoeker was zichtbaar ontroerd door de toekenning van de prijs, die hij kreeg uit handen van dr. Henk van Houten, CEO van Philips Research, voor een publiek van enkele honderden toehoorders. Le Bihan heeft zijn sporen verdiend met de ontwikkeling en verfijning van ‘diffusion MRI’ en ‘functional MRI’; nieuwe benaderingen om de hersenen van patiënten in detail in beeld te brengen.

    Aan de basis van deze techniek staat de meting van de moleculaire beweging van water in biologisch weefsel. De techniek meet de verschillen in beweeglijkheid van watermoleculen, die bijvoorbeeld anders blijkt te zijn in gezond hersenweefsel dan in kankergezwellen. En met die kennis zijn gezwellen op te sporen. Le Bihan vergat niet de grondleggers te noemen van de kennis over diffusie: Einstein, die er in 1905 over publiceerde, en Robert Browne, die 1827 de ‘Brownse beweging’ ontdekte.

    De Fransman omschreef zijn techniek als volgt: “We zien met deze techniek niet direct de hersenen. Je moet het vergelijken met het maken van een wegenkaart van een mistige stad waar je boven hangt. Je ziet alleen de baan die de koplampen van de auto’s afleggen. En daar kun je de plattegrond van afleiden.”

    De hersenbeelden die de nieuwe technieken opleveren zijn fascinerend, maar belangrijker is wat ermee kan. Zo liet Le Bihan zien dat het al mogelijk is om bij een aankomend herseninfarct te zien hoe groot het geraakte gebied zal worden. De hersenen bestaan voor tachtig procent uit water, en volgens Le Bihan zijn er steeds meer aanwijzingen dat het water niet alleen een drager is, maar ook een actieve speler in het functioneren van de hersenen. Het is provocerend, gaf hij toe, maar water kan wel eens “het molecuul van de geest blijken”, besloot hij zijn verhaal.

    De Holst Memorial Lecture en de bijbehorende prijs zijn een samenwerking van Philips Research en de TU/e. De prijs wordt sinds 1977 jaarlijks uitgereikt aan een eminente wetenschapper, die een lezing houdt voor een publiek van universiteitsmedewerkers, vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en studenten. (IJ)

    On Thursday, November 25, dr. Dennis Le Bihan, pioneer in the field of a revolutionary MRI technique, was awarded the 34th Holst Memorial Lecture Award in the Auditorium of TU/e. The scholarly Frenchman also delivered the Holst Lecture, in which he took the audience from Einstein to the exact function of water in the brain in no-time.