“Er is een gebrek aan expertise over context-aware systems, terwijl er wel steeds meer behoefte aan is”, stelt Oliver Amft. De Zwitser staat aan het hoofd van de onderzoeksgroep Activity and Context recognition Technologies (ACTLab) bij de faculteit Electrical Engineering. Hij liep al sinds 2008 met het idee rond een groot netwerk op dit gebied te vormen en in januari van dit jaar zag iCareNet dan het levenslicht.

Context-aware systems zijn (mobiele) systemen die hun omgeving kunnen ‘voelen’ en erop kunnen reageren. De toepassingen zijn legio. Het kan mensen thuis helpen in hun dagelijkse routines, bijvoorbeeld als herinnering aan wanneer ze hun medicijnen moeten slikken of wanneer ze het beste kunnen eten. Hartpatiënten kunnen continu informatie krijgen over hun gezondheid. Context-aware systems kunnen voor veiligheid zorgen, bijvoorbeeld door sensoren in de vloer die signaleren wanneer iemand langere tijd op de vloer ligt. Maar ook in een ziekenhuis kan het van pas komen. Denk aan displays die metingen tonen, waardoor de arts de patiënt minder vaak uitgebreid hoeft te onderzoeken. Door metingen in gebouwen uit te voeren en die te koppelen aan de behoeftes en het gedrag van de gebruikers, kan de energieconsumptie verbeteren.

Amft wil verstrekkende doelen bereiken met zijn netwerk, waarin hij 24 wetenschappers, groepen en bedrijven uit hoofdzakelijk Europese landen bij elkaar heeft gebracht. Het hoofddoel is om een bijdrage te leveren aan context-aware systems bij toepassingen op het gebied van gezondheid, zorg en begeleid wonen. Daarbij wordt de industrie zoveel mogelijk betrokken. Amft: “We willen technieken verbeteren, maar ook kijken waaraan gebruikers behoefte hebben. We werken nauw samen met enkele ziekenhuizen.” Aan de TU/e zullen twee promovendi en een postdoc-onderzoeker aan de slag gaan. De TU/e zal zich met name focussen op haar specialiteit, vertelt Amft: signaalanalyse en modelleren, algoritmes ontwikkelen.

In totaal zijn er negentien deelprojecten, die allemaal een praktische inslag hebben. Zo wordt er een draagbaar sensorsysteem ontwikkeld dat de hersenenactiviteit meet. Bij een ander project meten de onderzoekers wat er gebeurt tijdens de slaap, door sensoren aan de persoon te verbinden en in het bed te verwerken. Dit kan slaaptherapeuten aan nuttige informatie helpen. Ook worden gedragspatronen geanalyseerd bij dagelijkse activiteiten van mensen - zoals het begin en einde van een maaltijd. Bij een ander project wordt een systeem met sensoren in de vloer ontwikkeld, met als doel de locatie en het gedrag van een persoon in te schatten. Een volgend deelonderzoek richt zich op het ontwikkelen van de juiste sensoren en algoritmes om een context-aware system te maken dat patiënten moet helpen om hun medicatie aan te passen. Dit zou wel eens verpleegsters werk uit handen kunnen nemen. Verder wordt gekeken hoe systemen überhaupt het beste kunnen worden geïntroduceerd in ziekenhuizen en zorginstellingen. Een ander onderzoek heeft als doel om een goed model te ontwikkelen dat de privacy moet waarborgen. Het blijft volgens Amft een opgave om dergelijke systemen te ontwikkelen. “Het is nu eenmaal lastig om menselijk gedrag goed te voorspellen.”

Het doel van het netwerk is niet alleen de wetenschap op het gebied van context-aware systems op een hoger plan te tillen, maar ook om nieuwe wetenschappers op een efficiënte en goede manier te betrekken. De promovendi en postdocs die de komende tijd in de verschillende landen worden aangesteld krijgen daarom een erg uitgebreide training. Die is niet puur wetenschappelijk van aard, minstens zo belangrijk is de ontwikkeling van vaardigheden als het schrijven van voorstellen en publicaties, projectmanagement, ondernemersvaardigheden, persoonlijke ontwikkeling en het bestuderen van ethische issues. Amft over dat laatste onderdeel: “Je wil informatie verkrijgen en gebruiken over het gedrag van mensen. Een belangrijke vraag daarbij is hoe je hun privacy en veiligheid waarborgt.”

Het project heeft subsidie ontvangen van het Marie Curiefonds, waardoor de partners in ieder geval vier jaar vooruit kunnen. (JvG)

www.icarenet.eu