Bij de kassa krijg je als bezoeker willekeurig een rol toebedeeld: flaneur, pelgrim of toerist. Bezoekers mogen echter ook wisselen van rol of besluiten om niet mee te doen. Om de geboden opties met elkaar te kunnen vergelijken, gaat Cursor gewapend met een flaneur-koptelefoon, een pelgrim-audio guide en een toerist-plattegrond het museum in.

Eerst maar eens kijken met de blik van de flaneur. De zaal rechts van de entree is ingericht met landschapsfoto’s van Hamish Fulton. De Britse kunstenaar liep in zes dagen 112 kilometer op een Canadees eiland en registreerde zijn tocht door middel van foto’s en notities. Via de flaneur-koptelefoon klinkt een ‘sound scape’ met achtereenvolgens een trein in de verte, onweer, kraaien, een drukke Chinese stad. Het brengt sommige foto’s tot leven, maar werkt afleidend bij andere. De Chinese drukte voegt bijvoorbeeld niet veel toe aan de foto van elandsporen in een uitgestorven landschap.

De toerist-plattegrond biedt de mogelijkheid om je eigen route te bepalen langs de hoogtepunten van de tentoonstelling. Bovendien worden er ‘leuke weetjes’ vermeld. Bij Fulton: ‘Kijk eens naar de foto van Mount Thor. De indrukwekkende rots met zijn top in de mist moet een enorme uitdaging zijn voor een wandelaar. In zes dagen liep Fulton 70 mijl (112 km). Zonder terrasjes onderweg! Doet u hem dat na?’

Als ‘pelgrim’ krijg je veel achtergrondinformatie en interpretatie-suggesties. Zoals bij ‘Wood Circle’ van Richard Long, een cirkel met een doorsnee van zeven meter, gemaakt van takken die in een bepaald patroon zijn gerangschikt. De audio guide vertelt hoe dit kunstwerk een ‘stoutmoedig door de mens gemaakt houvast op de grilligheid van de natuur belichaamt’, maar ook gezien kan worden als ‘hommage op de schoonheid van de natuur’.

Het is niet te doen om de hele tentoonstelling vanuit alle drie de perspectieven te bekijken. Maar het is zeker aan te raden om af en toe te wisselen van rol. Te zien is onder meer werk van Gerrit van Bakel (de maker van de Tarim-machine en de regenboogmachine in het Hoofdgebouw van de TU/e), Sarah Charlesworth, Barry Flanagan, Surasi Kusolwong en Andy Warhol. Play Van Abbe Deel 4 loopt tot augustus 2011. (SK)

Tijdens het museumweekend op 2 en 3 april is de entree gratis.
www.vanabbemuseum.nl.

Pelgrim
(Gereedschap: audio guide)
De pelgrim richt zich op het kunstobject zelf. Door middel van teksten probeert hij tot het kunstwerk door te dringen en via het kunstwerk tot het verheven, creatieve moment waarop de kunstenaar het kunstwerk maakte.

Toerist
(Gereedschap: geïllustreerde plattegrond met afbeeldingen, weetjes en anekdotes)
De toerist zoekt afleiding, iets anders, iets nieuws, iets onbekends. Maar er is haast. In de beperkte tijd die hij heeft wil hij zoveel mogelijk zien. Dus wil hij zo snel mogelijk weten wat waar te vinden is.

Flaneur
(Gereedschap: koptelefoon met sound scape en aantekenboekje)
De flaneur is de meest poëtische (…), maar ook de meest mondaine. (…) De flaneur is overal en nergens in geïnteresseerd, laat zich leiden door toeval en intuïtie. Hij heeft geen agenda en geen verwachtingen. In zijn ogen is alles in het museum kunst: het gebouw, het interieur, het licht, de tijd die verstrijkt, de andere bezoekers en natuurlijk ook de kunst zelf.