/Voorpagina /Nieuws /Mensen /Achtergrond /Academie /Onderzoek /Opinie /Reportage /Bestuur /Cultuur /Studentenleven /Ruis /Harmpje /Colofon

/Vacatures /Mensa /Oude cursors /pdf formaat /Faculteits Berichten /Zoeken /TUE

jaargang 42, 14 oktober 1999 Cultuur

Juweeltjes uit Iran bij Studium Generale Iran is een filmland. Iran filmland? Jazeker. Hoe vreemd het misschien ook moge klinken, Iran is zeker een land waar al een aantal jaren prachtige films vandaan komen. Tot de grote en internationaal bekende regisseurs horen namen als Abbas Kiarostami en Moshen Makhmalbav en sinds kort ook diens 20-jarige dochter Samira. Studium Generale draait vanavond (14 oktober) twee Makhmalbav’s: ‘Moment of innocence’ (1996) van vader en ‘De appel’ van zijn dochter. Vooral vader Makhmalbav heeft een imposant en intelligent oeuvre op zijn naam staan. Kritiek op de Iraanse maatschappij gaat hij bepaald niet uit de weg, getuige zijn film ‘Once upon a time in the cinema’. Die film gaat over de censuur in Iran. Makhmalbav (1957) werd in 1974 neergeschoten en gearresteerd toen hij als politiek activist betoogde tegen het bewind van de sjah waarbij hij een politieman aanviel. Hij werd in de gevangenis gemarteld, kwam vrij, een politieke illusie armer en stortte zich op de film. Zijn eerste films waren zwaar religieus, gevolgd door keiharde, realistische films over de oorlog tegen Irak. In de derde fase, dat wil zeggen de laatste acht jaar, maakt hij psychologische film over film. Ook ‘Moment of innocence’ hoort daarbij. Hierin reconstrueert Makhmalbav de boven beschreven gebeurtenissen met dezelfde politieman die hem arresteerde, alleen speelt Makhmalbav de politieman en vice versa. De agent, zo vertelt Makhmalbav in allerlei interviews, heeft hij weer leren kennen bij zijn voorafgaande film, ‘The Actor’. Makhmalbav vroeg mensen om auditie te komen doen voor zijn nieuwe film, gaf ze allerlei opdrachten als ‘Huil nu’. Daarna bleek dat de opnames van de auditie de eigenlijke opnamen voor de film waren. Niet dat hij een spelletje met ze wil spelen. Met zijn films wil hij zijn publiek wl meegeven dat de ene waarheid de andere niet is en dat die twee naast elkaar (be)staan. Of zoals hij in een interview met de Filmkrant zei: “Je moet mensen een beetje in verwarring brengen om ze duidelijk te maken dat ze de waarheid niet als een eenduidig iets op moeten vatten. Dat is het enige dat ik met mijn films wil uitdragen: verschillende standpunten kunnen in gelijke mate de waarheid vertegenwoordigen. Of zoals een Iraanse dichter zei: ‘God had de waarheid als een spiegel in handen, maar de spiegel brak en viel in duizend stukken. Iedereen pakte een scherf, keek erin en zei ‘Ik heb de waarheid in handen’.” Gestoord Dochter Samira maakte twee haar geleden haar eerste film, ‘De appel’, die grotendeels op de werkelijkheid is gebaseerd. Ze kwam erachter dat een man zijn 12-jarige tweelingdochters sinds hun geboorte thuis had opgesloten: omdat hun moeder blind was durfde hij ze niet de straat op te laten gaan. De man was zich van geen kwaad bewust en was dan ook razend dat zijn buren hem hadden aangegeven. Intussen waren de kinderen wel motorisch gestoord en achter in hun intellectuele ontwikkeling. Samira Makhmalbav benaderde de kinderen en speelde met hen, de ouders en buurtgenoten een aantal gebeurtenissen na. Andere situaties van de film zijn er naderhand bijbedacht, zoals de sociaal werkster die de vader opsluit om te laten voelen wat het is om opgesloten te zijn. Samira Makhmalbav kocht voor de tweeling een aantal cadeaus, waaronder spiegeltjes zodat ze zichzelf konden ontdekken, een horloge omdat de kinderen bezeten waren van Samira’s horloge en een appel: het symbool van de kennis en de wil om te leven. ‘Moment of Innocence’ is op 14 oktober om 20.00 uur te zien in de Blauwe Zaal van het auditorium; ‘De Appel’ begint daar om 22.00 uur. /.

Suggestiviteit troef in The Blair Witch Project Dieter Wouters Een week geleden stond in de landelijke kranten dat ‘The Blair Witch Project’ in Nederland geen hype was en ook niet zou worden. Laat ik je één raad geven: reserveer je kaartje! Mensen staan wel degelijk in de rij om deze pseudo-documentaire te zien. En terecht. The Blair Witch Project is het verzinsel van twee filmstudenten die samen voor duizend gulden een HI8-videocamera kochten en een 16mm-camera leenden om vervolgens een horrorfilm te maken. Daniel Myrick en Eduardo Sanchez namen drie jonge acteurs in dienst en met z’n allen trokken ze naar Maryland. Heather Donahue, Joshua Leonard and Michael Williams werden in het Black Forest door de twee regisseurs aan hun lot overgelaten. Met enkel het basisgegeven dat ze op zoek zijn naar de Blair Witch, werden de drie door Myrick en Sanchez in angstaanjagende situaties geplaatst. Acht dagen filmden Heather, Joshua en Michael elkaar full-time en uit hun improvisaties is later een 82 minuten durende film ontstaan. De Amerikaanse pers plaatst ‘The Blair Witch Project’ in het rijtje van cultfilms zoals ‘Pulp Fiction’ en ‘Trainspotting’. Als het begrip ‘cultfilm’ betekent dat hij vernieuwend is, het publiek enigszins geschokt achterlaat en vooral voor jongeren erg aantrekkelijk is, dan voldoet deze film aan de eisen. Maar als het modewoord ‘cult’ ook staat voor een sterk verhaal dan valt deze ‘mockumentary’ buiten de boot. Maar hoe sterk kan een verhaal zijn als het volledig opgebouwd is uit suggestieve feiten? Toch is het juist dat suggestieve karakter dat de film zo spannend maakt. Hoe een zwak punt een film sterk kan maken... Hekserij De twee regisseurs hadden niet enkel het plan om een horrorfilm te maken, ze wilden ook het geheel mystificeren via Internet. Op die manier werd een mythe gecreëerd die de film groter maakt dan hij is. Reeds in juni 1988 openden de twee een website waarin de voorgeschiedenis van het verhaal uit de doeken werd gedaan. Volgens het Internetverhaal werd in 1785 in Blair, Maryland, een vrouw van hekserij beschuldigd en de bossen ingejaagd. Een jaar later begonnen er kinderen te verdwijnen. In 1825 verdween opnieuw een kind spoorloos en in 1941 onthulde een kluizenaar dat hij zeven vermiste kinderen ritueel had vermoord, in naam van een oude heks. In oktober 1994, zo vertelt de blairwitchsite, begint de studente Heather Donahue samen met een camera- en geluidsman aan een documentaire over het heksenverhaal. Het drietal ging op pad, was na een week spoorloos verdwenen en acht maanden later werd hun zaak als onopgelost terzijde gelegd. Vier maanden daarna werden het filmmateriaal en het dagboek van Heather gevonden. Haar moeder brengt twee jaar later het filmmateriaal naar Haxan Films die vervolgens de film in 1999 uitbrengen. Twijfel Het verhaal klinkt ongeloofwaardig maar als je site bekijkt, begin je te twijfelen. Fotomateriaal, het gevonden dagboek, politierapporten en nieuwsbeelden over hun verdwijning voeden de mythe die rond deze film is ontstaan. Mensen bellen naar het politiebureau in Maryland om te vragen wat er waar van is, honderden sites discussiëren over de echtheid van dit alles,... Kortom ‘The Blair Witch Project’ is een simpele horrorfilm op geniale wijze tot stand gebracht. Het unieke ervan ligt in het feit dat de makers van de film de hype volledig via het Internet orchestreren. Een film die je gezien moet hebben, al is het dan alleen maar om te weten waar iedereen het over heeft. /.

/EXPO 2000 Dr Paul van Wesemael spreekt op 20 oktober over de geschiedenis van De wereldtentoonstelling. Daarna licht ir. Jacob van Rijs van het Rotterdamse MVRDV, het booming bureau voor architectuur en stedenbouw, het spectaculaire ontwerp voor de EXPO 2000 in Hannover toe. Het ontwerp, dat begon als een onmogelijk te realiseren idee, bevat alle elementen van natuur en cultuur, gevangen in een gebouw van vier etages. De lezingen zijn van 11.45 tot 13.00 uur in de Blauwe Zaal van het auditorium. Aanmelden voor een (interfacultair) project ter voorbereiding op een bezoek aan de EXPO die in juni 2000 begint, kan vanaf 20 oktober bij Leopold Manche van Studium Generale (L.M.Manche@teu.nl of 3492). /Kees Meerman Hij was al een paar keer op de TUE te zien, nam zijn vorige cd live op in de AOR en nu is Kees Meerman terug. Hij presenteert zijn nieuwe, tweede show ‘Smaad’ in theater Het Klein. Meerman woont alweer enige jaren in Antwerpen en is een van de weinige Nederlandse angry young men . Zo maakte hij rond de Dutroux-affaire een speciale show die bij onze Zuiderburen het nodige stof deed opwaaien. Het lijkt sowieso of kwaadheid en verontwaardiging zijn drijfveer zijn en ook ‘Smaad’ zit er weer vol mee. Maar zoals het betaamt is Meerman een begenadigd en vooral creatief schelder, die ook zeer romantisch kan zijn, getuige zijn prachtige vrijage in zijn vorige programma ‘Welkom in het paradijs’. Theater Het Klein aan de Paradijslaan, 20.30 uur en voor studenten geldt een verlaagde entree van fl. 12.50. /Omstreden Omstreden en tevens beste Canadese film van vorig jaar is ‘The hanging Garden’ met veel gef.ck, seks en drugs. De film is te zien op dinsdagavond 19 oktober, Caf Onderdruk, 20.30 uur. Zondag 17 oktober (zelfde tijd, zelfde plaats) draait de Oscarwinnaar ‘Shakespeare in love’. In die film krijgt de schrijver een groot writersblock door zijn verliefdheid. /Rockjazz Corrie van Binsbergen is al jaren een prima groove-gitariste. Haar prettig gestoorde rockjazz, met een vette knipoog naar Frank Zappa, brengt ze maandag 18 oktober bij jazzcafé Wilhelmina (vanaf 21.00 uur), begeleid door Anton Goudsmit (gitaar), Gerry Arling (bas) en Harry Arling (drum). /Tweemaal Albee Een opdringerige man die het leven van een nette huisvader steeds meer bedreigt en het onvermogen van communicatie. Daarover gaan ‘The Zoo Story’, het debuut van toneelschrijver Edward Albee en zijn latere ‘Old Friends’. Gerard Reve schreef een van de vertalingen, het spel is van Victor Löw en Leslie de Gruyter, de regie van Albee himself. Stadsschouwburg, 19 oktober, 20.30 uur. /.