“Wie er allemaal inspraak hebben? Zes gemeenten, drie provincies en een aantal landelijke overheden, zoals Rijkswaterstaat en ministeries. Een aantal regionale samenwerkingsverbanden, belangenverenigingen en natuurorganisaties. Er is vraag naar nieuwe woningen en naar uitbreiding van het wegennet, maar die bestuurlijke kluwen maakt veranderingen op dit gebied moeizaam.” Stedebouwstudente Angela Vogelsangs maakte voor haar afstuderen een plan van aanpak voor de Diemerscheg, een groen gebied tussen Amsterdam, Muiden, Weesp en het IJmeer.
“Het is een complex gebied. Landbouw, recreatie, bedrijventerreinen, woongebieden, een spoorlijn en snelwegen wisselen elkaar af.” De Bouwkundestudente stelde een plan van aanpak op om -met zoveel spelers en belangen- toch met het gebied aan de slag te kunnen. “De traditionele aanpak bij stede-bouw is om één groot plan te maken: een ideaalbeeld hoe het gebied er over een aantal jaren uit moet zien.”
“Meestal is er één partij die macht heeft een veto uit te spreken. In de Diemerscheg ontbreekt zo’n scheidsrechter. De hiërarchie tussen de partijen is onduidelijk. Bovendien is er regelmatig een wisseling van de wacht - gemeenteraden veranderen bijvoorbeeld om de vier jaar. Dan is zo’n plan achterhaald voor het is uitgevoerd.”
Vogelsangs verkende het gebied. “Het oogde niet zo chaotisch als ik had verwacht. De Diemerscheg valt uiteen in kleinere gebieden, een soort landschappelijke kamers. Iedere kamer had zijn eigen karakter, maar de kamers bleken wel verband met elkaar te houden.”
“Stedebouwkundigen zijn gewend om chaos te bestrijden: je kiest een centraal element en stemt daar de rest op af. Maar bij de Diemerscheg is veelzijdigheid het kenmerk van het gebied. De kunst is om hier met de chaos te werken.”
Door het gebied in kamers in te delen, beperkte Vogelsangs het aantal partijen dat met elkaar om de tafel moet. “Op die schaal is het makkelijker om initiatief te nemen. Zo kun je sneller inspelen op veranderingen. Per kamer zijn er randvoorwaarden opgesteld, waarmee rekening moet worden gehouden. Met deze aanpak bied je partijen die iets willen de mogelijkheid daadwerkelijk wat te bereiken. Maar ook grote regionale vraagstukken kun je met deze methode aanpakken.”

Tekst: Anouck Vrouwe
Foto: Rien Meulman