Deeltijdhoogleraar prof.ir. Wil Kling houdt zich bij de faculteit Elektrotechniek onder meer bezig met het ontwerp van het elektriciteitsnet, de transitie naar intelligente netwerken, en het integreren van duurzame bronnen zoals windenergie in het bestaande energienetwerk. Rifkin noemt drie opvattingen betreffende het al dan niet splitsen van de energiebedrijven. Eurocommissaris Neelie Kroes wil de energiebedrijven dwingen hun leidingen te verkopen. Sommige collega’s van haar willen juist dat de energiebedrijven eigenaar blijven van de netwerken. En er bestaat een groep die suggereert een nieuwe weg in te slaan. Zij willen het netwerk in handen geven van een publieke autoriteit, analoog aan het internet. Volgens Kling wordt in Nederland sterk ingezet op die laatste optie. Toch is het volgens hem ook heel goed denkbaar dat een energiebedrijf een onderdeel afsplitst, en dat het daarna onder een andere naam wordt ondergebracht binnen de holding van het bedrijf. “Je moet de activiteiten van dat bedrijfsonderdeel dan wel heel zuiver apart zetten en ze ook heel goed definiëren”, meent Kling.

Rifkin pleit in zijn stuk sterk voor splitsing. Wat kan daar de reden van zijn?
“Ik denk dat hij bang is dat er anders blokkades worden opgeworpen voor andere partijen die gebruik willen maken van het netwerk. In Nederland zie je dat bijvoorbeeld ook bij KPN. De beheerder van de infrastructuur is meteen ook een heel grote speler op de telecommunicatiemarkt. Daar moet je als overheid dan een sterke regulering voor opzetten. In Nederland houdt de OPTA er het toezicht op.”

Een veel gehoord argument tegen opsplitsing is de waarschuwing dat dit zal leiden tot vaker en langduriger uitval van de stroomvoorziening. Is die waarschuwing reëel?
“Feitelijk bestaan er drie urgente eisen als het gaat om stroomvoorziening. Het moet betrouwbaar zijn, economisch rendabel en er moet rekening gehouden worden met het milieu. Vooral dat laatste punt maakt dat er de laatste jaren zoveel aandacht is voor het duurzaam opwekken van energie met onder meer zonnepanelen en windmolens. Betrouwbaarheid is in Nederland echter van oudsher de meest belangrijke voorwaarde. Ik denk dat we daar wel erg in waren doorgeschoten. Ik kan me goed voorstellen dat de betrouwbaarheid in de toekomst minder wordt, in ieder geval voor die afnemers die daar niet zo’n behoefte aan hebben.”

Rifkin schat dat hervorming van het Europese elektriciteitsnetwerk naar het voorbeeld van internet de komende dertig jaar 750 miljard euro gaat kosten, maar dat het ook tienduizenden banen zal opleveren. Zijn die verwachtingen reëel?
“Over dat bedrag van 750 miljard durf ik niet zo één-twee-drie een uitspraak te doen. Het IEA (International Energy Agency, red.) in Parijs publiceert ook regelmatig van dit soort cijfers, maar over het algemeen zitten hierin ook de investeringen in nieuwe elektriciteitscentrales. Werken als een internet wil zeggen dat de klanten er naar believen aan kunnen leveren en ervan kunnen afnemen op basis van de eigen keuzes die men continu kan maken. Dat zo’n hervorming veel banen gaat opleveren, lijkt me logisch. Er moeten nieuwe installaties ontwikkeld worden, er moet software voor geschreven worden. Veel industriële spin-offs zullen er het gevolg van zijn. Dat kun je nu al zien bij de grootscheepse aanpak van windmolens in Duitsland en Denemarken. Dat heeft in die landen de laatste jaren ook duizenden extra banen opgeleverd.”
“In Nederland heeft de regering besloten om de komende jaren in alle huishoudens intelligente meters te laten plaatsen. Het gaat dan om zo’n zes miljoen exemplaren. Die moeten allemaal geplaatst worden en de gegevens die de meters opleveren, moeten ook weer verwerkt worden. En daarmee ontstaan dan geweldige mogelijkheden om de individuele klant te betrekken bij de handel van elektriciteit. Ook dat gaat weer banen opleveren.”/.

Prof.ir. Wil Kling.