“Of het nou een dvd-speler of een televisie is, het vervelende van consumentenelektronica is dat het de stroom verontreinigt”, vertelt Dennis Stekelenburg. Hij deed voor zijn studie elektrotechniek een afstudeerstage bij Philips Lighting. Groene stroom kennen we intussen, maar wat is verontreinigde stroom? “Als de stroom het apparaat binnenkomt, is het een mooie, regelmatige golf: een keurige sinus. De elektronica vervormt dat signaal. Wat er aan de andere kant uitrolt is geen sinus meer, maar een wat onregelmatig patroon van piekjes.”

Het apparaat zelf heeft geen last van deze vieze stroom, maar de netbeheerder is er niet blij mee. Daarom zijn er wettelijke regels over hoe ‘verontreinigd’ de uitkomende stroom mag zijn. De producenten bouwen extra schakelingen in de apparaten om de verontreiniging in de hand te houden. “Voor verlichting zijn de eisen extra streng, omdat er zo verschrikkelijk veel lampen zijn”, vertelt Stekelenburg. Zelf onderzocht hij hoe de stroom van tl-balken moet worden schoongehouden. “Voor simpele tl-verlichting is dat niet moeilijk, daar zit een eenvoudige schakeling in de voorschakelapparatuur. Maar Philips maakt lampen die dimbaar zijn, of met bewegingsmelders worden aangestuurd. Dat is een ander verhaal.”
Er lagen twee conceptschakelingen op de student te wachten. Aan hem de vraag met welk van de twee het hoogste rendement kon worden behaald. Met simulaties koos hij de beste uit. “Op papier zag het er goed uit: een hoog rendement en lage kosten. Die schakeling heb ik gebouwd, om hem in de praktijk te testen. En laat ik het zo zeggen: het was geen toonbeeld van stabiliteit.” De methode om de stroom in bedwang te houden, was te complex. “Halverwege de sinus moest het systeem schakelen, en dat maakte het ontwerp te complex. Dat probleem van die stabiliteit is in principe op te lossen, maar handig is dat niet. Dan heeft die andere schakeling waarschijnlijk meer kans. Op rendement won deze het, maar stabiliteit is essentieel. Een andere student is nu aan het werk om die tweede schakeling uit te werken.” Stekelenburg heeft na zijn stage een baan gevonden bij Prodrive, een bedrijf dat elektronica ontwikkelt voor de industrie. Daar ontwikkelt hij duurtesten. “Dit werk is praktischer dan het onderzoek. Dat bevalt me wel.”

Tekst: Anouck Vrouwe
Foto/illustratie: Rien Meulman