Sommige mensen willen niet onder hoogspanningsmasten wonen, anderen wijzen op de straling van mobiele telefoons, maar geen hond staat stil bij de elektromagnetische straling van doodnormale elektrische snoeren. Onterecht, blijkt uit het afstudeeronderzoek van Jeroen Nijenhuis. Buitenkabels van 220 Volt zouden wel eens meer straling kunnen afgeven dan voor het aangesloten apparaat is toegestaan.

“Op zichzelf produceren de kabels geen elektromagnetische straling”, legt Nijenhuis uit. “Zodra je er een motor of iets dergelijks aan verbindt, zendt deze echter een hoog frequent vermogen via de kabel het net in. Daardoor gaat de kabel straling produceren.”

In welke mate dit gebeurt, is vooral afhankelijk van het materiaal waarvan de kabel is gemaakt. De betere buitenkabel is omhuld met een dunne metalen folie, die de straling tegenhoudt. Omdat deze kabels relatief duur zijn, worden ze echter nauwelijks verkocht. Over de hoeveelheid straling die verschillende soorten kabels doorlaten, is nog weinig bekend. “Voor allerlei apparaten is internationaal vastgelegd hoeveel elektromagnetische straling ze mogen afgeven”, zegt Nijenhuis. “Hoeveel kabels mogen uitstralen, ligt echter niet vast. Het verschilt per apparaat, maar sommige kabels zouden wel eens meer straling kunnen veroorzaken dan voor het apparaat zelf is toegestaan.”

De student Elektrotechniek onderzoekt hoeveel elektromagnetische straling verschillende soorten kabels uitstralen en ontwikkelt een model om dit te voorspellen. De opstelling die Nijenhuis hiervoor gebruikt, staat in een grote metalen doos van vijf bij vier bij drie meter in het gebouw Corona. De metalen wanden van deze ‘reverberation chamber’ weerkaatsen de elektromagnetische straling van de apparaten die in de doos worden getest. Daardoor ontstaat een gelijkmatig elektromagnetisch veld. In de hoek van de ruimte staat een soort lepel, een metalen plaat van drie meter lang, die ronddraait. De lepel zorgt ervoor dat de geometrie van de ruimte voortdurend wisselt, zodat de meetgegevens een brede geldigheid krijgen. Nijenhuis heeft geholpen bij het ontwerp van de ruimte en de lepel.

“In plaats van een apparaat zit er een generator aan de kabels vast, die een hoog frequent vermogen opwekt. Tot nu toe heb ik me beziggehouden met de simulatie van het gedrag van de kabels en de ruimte. Binnenkort ga ik aan de hand van de metingen bekijken of die simulaties kloppen.”

Nijenhuis hoopt in het najaar af te studeren, daarna wil hij gaan werken. “Ik heb gekozen voor een afstudeerproject binnen de TU/e, omdat mijn stage plaatsvond in Australië. Ik ben toen veel tijd verloren aan bureaucratische zaken; vandaar dat ik dit keer zo snel mogelijk iets wilde regelen.”

Tekst: Enith Vlooswijk
Fotomontage: Rien Meulman