3 juni 2010 -
Na 34 jaar zet ir. Herman Rikhof van de Dienst Huisvesting er een punt achter. De bouwpastoor van Vertigo en bedenker van De Zwarte Doos laat tastbare herinneringen na. En neemt, geheel in stijl, afscheid met de laatste schetsen voor het universiteitsterrein.
“Ik wil het netjes afmaken, anders heeft het meer weg van vroegtijdig weglopen.” Het is niet zozeer uit beleefdheid of plichtsbesef. Nee, eerder de hang naar perfectie en het niet kunnen delegeren. Herman Rikhof geeft het toe. Met enige aarzeling. Zijn vertrek van de universiteit zou eigenlijk vorig jaar oktober al een feit zijn. Maar zijn laatste project, de ontwikkelingsvisie voor het universiteitsterrein, bleek niet helemaal af. Het plan was goedgekeurd door de gemeenteraad, kreeg positieve reacties. Maar de laatste stap, de visie vertalen in een bestemmingsplan, moest nog worden afgerond. Dus stelde Rikhof zijn pensioen een half jaartje uit.
De carrière van Rikhof kenmerkt zich door het gelijkmatige golfpatroon. Iedere vier, vijf jaar wisselt hij van functie. In het voorjaar van 1976 stapt hij binnen bij Bouwkunde als atelierbegeleider, doet contractresearch, zetelt in het faculteitsbestuur, keert terug naar de vakgroep Stedebouw, is directeur bedrijfsvoering en stapt daarna over naar de Dienst Huisvesting om zich te storten op het nieuwe masterplan voor de universiteit. Telkens een nieuwe werkkring ervaart hij niet als een probleem. “Die voortdurende afwisseling, een heel andere setting, is alleen maar spannend.”
Hij beschouwt dat, haast verwonderd, als een rijkdom van de universiteit. Hij is er zoveel bijzondere mensen tegenkomen. “Ik ben ooit samen begonnen met Jo Coenen. En John Körmeling is bij mij student-assistent geweest.”
Al die jaren heeft hij gependeld tussen Tilburg en Eindhoven. Tussen vrouw en twee dochters en die andere liefde; het ontwerpen. “Als je het abstract maakt, is ontwerpen eigenlijk problemen oplossen. En dan ben ik er altijd graag bij. Plannen bedenken en mensen overtuigen dat het een leuke oplossing is. Voortdurend bezig zijn om een visie uit te dragen. Praten over ontwerpen. Daar heb ik een zekere passie voor.”
Als bedrijfsdirecteur kreeg hij zijn beoogde rol als bouwpastoor van Vertigo, het nieuwe faculteitsgebouw van Bouwkunde dat in 2002 werd opgeleverd. Terugkijkend noemt hij dat een ‘enerverende tijd’. Een hoffelijke omschrijving van een best moeilijke periode. “Wie een gebouw neerzet voor 240 architecten doet het nooit goed. Na de oplevering kregen we de eerste jaren forse kritiek. De trappen, de lage plafonds, van dat soort futiliteiten. Later volgden lovende kritieken en ontvingen we prijzen. Dat is voornamelijk de verdienste geweest van architect Bert Dirrix die het ontwerp bedacht. Maar ik ben er vreselijk trots op.”
Dan plant hij opeens met een klap zijn vlakke hand op tafel. Verhip, hij zou het zomaar vergeten. De Zwarte Doos. Dat is misschien wel een van zijn mooiste triomfen geweest. Als bouwpastoor van Vertigo klimt hij op de barricaden als het oude collegezaaltje van Scheikunde tegen de vlakte moet. Na een vurig pleidooi bij het College van Bestuur maakt de bulldozer in de laatste minuut rechtsomkeer. “Met een aantal medestanders, onder wie Maarten Pieterson en Bert Meijer, hebben we een attractief plan bedacht voor een bruin café, met een film- en symposiumzaal. Twee studenten zijn ermee aan de slag gegaan en hebben een mooi ontwerp gemaakt. Daarna hebben we het universiteitsbestuur een brilletje opgezet voor een leuke 3D-presentatie in Vertigo. Een bekende truc, maar hij werkt”, grijnst Rikhof.
Wil je mensen overtuigen, dan moet je geloven in een plan. Dat is zo’n beetje het credo. Toch heeft Rikhof ook wel eens plannen moeten aanprijzen waarover hij minder enthousiast is. Welke, houdt hij liever voor zich. Maar het gehakketak over de sloop van de W-hal heeft hem niet kunnen bekoren. Net zoals het uitstel van de Groene Loper, die hij al bedacht in 1995. Het liefst zou hij die opvallende stijlfiguur van Campus 2020 al hebben gerealiseerd. “Ik kom in ieder geval terug om straks een keer over de Groene Loper te wandelen”, klinkt het vastbesloten.
Met een huisje in Frankrijk, wat bestuurswerk en een piano binnen handbereik gaat het leven verder voor de liefhebber van jazz. En concerten bezoeken? Lachend: “Ik ben niet echt een luisteraar, ik speel liever.”/.
Interview Herman Rikhof/ Frits van Otterdijk Foto/Bart van Overbeeke
Cursor als PDF
