Vijf jaar lang, van 2004 tot 2009, was Van de Donk voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR). In die hoedanigheid liet hij een kritisch rapport verschijnen over het Nederlandse innovatiebeleid. De teneur: het heeft weinig zin om tafel te gaan met gevestigde partijen om vervolgens geld uit te delen aan diezelfde partijen, aangezien innovatie vaak juist van outsiders komt.

Bovendien blijkt uit een analyse van succesvolle regio’s zoals Silicon Valley dat een gevoel van een gemeenschappelijk belang en onderling vertrouwen een belangrijke voorwaarde is voor succesvolle innovatie. Het succes van de Californische regio hangt volgens Van de Donk samen met de verbindende hippiecultuur en een gezamenlijke afkeer van megabedrijven als IBM.

De CDA’er Van de Donk, tevens hoogleraar maatschappelijke bestuurskunde in Tilburg, gelooft dat het gevoel van gezamenlijkheid bij uitsteek leeft in de regio. Door de schrale zandgrond leven Oost-Brabanders al eeuwen in het besef dat ze met zijn allen de schouders eronder moeten zetten om iets moois te laten bloeien. Dat ziet hij ook terug in de manier waarop binnen Brainport wordt samengewerkt tussen giganten als ASML en de kleinere toeleveringsbedrijven.

Innovatie wordt in Nederland ook gehinderd door de angst om te falen. Aangezien negentig procent van de innovatieve initiatieven binnen enkele jaren strandt, zou een faillissement net als in Amerika niet gezien moeten worden als een schande, maar als een “leerzaam falen”. Ook binnen de universiteiten wordt volgens Van de Donk veel te weinig risico genomen. Gelukkig heeft een bedrijf als Philips volgens de bestuurder na een kortzichtige periode weer een veelbelovende nieuwe richting gevonden met haar focus op ledverlichting en gezondheidszorg.

Een groot deel van zijn lezing leek Van de Donk vooral te spreken vanuit zijn voormalige functie bij het WRR. Op de vraag van rector prof.dr.ir. Hans van Duijn welke rol de provincie wil spelen in de ontwikkeling van de regio, liet de Commissaris van de Koningin weten dat in het nieuwe Europa de regio’s het verschil kunnen maken.

De provincie wendt het hoofd dan ook steeds nadrukkelijker naar Brussel (ooit de hoofdstad van het Hertogdom Brabant), waar een steeds groter deel van het subsidiegeld wordt verdeeld. Het zou volgens hem echter een gotspe zijn om de overheid onderzoeksprogramma’s te laten schrijven. De rol van de provincie is eerder “het schenken van een kopje koffie om twee partijen bij elkaar te brengen”.

Tot slot had Van de Donk nog een concrete vraag voor de TU/e-gemeenschap: De provincie heeft nog een flinke pot geld door de verkoop van Essent-aandelen aan het Duitse RWE. “Zou het een goed idee zijn om dat geld te steken in glasvezelkabels om de data-infrastructuur te verbeteren? Of hoort de provincie dat aan de markt over te laten?” Het antwoord hoopt hij op de komende Dies te horen, waar Van de Donk ook zal spreken. (TJ)