Het is de eerste keer dat de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen zo’n lijst met fascinerende vragen maakt. Hij is bedoeld voor politici, beleidsbepalende ambtenaren en bestuurders van universiteiten, aldus de makers. Die moeten begrijpen waar wetenschappers mee bezig zijn. Gisteren kreeg staatssecretaris Halbe Zijlstra hem overhandigd.

Het “regisseren van de versnipperde Nederlandse overheidsinspanningen” is volgens KNAW-president Robbert Dijkgraaf “belangrijker dan ooit”. Deze agenda moet aantonen dat nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek en economische innovatie bepaald niet op gespannen voet staan, maar juist “voor een groot deel in elkaars verlengde liggen”.

De lijst is gemaakt op grond van suggesties van Akademie-leden uit alle vakgebieden. De adviesraden, waarin ook niet-leden zitten, mochten eveneens ideeën opperen. Het zou de samenstellers niets verbazen als de lijst al snel weer moet worden aangepast: “Wetenschap is bij uitstek dynamisch. Vondsten kunnen in korte tijd een heel nieuw veld openleggen. Het is dan ook moeilijk om nu te voorspellen hoe het landschap er over tien jaar uit zal zien.”

Tot die tijd willen wetenschappers zich buigen over de vraag of computers wiskundigen voorbij zullen streven, of het recht de natuur kan beschermen, of we straks in de ‘Verenigde Staten van Europa’ leven en of we zelf een levende cel in elkaar kunnen zetten. En nog veel meer. “Dit zijn uitdagingen die met name gebaat zijn met een geconcentreerde aanpak en extra investeringen”, benadrukt natuurkundige Dijkgraaf in zijn voorwoord. (HOP)