Het universitaire onderwijs kan beter, vindt minister Plasterk. Om de instellingen een handje te helpen stelt hij tot 2012 gemiddeld 40 miljoen euro beschikbaar. Een deel van dat geld komt uit de aardgasbaten. De universiteiten moeten daarmee hun onderwijs kleinschaliger maken, programma’s voor topstudenten ontwikkelen en hun docenten bijscholen. Ook worden instellingen aangemoedigd een begin te maken met de graduate schools, waarin universiteiten ‘promotieopleidingen’ aanbieden. Daarvoor is met ingang van de nieuwe begroting jaarlijks 2 miljoen euro beschikbaar.
Daarnaast trekt Plasterk structureel 3,3 miljoen euro uit om de studieuitval terug te dringen. Het bescheiden bedrag is ook bedoeld om meer contacturen te realiseren en meer docenten in te huren.
Ruim 3,4 miljard euro gaat naar de reguliere ‘lumpsumbekostiging’: de basisfinanciering waarmee de universiteiten hun deuren openhouden. Per student geeft OCW in 2008 gemiddeld 5.800 euro per jaar uit, 100 euro meer dan dit jaar. Grote herzieningen in de subsidieberekeningen laten voorlopig nog op zich wachten. In november presenteert de minister zijn strategische agenda, waarin hij met een voorstel komt voor een nieuw bekostigingssysteem.

Onderzoek
Minister Plasterk kiest voor jonge, veelbelovende onderzoekers: de Vernieuwingsimpuls van NWO krijgt er structureel 25 miljoen euro bij en komt uit op een budget van 75 miljoen euro in 2008 en 150 miljoen euro vanaf 2009. 100 miljoen van het uiteindelijke budget komt uit de bekostiging van de universiteiten. Daar staat tegenover dat de universiteiten in de toekomst geen extra geld meer hoeven te betalen als een wetenschapper zo’n NWO-beurs krijgt. De matchingsverplichting vervalt namelijk.
De uitbreiding van de Vernieuwingsimpuls is dus een stuk minder opzienbarend dan aangekondigd in de begroting: bij lange na geen 150 miljoen. In 2007 stond nog maar 13,6 miljoen euro op de OCW-begroting voor de vernieuwingsimpuls. Dat was het staartje van een meerjarig budget. En daar kwam volgend jaar 150 miljoen euro ‘bovenop’.
Het kabinet geeft volgend jaar minder uit aan toegepast en maatschappelijk relevant onderzoek. Het heeft bijvoorbeeld de ‘smart mix’ afgeschaft. Dat was een subsidiepot waarmee bedrijven en kennisinstellingen gezamenlijk onderzoek konden bekostigen. De bezuiniging levert het Rijk komend jaar 39 miljoen euro op.
Er staan wel enkele budgetverhogingen en nieuwe subsidies tegenover. Zo komt er één miljoen euro per jaar voor het benoemen van meer vrouwelijke hoogleraren en is er jaarlijks twaalf miljoen beschikbaar voor grootschalige research-infrastructuur.
Het structurele budget voor het hele wetenschappelijk onderzoek gaat omhoog: van 26 miljoen euro extra in 2008 naar ongeveer 67 miljoen euro extra in 2011. Toch betekent dit niet dat alle wetenschappers volgend jaar meer te besteden hebben. Er gaan namelijk minder aardgasbaten naar onderzoek. Daardoor ligt het totale onderzoeksbudget in 2008 40 miljoen euro lager dan in 2007. Wel wordt uit de aardgasbaten de tweede fase van het Genomics-project betaald. Het grootschalige geneticaonderzoek krijgt er de komende jaren 271 miljoen bij, te beginnen met 17 miljoen in 2008 oplopend naar 46 miljoen vanaf 2011.
De studiefinanciering staat voor 3,65 miljard op de OCW-begroting, wat neerkomt op een stijging van 400 miljoen euro ten opzichte van 2007. Een aanzienlijk deel daarvan is toe te schrijven aan de invoering van het collegegeldkrediet (120 miljoen euro) en ‘meeneembare’ beurzen voor Nederlandse studenten in het buitenland (34 miljoen euro). De kosten van de ov-studentenkaart vallen in 2008 ongeveer 270 miljoen euro hoger uit dan in 2007. De simpele reden is dat de kosten voor 2007 al grotendeels waren betaald in 2006. (HOP)/.

Universiteiten raken 100 miljoen niet in één klap kwijt

Een dag na het verschijnen van de miljoenennota kondigt Plasterk zijn eerste wijziging aan: hij zal niet in één keer 100 miljoen euro van de universiteiten naar NWO overhevelen. Hij smeert de maatregel over de komende jaren uit. Daardoor wordt het budget voor de Vernieuwingsimpuls in 2008 geen 163,6 miljoen euro, zoals in de begroting staat, maar 75 miljoen euro. In de jaren daarna is er 150 miljoen beschikbaar. Hierover hebben universiteitenvereniging VSNU en de minister samen een akkoord gesloten. De universiteiten kunnen de gevolgen van de overheveling nu beter opvangen. (HOP)