“Ik heb een ruïnefetisj”, geeft Bouwkundealumnus Willem Daris ruiterlijk toe.

“Ik was verliefd op het verlaten gebouw van de kolenmijn Le Hasard in het Waalse dorp Cheratte. Een prachtig gebouw, van de ene op de andere dag verlaten. Zelfs de kleren van de mijnwerkers hangen er nog. Daar wilde ik op afstuderen.” Daris kende het gebouw door de urban exploring-scene: “We gaan kijken in verlaten gebouwen.” Over hekken klimmen, zaklampen mee, dat werk. “Niet om er een feest te bouwen, maar om de sfeer te proeven.” Voor zijn afstuderen onderzocht hij eerst waarom lege gebouwen die aantrekkingskracht hebben. “Het is het niet-alledaagse. In ons leven, zeker in Nederland, is alles strak georganiseerd. De omgeving is netjes, iedere meter is volgepland. In een ruïne valt dat houvast weg. Dat is fascinerend, het prikkelt onze fantasie.”

Vervolgens bedacht Daris een nieuwe bestemming voor het gebouw. “Cheratte is nu verpauperd, maar vroeger was dit het kloppend hart van een levendig mijndorp. Ik wilde een nieuw sociaaleconomisch en cultureel hart aanbrengen in dat oude gebouw.” Maar het lukte de student eerst niet los te komen van de schoonheid van het mijngebouw. “Het is al perfect, daar wilde ik eigenlijk niets aan veranderen.”

Uiteindelijk besloot hij letterlijk afstand te nemen door er niet meer naartoe te gaan. “Toen kwamen de ideeën vanzelf.” Hij besloot in en rond de grote toren van het gebouw een badhuis te ontwerpen. “Ik denk dat de omvang van de ruimte nog imposanter is als je er naakt doorheen loopt.” In de twee meter dikke muren van de toren bedacht hij het trappenhuis, ‘zodat je de dimensies goed ziet’ en in de veertig meter hoge schacht hangende baden. In een nader gedeelte van het immense gebouw is plaats voor een restaurant en een buurthuis voor de plaatselijke bevolking. Verder voegde Daris drie elementen aan het complex toe, massieve gebouwtjes die onder meer de entree markeren. Een model van het plan was tijdens de Dutch Design Week in Vertigo te zien. Daris kreeg een negen voor zijn ontwerp. Maar wordt het ook uitgevoerd? “Weet je wat de ellende is, ze hebben daar geen cent te makken.” Voorlopig blijft het dus bij een mooi plan. Maar het heeft Daris in ieder geval een baan opgeleverd. “Mijn nieuwe baas vond het prachtig.” Daris werkt nu als architect in Zwitserland.

Tekst: Anouck Vrouwe
Fotomontage: Rien Meulman