4 december 2008 -
Acht jaar was Michaël Ypma toen hij viool begon te spelen. De muziek zat altijd al in de genen, maar bereikte veel later pas zijn ziel. “Ik leerde pas vrij laat de emotionele kant van muziek te begrijpen, muziek te vóelen. Hoe langer ik met muziek bezig ben, hoe beter ik componisten ook ben gaan begrijpen.” De zesdejaars student Werktuigbouwkunde maakt komende februari voor de tweede keer deel uit van het Nederlands Studenten Orkest, dat jaarlijks wordt samengesteld uit de beste musicerende studenten van ons land.
Hij kan genieten van het laatste album van Coldplay of van een avond dansen op een set van dj Ferry Corsten. Maar de klassieke muziek voerde in Ypma’s familie (“iedereen speelt wel íets”) altijd de boventoon. Niet dat er in huis in Wychen altijd en overal letterlijk ook muziek klonk, “maar muziek is wel altijd een soort vanzelfsprekendheid geweest.”
Als achtjarige maakte Ypma kennis met de viool. Aanvankelijk met hulp van een enthousiaste kennis die de technische vaardigheid niet voorop had staan; later aan de muziekschool waar Ypma pas goed leerde hoe hij zijn handen eigenlijk moest houden. Hij had les tot zijn achttiende, toen hij aan de TU/e ging studeren. “Ik had nog veel muziek op papier en ben vanaf dat moment meer zelf gaan spelen. Voor sommige moeilijke stukken heb ik mijn techniek flink moeten verbeteren. Als muzikant ben ik daardoor, zonder lessen, een stuk gegroeid.”
In Eindhoven sloot Ypma zich aan bij studentenmuziekvereniging Quadrivium en daarbinnen bij kamerorkest Ensuite. Hij voelt zich thuis bij de intieme sfeer binnen een kleine bezetting. “Voor kamermuziek kun je me ’s nachts wakker maken; vooral vanwege de samenklank van verschillende stemmen die je toch goed kunt onderscheiden. Je hoort je eigen klank beter. Niet dat ik mezelf trouwens zo graag hoor; één valse noot kan voor mij een heel stuk verzieken.”
Ondanks zijn voorliefde voor kamermuziek, wilde de student ook altijd al in een symfonieorkest spelen. In 2007 maakte hij voor het eerst deel uit van het Nederlands Studenten Orkest, waarvoor jaarlijks opnieuw audities worden gehouden. Een ‘unieke ervaring’, beschrijft de violist: “Overdag repeteren, ’s avonds drinken, nauwelijks slapen; je leeft een maand lang in een soort roes.”
Sinds afgelopen zomer, na anderhalf jaar aspirant-lidmaatschap vanwege een al iets te volle agenda, maakt hij tevens officieel deel uit van het Philips Symfonie Orkest, “één van de beste amateurorkesten van Nederland en misschien wel van Europa.” Hoofdsponsor Philips draagt er bovendien aan bij dat het PSO dingen kan ondernemen die voor veel collega-orkesten niet zijn weggelegd, beseft Ypma. Zo treedt het orkest jaarlijks op in het Concertgebouw en gaat de club volgend jaar waarschijnlijk op tournee in China.
Zelf stond Ypma al twee keer op de planken van het Concertgebouw, met beide genoemde symfonieorkesten. Eind februari staat hij met het NSO opnieuw in het beroemde Amsterdamse theater, tijdens een tournee langs verschillende Nederlandse zalen na tien dagen intensief repeteren. Het hoofdstuk is de vijfde symfonie van Sjostakovitsj; volgens Ypma de grootste componist van de twintigste eeuw. “Zijn muziek is vaak heel donker en zwaar, heel ritmisch, met afwisselend mooie zachte passages.”
Het stuk ligt hem goed, zegt de student, momenteel tevens bestuursvoorzitter van Quadrivium. “In het begin vond ik vooral Mozart mooi en vond ik veel stukken van moderne componisten maar raar. Langzaam heb ik componisten beter leren begrijpen. Op nieuwe stukken kan ik even helemaal verliefd zijn; er zijn zoveel nuances in te ontdekken.”
Ondanks zijn emotionele laatbloeierschap zit het met de beleving van de muziek inmiddels dus wel goed. Wel zou Ypma zijn techniek wat beter onder controle willen krijgen en daarom weer les willen nemen. “Maar ik hoef echt niet briljant te kunnen spelen.” Hij benadrukt: “Bij het NSO merkte ik eerder al dat de meeste anderen veel professioneler, met meer begeleiding, met muziek bezig zijn. Ik speel in het orkest bewust de tweede viool. Mijn ambities gaan niet zo ver als bij sommige anderen.” /.
Interview/Michaël Ypma door Monique van de Ven Foto/Bart van Overbeeke
Cursor als PDF
