Cursor | Onderzoek

Privégids voor mediagebruikers

30 september 2010 - Door de enorme overvloed aan programma’s, boeken en liedjes geen keuze meer kunnen maken, het is een symptoom van deze tijd. Maar niet alleen een probleem van de ontvanger. Ook de verzender wil gericht zijn diensten aanbieden. Pieter Bellekens, promovendus bij W&I, ontwikkelde een aanpak om persoonlijke toegang tot data te faciliteren. Een persoonlijke EPG (elektronische programma gids) is er een toepassing van.

Pieter Bellekens. Foto | Bart van Overbeeke

In verschillende domeinen worstelen ontwikkelaars met het dilemma hoe ze hun gebruikers persoonlijkere diensten kunnen aanbieden. Ook een bibliotheek, een muziekdatabase of de kunstuitleen verspilt niet graag tijd en geld met diensten bieden aan ongeïnteresseerde mensen. Bellekens heeft zijn onderzoek naar datatoegang geïllustreerd in het televisiedomein.

“Webkanalen zullen hun weg vinden op de tv-toestellen. Binnen vijf jaar hebben we misschien toegang tot tienduizend kanalen. Mijn ouders in Mechelen hebben nu al achthonderd zenders op hun digitale tv. Dat is al veel te veel. Ze kijken altijd naar dezelfde tien.” Een persoonlijke EPG kan dan uitkomst bieden. Maar welke persoon kun je wat aanbevelen? En wanneer? Een actiefilm is leuk voor de zaterdagavond wanneer het glas rode wijn op tafel staat, maar daar moet je niet mee aankomen op een maandagochtend om acht uur.

“Televisie is van zichzelf een conservatief medium. Het duurt heel lang eer evoluties daar in doordringen”, zegt Bellekens. “De technologie van high definition-televisie bestaat bijvoorbeeld al twintig jaar, maar dat komt er nu pas echt door. Contentproviders willen geen HD-content maken wanneer er geen mensen zijn met een HD-televisie. En mensen kopen geen HD-televisie wanneer er geen HD-aanbod is. Het is een heel afwachtende markt. In tegenstelling tot internet , waar ontwikkelingen heel snel gaan.”

Toen Bellekens in 2005 aan zijn promotieonderzoek begon, waren er slechts enkele eenvoudige interactieve applicaties ontwikkeld. Het was hooguit mogelijk om kleine menu’s te gebruiken of eenvoudige spelletjes te spelen die te bedienen waren met de toetsen van de afstandsbediening. Hij vroeg zich af wat er eigenlijk nodig is om een systeem persoonlijk te maken. “Daar gaat het om; hoe maak je zo’n systeem voor iedereen anders op zo’n manier dat elke persoon tevreden is? Daar heb je een gebruikersmodel voor nodig. En met die kleine trage set-top-boxen die gangbaar waren, was dat niet te maken. Je hebt een geavanceerd systeem nodig waarop data-mining kan worden toegepast en afleidingen kunnen gemaakt worden. Bovendien waren die set-top-boxen niet verbonden met het internet. Daar kwam alleen een televisiesignaal op binnen. Toen eind 2005, begin 2006 de eerste set-top-boxen een ethernetverbinding kregen, ging er een nieuwe wereld open. Je hing er een server achter en je kon het internet op.”

Vanaf dan was het mogelijk een gebruikersmodel te maken en te bewaren op een server en kwam een persoonlijke EPG binnen bereik. “Gebruikersfeedback is soms moeilijk te interpreteren omdat het afhankelijk is van tal van invloeden als stemming, gezondheid, locatie en tijd van de kijker. Deze context moeten we bewaren zodat die later gebruikt kan worden om te kunnen voorspellen wat de gebruiker zou kunnen interesseren in een bepaalde situatie.”

Bellekens bedacht een strategie die gebruikmaakt van het semantische web. “Dat is niet nieuw, het concept bestaat al sinds 2001, maar het is slim genoeg voor deze toepassing. Het is een web met betekenis, interpreteerbaar door computersystemen. Daardoor is het in staat om nieuwe verbanden te leggen. Bijvoorbeeld tussen een tv-programma met sportnieuws en een ander programma met een sportwedstrijd.” Hij ontwikkelde samen met Stoneroos Interactieve Televisie, waar Bellekens sinds 2007 hoofd research is, de iFanzy. Het is een elektronische EPG die onder andere beschikbaar is op de iPhone, connected tv-systemen en in een proefproject van Glashart Media in Hillegom. Een website en een iPhone-applicatie zijn ondertussen, behalve in Nederland, ook al gelanceerd in Duitsland en Turkije. (NS)

Being unable to make a choice due to the overwhelming abundance of programs, books and songs is a symptom of this day and age. The problem is not limited to the receiver. Senders also try to focus the services they offer. Pieter Bellekens, a PhD candidate at Mathematics & Computer Science, developed an approach intended to facilitate personal access to data. A personal EPG (electronic program guide) is one of its applications.