Bouwkundestudente Anne Joosten wilde graag een afstudeerproject op het gebied van herbestemming doen. “Bij Bouwkunde bedenk je je eigen afstudeerproject. Je idee groeit door het te bespreken in het afstudeeratelier van je begeleider. Dan komen alle afstudeerders van je begeleider samen en wordt er gediscussieerd over elkaars plannen en ontwerpen.” Het gezamenlijk thema van haar afstudeeratelier was havens. Dus ging Joosten op zoek naar een interessant gebouw in een havengebied. Ze vond het in Düsseldorf: “Een oud graanverwerkingsbedrijf, met reusachtige silo’s. In het hoofdgebouw zitten nu kantoren en ateliers, maar de silo’s staan leeg. Ik had er meteen wat mee.”

Een TU/e-promovendus had een ingenieus model voor ‘levensduurvriendelijke herbestemmen’ ontwikkeld. Dit model heeft Joosten gebruikt. “Het helpt je zo duurzaam mogelijk een nieuwe bestemming voor het gebouw te realiseren, met het oog op het verleden, het heden en de toekomst.” Joosten bracht eerst de ‘waarden’ van de silo’s in kaart: “Dat gaat niet alleen om de economische waarde, maar bijvoorbeeld ook om de sociale waarde, de historische waarde en de ecologische waarde. De kunst is bij de herbestemming zoveel mogelijk rekening te houden met die waarden.”

Uit de analyse bleek dat de grote, verticale gevelvlakken de silo’s bijzonder maakten. “Het doel was dus die te bewaren.” Ook de kapconstructie en de graanverdeler op de zolder moesten bij voorkeur bewaard blijven. “Door de verticale ruimten leent het gebouw zich niet voor kantoren of woningen. Maar voor een museum is het wel geschikt.”

Omdat mode een belangrijke bedrijfstak is in Düsseldorf, besloot ze een modemuseum te ontwerpen. Op de wanden van de vierkante silo kwamen plateaus voor de museumstukken. Daartegenover uitstekende balkons, waarop bezoekers kunnen staan om de stukken te bekijken. Zo bleef de verticale ruimte optimaal bewaard.

Joosten had duidelijk oog voor de historie van het gebouw. Maar hoe hield ze rekening met de toekomst, zoals het herbestemmingsmodel voorschrijft? “Alle elementen die ik aan het gebouw heb toegevoegd, zijn weer makkelijk te verwijderen. Ook heb ik goed recyclebare materialen gebruikt. Zo kan het gebouw eenvoudig worden aangepast aan de wensen van toekomstige gebruikers.”

Tekst: Anouck Vrouwe
Fotomontage: Rien Meulman