spacer.png, 0 kB
Volg Cursor via Twitter Volg Cursor via Facebook Cursor RSS feed
spacer.png, 0 kB

spacer.png, 0 kB
Cursor in PDF formaatCursor als PDF
Special Cursor 50 jaarSpecial Cursor 50 jaar
PrintE-mail Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook
Arbeidsmarkt in krappe kredietcrisis-tijden
“Pakken wat je pakken kunt”
19 februari 2009 - Bij het onderdeel chemie van Akzo Nobel staan zo’n 330 arbeidsplaatsen op de tocht, DSM ontslaat wereldwijd 1000 mensen, bij bouwbedrijf Heijmans verdwijnen 200 arbeidsplaatsen bij de stafdiensten, 450 in de operationele sfeer. De gevolgen van de kredietcrisis zijn hard en komen snel, vooral in de bouw en de chemie. Hoe kijken deze opleidingen en hun afstudeerders daar tegenaan, welke verwachtingen hebben ze?
Illustraties: David Ernst

Ir. Ouafae el Fahmi is bij de faculteit Scheikundige Technologie coördinator van de duale opleiding. Hbo-studenten die in de industrie werken, volgen één dag per week deze opleiding. Constateerde El Fahmi bij haar jaarlijkse gesprek met de bedrijfsbegeleiders in september nog een tekort aan afstudeerders, in oktober kreeg ze de eerste afmelding, een andere student werd onlangs ontslagen. El Fahmi: “De klappen vallen vooral bij toeleveranciers en productiebedrijven. In het algemeen blijven grotere bedrijven investeren in research & development, want dat is hun toekomst. Het grootste deel van onze afstudeerders begint daar, een klein gedeelte gaat de ict, marketing of consul-tancy in, dat kan met een brede opleiding.”

El Fahmi verwacht wel meer promovendi. “Studenten van Molecular Engineering promoveren relatief vaker, maar wellicht kiezen nu meer afstudeerders van de richting Polymers and Composites en Process Engineering ook hiervoor, maar dit is speculatie.”

Willem de Haan (Scheikundige Technologie) liep stage bij DSM in Boston en werd geselecteerd voor een business course. Wie daar goed doorheen komt, is zo goed als aangenomen. De Haan: “Maar na de laatste contractbespreking kreeg ik een telefoontje dat de uitbreiding van de productiefabriek niet doorging door de kredietcrisis en dat er een vacaturestop was. Daarna was ik weer welkom, maar ik wil graag nú aan de slag. Daarom ben ik ook vroeg gaan solliciteren. Nu ben ik in gesprek met Exxon Mobil in Rotterdam.”

Ondanks de afzegging is hij niet pessimistisch: niet alleen door dit sollicitatiegesprek, maar ook bij excursies werd hem verteld dat er zo’n honderdduizend banen in de chemie vrijkomen door de vergrijzing. Hij volgde bij ST de min of meer verplichte sollicitatiecursus bij het STU, die deels overlapt met training bij de Bedrijvendagen. De Haan: “Maar het is niet erg om nog eens feedback te krijgen. Verder heb ik als voorbereiding veel met oud-studenten gepraat, waarom zij wel of niet solliciteerden bij een bedrijf.”

Angst
John Frenken van het TU/e Career Centre heeft veel contact met afstudeerders en werkgevers. Met Rick Wielens van Technobility probeert hij kennismigranten te behouden voor de Nederlandse arbeidsmarkt. Beiden horen van bedrijven dat ze zo veel mogelijk doorgaan met research & development en dat veel orders alleen zijn vertraagd. Maar wanneer het weer aantrekt, weet niemand. Beiden constateren dat afstudeerders zelf en op tijd moeten gaan zoeken naar banen en daarbij verder moeten kijken dan de bekende bedrijven. Veel rekruteerafdelingen hebben nu een minimale bezetting. Anderzijds hebben TU/e’ers een hoog analytisch vermogen en zijn ze gewild in heel diverse banen, tot finance aan toe.
Wielens: “Tegelijk moeten afstudeerders zich niet door angst laten leiden, er zijn kansen genoeg bij kleinere bedrijven of buiten de industrie, denk aan TNO of de semi-overheid. Philips heeft nog steeds duizend banen openstaan, maar je ziet wel dat ze kritischer selecteren.”

Frenken: “Dus bereid je goed voor. We zien dat degenen die een sollicitatietraining bij STU hebben gevolgd, vaker slagen omdat ze zelfbewuster zijn en weten bij wat voor soort bedrijf ze willen werken. Overigens, volgende week versturen we drieduizend mails om vacatures te melden, die studenten hier kunnen inzien.”

Wielens: “Afstudeerders moeten wél flexibeler worden, ook wat betreft de reistijd. Nu krijgt een bedrijf in Amsterdam -bijna letterlijk- makkelijker een Chinees dan een Groninger of Brabander.”

Opleidingsdirecteur dr.ir. Faas Moonen van de faculteit Bouwkunde verwacht vooralsnog niet veel problemen voor afstudeerders: “Ik hoor er in de praktijk niet heel veel over. Niet van bedrijven, maar ook bij de laatste diploma-uitreiking in januari heb ik niet gehoord dat het extra moeilijk is om aan een baan te komen. In de bouwwereld is altijd een tekort geweest aan goede vakmensen, zeker in de meer technische onderdelen. De gevolgen voor de crisis merken zij pas later, maar die zullen zeker komen.”

Tegelijk zijn er berichten dat er extra geïnvesteerd wordt in de bouw om de economie op peil te houden (woningbouw, wegen, maar ook aan de TU/e, waar het masterplan huisvesting versneld wordt. Zie pagina 3 van deze Cursor). Moonen adviseert studenten om niet te wachten met solliciteren tot na het afstuderen: “Gebruik contacten van stages en dergelijke en pak wat je pakken kunt. Concessies doen is niet erg, want studenten moeten ook nog veel leren. Maar doe niet teveel concessies en werk niet te lang onder je niveau.”Paul Redert van Bouwkunde (Construction Management and Engineering) studeert in maart af en deelt dit optimisme: “Volgens mij is er genoeg werk. Minder bij projectontwikkelaars, meer in de civiele techniek, de wegenbouw. De kredietcrisis biedt ook mogelijkheden: bedrijven kunnen nu nieuwe krachten aannemen die met frisse blik tegen de problematiek aankijken. En waar een wil is, is een weg.”

Na zijn afstuderen gaat hij eerst nadenken wat hij precies wil, waar hij wel en niet goed in is. Wil hij veel concessies doen voor een baan? Redert: “Het belangrijkste vind ik dat ik het naar mijn zin heb, dat er een goede sfeer is en dat je wordt gewaardeerd. Maar vijfhonderd euro minder gaan verdienen wordt wel een probleem. En ik wil ook niet elke morgen in de file naar Amsterdam staan op weg naar mijn werk. Ik wil best verhuizen, maar niet overal naar toe.”

Stage
Angela van der Hoek studeert in maart af bij architectonisch ontwerpen. Ze geeft nu voorrang aan haar portfolio en reageert op vacatures op internet. Na haar afstuderen gaat ze met haar vriend in Utrecht wonen, mede met het oog op een baan. Van der Hoek: “Dat geeft extra mogelijkheden, want je kunt -letterlijk- veel kanten uit. Ik wil wel graag in de architectuur blijven. Als de financiële nood erg hoog wordt, kan ik alsnog elders solliciteren, ik kan ook aan de slag als tekenaar of 3D-modellen maken.”

Pessimistisch is ze niet: “Sommigen zoeken een half jaar en hebben niets, anderen wel. Aan trainingen denk ik nog niet, alleen als het niet lukt. Ik krijg wel tips van oud-studenten met baan en van mensen in het vak. Gelukkig heb ik stage gelopen, terwijl dat uit het curriculum is gehaald. Dat kostte extra studietijd, maar werpt nu misschien zijn vruchten af.”

Wouter Keijzer en Marina Peterse studeerden beiden eerst planologie (hts, Utrecht) en studeren in maart af als stedenbouwkundige. Ze zien de toekomst wat zorgelijker in, vooral omdat bijna overal ervaring wordt gevraagd. Keijzer: “Daar kom je als afstudeerder moeilijk tussen, behalve als je tijdens je studie al een baantje hebt. En dat heb ik niet.” Peterse: “Ik werk bij de gemeente Geldermalsen bij de afdeling ruimtelijk beleid. Ik zit bij hetzelfde detacheringbureau als Wouter en heb nu twee gesprekken gehad en wacht op het vervolg. Dat waren overigens wel dezelfde banen.”

Hebben ze een speciale voorbereiding gedaan? Peterse: “Nee, nog geen tijd voor gehad. Ik heb mijn cv op internet gezet voor stedenbouwkundige en kreeg alleen reacties van detacheringbureaus. Keijzer: “Ik heb een sollicitatietraining bij het STU gedaan, dat was nuttig. Je leert ook goed te kijken wat je wil. Maar ik weet nog steeds niet of ik bij de overheid of in het bedrijfsleven wil werken. Wel dat ik afwisselend werk wil als stedenbouwkundige; ik heb bijvoorbeeld niets met vastgoed.”/.

Kredietcrisis/Gerard Verhoogt
Illustraties/David Ernst