“Het kan altijd hoger”, zegt Cees Kleinman, hoogleraar Constructief Ontwerpen van de faculteit Bouwkunde. “Vroeger vormde het ontbreken van fatsoenlijke liften een enorme fysieke beperking. Wie hoogbouw ontwerpt, creëert een soort verticale stad. De lift functioneert daarin als het plaatselijke openbare vervoer. Zoals mensen in de stad snel met een bus naar een bepaalde kruising kunnen rijden, zo verplaatsen de bewoners zich met de lift door het gebouw. Als er geen goed liftsysteem is, gaan mensen zich opgesloten voelen. Zulke psychologische factoren spelen een grote rol.

Aan de vorm van de toren zie je dat rekening is gehouden met de horizontale windbelasting. Hij ziet eruit als een soort toren van Babel, die naar boven toe steeds slanker wordt. De windbelasting wordt zo verdeeld over verschillende kernen van het gebouw. Die vorm komt ook het transport ten goede: meerdere liften gaan naar verschillende delen van het gebouw. Zo hoef je niet iedereen in dezelfde lift te proppen.

Hoogbouw is niet goedkoop, maar wel heel spannend. Nederland heeft niet echt hoge torens. De Maastoren in Rotterdam is 165 meter hoog. Maatschappelijke discussies zijn bij de realisatie van grote hoogbouwprojecten veel bepalender dan technische discussies. Zeker met het poldermodel hier in Nederland.

Negen jaar geleden was ik betrokken bij het ontwerp van een 392 meter hoge toren in Rotterdam. Die hoogte refereerde aan het ontstaan van de Rijn, 392 meter boven de zeespiegel. Er was een gigantische belangstelling voor vanuit de markt. Iedereen wil zich graag onderscheiden, dus er waren meer aanmeldingen dan appartementen voor de toren. Het leverde een gevecht op van jaren. De aanslag op de Twin Towers had juist plaatsgevonden, dus er waren discussies over terrorisme. Zo'n toren blijft niet staan, werd er gezegd. Onzin, want je kunt een gebouw zo ontwerpen dat het niet in elkaar stort, ook al komt er een gat in van vijftig meter. Dat hebben we met simulaties aangetoond. Het is moeilijk leken daarvan te overtuigen, en politici overtuigen is onmogelijk. De overheid wilde er een speeltuin bouwen. Het ontwerp ligt er nog steeds.

Het neerzetten van extreem hoge gebouwen vereist een stukje verlicht nepotisme. Je moet een dictator hebben die zegt: geen gelul, wij gaan gewoon bouwen. Het is jammer dat er in Nederland niet een paar hogere torens zijn.”
 

De Burj Khalifa in Dubai is 828 meter hoog Prof.ir. Cees Kleinman