De Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) heeft het FOM-Instituut voor Plasmafysica Rijnhuizen in de etalage gezet. FOM wil het instituut laten uitgroeien tot een nationaal instituut voor energieonderzoek en dat dan het liefst op een universiteitsterrein. Momenteel bevindt het laboratorium zich op het prachtige, maar geïsoleerd gelegen terrein van kasteel Rijnhuizen in Nieuwegein.
“We doen ons uiterste best de bieding te winnen”, zegt Peter van Dam, woordvoerder van het College van Bestuur van de TU/e. “Energieonderzoek is één van onze speerpunten. Onlangs is het Eindhoven Energy Institute opgericht en we zijn een belangrijke speler op het vlak van Europees energieonderzoek.” Op 12 februari moeten de biedingen binnen zijn. Als bruidsschat eist FOM een goede locatie en een significante bijdrage in de verhuiskosten. Maar even belangrijk is of universiteit en instituut inhoudelijk aansluiten. Het FOM-Instituut blijft zelfstandig, het gaat niet op in de verkozen universiteit.

Samenwerking
Prof.dr.ir. Richard van de Sanden, hoogleraar Plasma & Materials Processing aan de TU/e-faculteit Technische Natuurkunde, benadrukt de samenwerkingsverbanden die altijd al bestaan hebben tussen Eindhoven en Rijnhuizen, vooral binnen het kernfusieonderzoek. “Op het gebied van plasmafysica zijn we een goede match”, aldus Van de Sanden, die in 2009 nog de eerste FOM Valorisatie Prijs in de wacht sleepte. De plasmafysicus assisteert het College van Bestuur bij het voorbereiden van het bod. Ook het onderzoek naar de fysica van dunne lagen sluit volgens hem goed aan. “Alleen de vrije-elektronenlaser Felix/Felice van FOM past niet direct, maar ook voor dat deel kunnen we plaats maken. Voor het volledige instituut bereiden we een bod voor.” Al kan Van de Sanden zich ook voorstellen dat Nijmegen of Groningen sterke belangstelling hebben voor het laseronderzoek. “Ook voor FOM zou een splitsing interessant kunnen zijn.”

Van de Sanden ziet Eindhoven de komende jaren graag uitgroeien tot de ‘energie-hotspot’ van Nederland. Als locatie voor het FOM-instituut wordt gedacht aan een uitbreiding van de geplande nieuwbouw voor de faculteiten Technische Natuurkunde en Electrical Engineering.

Kanshebber
Het FOM-hoofdkantoor ziet Eindhoven als een kanshebber, geeft FOM-voorlichter Anita van Stel toe. Rijnhuizen-directeur Aart Kleyn wacht het bod af. Kleyn: “Ik heb opgezocht hoe ver het is naar Eindhoven, maar ook naar andere universiteitssteden.” Twente en Delft behoren tot de concurrenten. Binnen de 3TU.Federatie is afgesproken dat iedere universiteit haar eigen bod doet. Ook de algemene universiteiten hebben belangstelling, want energie is een populair onderzoeksthema. (AV)