Meer dan dertig studenten zitten bijeengepakt in de University Club, één en al oor voor de verhalen van de goedlachse Kuipers, die een mooi kijkje geeft in de ruimtereis die hij in 2004 maakte. Kuipers werkte in het ruimtestation ISS elf dagen aan experimenten, waarvan één van de TU/e. Zogeheten High Intensity Discharge lampen, relatief zuinige en krachtige plasmalampen, werden getest zonder zwaartekracht.

Een discussie over bemande en onbemande ruimtevaart zou centraal staan, maar het gesprek mondt vooral uit in een vragenvuur voor Kuipers. Zo leren de toehoorders dat de ruimtevaarder voor zijn beroep koos vanwege het avontuur, de schoonheid en om zich nuttig te maken. Eén student wil weten hoe Kuipers de toekomst van ISS ziet, aangezien de Verenigde Staten aangegeven hebben de Space Shuttle niet meer in te zetten. “Een contract verplicht de Amerikanen nog zes vluchten te maken. Ik verwacht dat de Russen er sowieso mee doorgaan. China en India zullen op eigen houtje ruimtereizen maken.”

Kuipers noemt legio voordelen van wetenschappelijk onderzoek in de ruimte. “Het bevordert internationale samenwerking, is goed voor industriële innovatie, je hebt in de ruimte een prachtig laboratorium voor onderzoek en je krijgt allerlei spin-offs.” Met dat laatste bedoelt hij dat onderzoekers allerlei aanpassingen aan apparatuur moeten uitvoeren om deze geschikt te maken voor onderzoek in de ruimte.

Bioscoopkaartje
En dan gaat het toch nog over (on)bemande ruimtevaart. Een scherpe vraag van een studente of het kostentechnisch wel zo handig is om ruimtevaarders op te leiden, pareert hij. Volgens Kuipers kan er al veel met robots worden gedaan, maar is de aanwezigheid van mensen opportuun om experimenten in goede banen te leiden. “De robotica is nog niet perfect. Wetenschappelijk onderzoek is ook maar één aspect van wat er in de ruimte wordt gedaan. Het gros van het geld gaat naar onbemande satellieten. Een ruimtereis kost een bioscoopkaartje per Nederlander per jaar.”

De studenten smullen van de verhalen van de ruimtereiziger. Thomas Theunisse, student Werktuigbouwkunde, zegt gefascineerd te zijn door het onderwerp. “Het is een droom om ooit zelf de ruimte in te kunnen. Het lijkt me fantastisch de aarde van een afstand te zien.” Nick van der Veeken, student Technische Informatica, rept over een ‘inspirerend’ verhaal. “Ik richt me met mijn studie vooral op robotica, maar dat wil niet zeggen dat ik voor onbemande ruimtevaart ben. Ik zou graag zelf gaan, maar hoe ik dat moet bereiken?”

In november 2011 gaat Kuipers opnieuw voor een half jaar naar ISS, met een Soyuz-raket. Voor die reis staan geen experimenten van de TU/e gepland. Een ander ruimteproject, ook weer met plasma’s, staat wel op de planning voor 2012, vertelt hoogleraar plasmafysica prof.dr.ir. Gerrit Kroesen. (JvG)/.